Otyłość jest przewlekłą chorobą, wynikającą z długotrwałej nadwyżki w bilansie energetycznym, spowodowanej wieloma różnorodnymi czynnikami, zarówno genetycznymi, jak i środowiskowymi. Otyłość jest istotną przyczyną chorobowości i śmiertelności w krajach rozwiniętych. Wprowadzenie skutecznych strategii prewencji oraz walki z otyłością powinno być głównym celem opieki zdrowotnej na całym świecie. Utrata, a następnie utrzymanie odpowiedniej masy ciała zależy od wielu, współdziałających ze sobą czynników genetycznych, metabolicznych, psychobehawioralnych i środowiskowych. Odpowiedź na programy powodujące utratę masy ciała świadczy o dużej różnorodności poszczególnych jednostek. Natomiast czynniki predysponujące do utraty masy ciała są nieznane.
Ostatnio nastąpił duży postęp w badaniu genetycznie uwarunkowanej otyłości. Opisano już ponad 400 genów kandydatów otyłości. W niniejszym artykule zebrano dostępne dane na temat dziedzicznych czynników wpływających na utratę i utrzymanie masy ciała. W badaniu przeprowadzonym wśród bliźniaków i ich rodzin udowodniono, że otyłość ściśle wiąże się z genotypem. Na wynik postępowania zmniejszającego masę ciała wpływa polimorfizm kilku genów kandydatów otyłości. Niestety, w niektórych dotąd przeprowadzonych badaniach uzyskano dwuznaczne wyniki. Niewątpliwie należy poświęcić więcej uwagi nawykowemu jedzeniu jako głównemu czynnikowi, od którego zależy utrzymanie odpowiedniej masy ciała po schudnięciu, co jest także, nawet w znacznym stopniu, uwarunkowane genetycznie.
Osiągnięcie zmniejszenia masy ciała w czasie leczenia otyłości zależy także od zmian w ekspresji genów powodujących otyłość i leptynę indukowanej różnego rodzaju czynnikami środowiskowymi, takimi jak pożywienie oraz aktywność fizyczna.
Należy przeprowadzić bardziej wnikliwe badania zależności między genami, kandydatami otyłości oraz czynnikami psychobehawioralnymi i środowiskowymi w celu lepszego zrozumienia uzyskiwanych wyników postępowania redukującego masę ciała w coraz bardziej sprzyjającym otyłości otoczeniu.