Pierwotna pigmentowa choroba guzkowa nadnerczy - prezentacja przypadku
Małgorzata Kumorowicz-Kopiec, Jerzy Starzyk, Katarzyna Doleżal-Ołtarzewska, Dorota Roztoczyńska, Małgorzata Chrupek, Andrzej Igor Prokurat, Grażyna Drabik
Endokrynol. Otył. Zab. Przem. Mat 2008;4(1):45-51.
dostęp otwarty
Tom 4, Nr 1 (2008)
OPISY PRZYPADKÓW
Opublikowany online: 2008-02-07
Streszczenie
Endogenna hiperkortyzolemia u dzieci występuje rzadko i w niektórych
przypadkach może mieć przebieg cykliczny. W niniejszym artykule przedstawiono
opis 7-letniej dziewczynki z zahamowaniem szybkości wzrastania,
otyłością z cushingoidalnym rozkładem tkanki tłuszczowej, nadciśnieniem
tętniczym oraz 2. stopniem rozwoju gruczołów piersiowych
według skali Tannera. W okresie 2-miesięcznej obserwacji hiperkortyzolemia
miała charakter cykliczny. Podwyższone dobowe wydzielanie kortyzolu
w moczu stwierdzono 4-krotnie, nie wykazano obniżenia stężenia
kortyzolu w surowicy krwi w godzinach wieczornych, stwierdzono także
podwyższone wydzielanie kortyzolu oraz metabolitów androgenów w badaniu
profilu steroidowego w spektometrii masowej metodą chromatografii
gazowej (GCMS, gas chromatography-mass spectometry); dobowe
wydzielanie kortyzolu w moczu było prawidłowe 2-krotnie. Zgodnie z tym,
cyklicznie zahamowane podstawowe stężenie hormonu adrenokortykotropowego
(ACTH, adrenocorticotropic hormone), a także zahamowane
stężenie ACTH po stymulacji hormonem kortykotropowym (CRH, corticotropin
hormone) wskazywało na hiperkortyzolemię pochodzenia nadnerczowego.
W teście z deksametazonem (DXM, dexamethasone) wykazano
brak wzrostu stężenia kortyzolu w surowicy, a po 6 dniach zastosowania
DXM - zahamowanie wydzielania kortyzolu w moczu dobowym.
W badaniu ultrasonograficznym, tomografii komputerowej oraz rezonansie magnetycznym nie wykazano jednak morfologicznych zmian nadnerczy,
a scyntygrafia przy użyciu 6 β-jodometylnorcholesterolu znakowanego
131J sugerowała jedynie nieco zwiększony wychwyt znacznika w zakresie
lewego nadnercza. Po uzyskaniu normalizacji ciśnienia tętniczego
operacyjnie usunięto lewe nadnercze, uzyskując normalizację funkcji nadnerczy,
ciśnienia tętniczego, cech cushingoidalnych oraz szybkości wzrastania.
Za pomocą obrazu histologicznego potwierdzono rozpoznanie
pierwotnej pigmentowej choroby guzkowej nadnerczy (PPNAD, primary
pigmented nodular adrenocortical disease). W przebiegu infekcji wystąpił
przełom nadnerczowy związany z brakiem rezerwy nadnerczowej. Zastosowano
leczenie hydrokortyzonem (HC, hydrocortisone), z następową
jego suplementacją.
Streszczenie
Endogenna hiperkortyzolemia u dzieci występuje rzadko i w niektórych
przypadkach może mieć przebieg cykliczny. W niniejszym artykule przedstawiono
opis 7-letniej dziewczynki z zahamowaniem szybkości wzrastania,
otyłością z cushingoidalnym rozkładem tkanki tłuszczowej, nadciśnieniem
tętniczym oraz 2. stopniem rozwoju gruczołów piersiowych
według skali Tannera. W okresie 2-miesięcznej obserwacji hiperkortyzolemia
miała charakter cykliczny. Podwyższone dobowe wydzielanie kortyzolu
w moczu stwierdzono 4-krotnie, nie wykazano obniżenia stężenia
kortyzolu w surowicy krwi w godzinach wieczornych, stwierdzono także
podwyższone wydzielanie kortyzolu oraz metabolitów androgenów w badaniu
profilu steroidowego w spektometrii masowej metodą chromatografii
gazowej (GCMS, gas chromatography-mass spectometry); dobowe
wydzielanie kortyzolu w moczu było prawidłowe 2-krotnie. Zgodnie z tym,
cyklicznie zahamowane podstawowe stężenie hormonu adrenokortykotropowego
(ACTH, adrenocorticotropic hormone), a także zahamowane
stężenie ACTH po stymulacji hormonem kortykotropowym (CRH, corticotropin
hormone) wskazywało na hiperkortyzolemię pochodzenia nadnerczowego.
W teście z deksametazonem (DXM, dexamethasone) wykazano
brak wzrostu stężenia kortyzolu w surowicy, a po 6 dniach zastosowania
DXM - zahamowanie wydzielania kortyzolu w moczu dobowym.
W badaniu ultrasonograficznym, tomografii komputerowej oraz rezonansie magnetycznym nie wykazano jednak morfologicznych zmian nadnerczy,
a scyntygrafia przy użyciu 6 β-jodometylnorcholesterolu znakowanego
131J sugerowała jedynie nieco zwiększony wychwyt znacznika w zakresie
lewego nadnercza. Po uzyskaniu normalizacji ciśnienia tętniczego
operacyjnie usunięto lewe nadnercze, uzyskując normalizację funkcji nadnerczy,
ciśnienia tętniczego, cech cushingoidalnych oraz szybkości wzrastania.
Za pomocą obrazu histologicznego potwierdzono rozpoznanie
pierwotnej pigmentowej choroby guzkowej nadnerczy (PPNAD, primary
pigmented nodular adrenocortical disease). W przebiegu infekcji wystąpił
przełom nadnerczowy związany z brakiem rezerwy nadnerczowej. Zastosowano
leczenie hydrokortyzonem (HC, hydrocortisone), z następową
jego suplementacją.