WSTĘP. Zaburzenia endokrynologiczne po leczeniu medulloblastoma/ PNET (primitive neuroectodermal tumours) u dzieci mogą dotyczyć wydzielania jednego lub kilku hormonów i występować w różnym okresie od zakończenia terapii.
MATERIAŁ I METODY. Badaniu poddano grupę 23 dzieci w wieku 1-18 lat leczonych z powodu medulloblastoma/PNET z zastosowaniem operacji neurochirurgicznej, a następnie radio- i chemioterapii (22 dzieci) oraz operacji neurochirurgicznej z następową chemioterapią (1 dziecko). Przed rozpoczęciem leczenia u wszystkich dzieci przeprowadzono pomiary auksologiczne oraz badania hormonalne. Troje dzieci zmarło w trakcie leczenia. U pozostałych badania powtarzano co 3-6 miesięcy przez 3 lata od zakończenia leczenia.
WYNIKI. W grupie 23 dzieci przed rozpoczęciem leczenia nie obserwowano żadnych zaburzeń. W pierwszych trzech latach od zakończenia leczenia z powodu medulloblastoma/PNET zaburzenia wystąpiły u 8 pacjentów. U 5 były to pojedyncze zaburzenia, u 2 wystąpiły dwa zaburzenia, a u 1 pacjenta trzy zaburzenia. Obserwowano: zwolnienie szybkości wzrastania (u 7) z niedoborem hormonu wzrostu (u 4), pierwotną niedoczynność tarczycy (u 3), hipogonadyzm hipogonadotropowy (u 1) oraz osteoporozę (u 1). Zwolnienie szybkości wzrastania wystąpiło w okresie 4-24 miesięcy po zakończonym leczeniu, niedoczynność tarczycy w okresie 7-34 miesięcy, hipogonadyzm pojawił się najwcześniej, bo już po 3 miesiącach od zakończenia leczenia, a osteoporoza w okresie 19–24 miesięcy.
WNIOSKI. Dzieci poddane radio- i chemioterapii z powodu medulloblastoma/ PNET stanowią szczególną grupę ryzyka późnych powikłań endokrynologicznych. Wskazuje to na konieczność stworzenia protokołu długoterminowego monitorowania tych pacjentów opartego na objawach klinicznych, badaniach hormonalnych i radiologicznych.