Brunatna tkanka tłuszczowa u dorosłego człowieka: występowanie i funkcja
Beata Wójcik, Jan Górski
Endokrynol. Otył. Zab. Przem. Mat 2011;7(1):34-40.
dostęp otwarty
Tom 7, Nr 1 (2011)
Prace poglądowe
Opublikowany online: 2011-06-17
Streszczenie
Brunatna tkanka tłuszczowa (BAT, brown adipose tissue) odgrywa
kluczową rolę w produkcji ciepła na drodze termogenezy
bezdrżeniowej u gryzoni oraz u noworodków ludzkich i małych
dzieci. Przez wiele lat sądzono, że tkanka ta nie występuje
u człowieka dorosłego. Wyniki badań ostatnich lat, z zastosowaniem
nowych technik badawczych, a zwłaszcza pomiar wychwytu 18-
-fluorodeoksyglukozy oceniany metodą PET, sprzężony z tomografią
komputerową (PET/CT), wykazały obecność BAT u znacznego
odsetka dorosłych. Tkanka ta jest zlokalizowana głównie
w okolicy nadobojczykowej oraz szyi. Istnieją też przekonujące
dane, że grupy komórek brunatnych, a nawet pojedyncze komórki
są także rozsiane w różnych miejscach białej tkanki tłuszczowej.
Wykazano, że obniżona temperatura otoczenia oraz stymulacja
receptorów ba-adrenergicznych powodują transdyferencjację
dojrzałych komórek białych w komórki brunatne. Zanik tych
bodźców prowadzi do reakcji odwrotnej. Stwierdzono, że częstość
występowania BAT jest mniejsza u mężczyzn niż u kobiet,
maleje wraz z wiekiem oraz ze wzrostem masy ciała. Sądzi się, że
aktywna tkanka BAT u dorosłych może zapobiegać otyłości oraz
insulinooporności.
Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii 2011, tom 7, nr 1,
34–40
Streszczenie
Brunatna tkanka tłuszczowa (BAT, brown adipose tissue) odgrywa
kluczową rolę w produkcji ciepła na drodze termogenezy
bezdrżeniowej u gryzoni oraz u noworodków ludzkich i małych
dzieci. Przez wiele lat sądzono, że tkanka ta nie występuje
u człowieka dorosłego. Wyniki badań ostatnich lat, z zastosowaniem
nowych technik badawczych, a zwłaszcza pomiar wychwytu 18-
-fluorodeoksyglukozy oceniany metodą PET, sprzężony z tomografią
komputerową (PET/CT), wykazały obecność BAT u znacznego
odsetka dorosłych. Tkanka ta jest zlokalizowana głównie
w okolicy nadobojczykowej oraz szyi. Istnieją też przekonujące
dane, że grupy komórek brunatnych, a nawet pojedyncze komórki
są także rozsiane w różnych miejscach białej tkanki tłuszczowej.
Wykazano, że obniżona temperatura otoczenia oraz stymulacja
receptorów ba-adrenergicznych powodują transdyferencjację
dojrzałych komórek białych w komórki brunatne. Zanik tych
bodźców prowadzi do reakcji odwrotnej. Stwierdzono, że częstość
występowania BAT jest mniejsza u mężczyzn niż u kobiet,
maleje wraz z wiekiem oraz ze wzrostem masy ciała. Sądzi się, że
aktywna tkanka BAT u dorosłych może zapobiegać otyłości oraz
insulinooporności.
Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii 2011, tom 7, nr 1,
34–40