Oporny pemfigoid pęcherzowy w toku leczenia pembrolizumabem jako terapii pierwszego rzutu zaawansowanego niedrobnokomórkowego raka płuca

Streszczenie

Toksyczność dermatologiczna jest jednym z najczęstszych działań niepożądanych związanych z leczeniem inhibitorami immunologicznych punktów kontrolnych (ICIs, immune checkpoint inhibitors). Pemfigoid pęcherzowy (BP, bullous pemphigoid) to rzadkie i poważne powikłanie stosowania tych leków, które może być trudne do rozpoznania ze względu na fakt, że początkowe objawy bywają nie do odróżnienia od łagodnych zmian skórnych. W niniejszym artykule przedstawiono przypadek 68-letniego pacjenta, u którego doszło do rozwoju BP po zastosowaniu jednego z leków z grupy ICIs, pembrolizumabu, w związku z zaawansowanym niedrobnokomórkowym rakiem płuca (NSCLC, non-small cell lung cancer). Po około 7 miesiącach terapii u pacjenta wystąpiła toksyczność skórna 3. stopnia w skali CTCAE (Common Terminology Criteria for Adverse Events) w postaci wysypki i świądu. Wstrzymano podawanie pembrolizumabu, wprowadzając jednocześnie prednizon oraz leki przeciwhistaminowe. Gdy toksyczność skórna uległa poprawie do stopnia 1., wznowiono leczenie pembrolizumabem, utrzymując podawanie prednizonu w dawce 10 mg. Immunoterapię zakończono po upływie kolejnych 3 miesięcy, po nawrocie objawów toksyczności skórnej 3. stopnia. W związku z wystąpieniem u pacjenta pęcherzy wypełnionych przezroczystym płynem dermatolodzy wysunęli podejrzenie pemfigoidu pęcherzowego wywołanego pembrolizumabem. Rozpoznanie zostało następnie potwierdzone za pomocą bezpośredniego testu immunofluorescencyjnego i badania histopatologicznego. Po zastosowaniu sterydoterapii i metotreksatu stan skóry pacjenta poprawił się, zaś proces nowotworowy uległ stabilizacji na ponad rok. Po około 4 miesiącach od zakończenia terapii pembrolizumabem zaobserwowano progresję nowotworu i pogorszenie stanu ogólnego pacjenta. W artykule omówiono również kluczowe aspekty BP indukowanego ICIs, w szczególności BP indukowanego pembrolizumabem stosowanym w pierwszej linii leczenia przerzutowego NSCLC. Wczesne rozpoznanie zmian skórnych i rozpoczęcie odpowiedniej terapii może prowadzić do lepszych wyników leczenia pacjentów i zapobiegać zakłóceniom w immunoterapii.