W Stanach Zjednoczonych najczęstszą przyczynę niewydolności nerek stanowi obecnie cukrzyca. Badania przesiewowe wykrywające najwcześniejsze etapy uszkodzenia nerek oraz intensywna kontrola stężenia glukozy we krwi i ciśnienia tętniczego mogą pomóc w zapobieganiu postępowi nefropatii.
Cukrzyca jest obecnie najczęstszą przyczyną skrajnej niewydolności nerek (ESRD, end-stage renal disease) w Stanach Zjednoczonych [1]. U około 40% chorych na cukrzycę typu 1 i u 5–15% chorych na cukrzycę typu 2 dojdzie do ERSD, choć w niektórych grupach etnicznych zapadalność jest istotnie większa [2].
Uważa się, że można temu zapobiec. Dostępne są czułe testy wykrywające wczesne kliniczne etapy uszkodzenia nerek, jednak największe znaczenie może mieć postępowanie prewencyjne. Z tych względów konieczne jest, aby lekarze, którzy opiekują się chorymi na cukrzycę, znali problem nefropatii cukrzycowej i zapobiegali jej wystąpieniu bądź progresji.
Patofizjologiczne mechanizmy rozwoju nefropatii cukrzycowej nie są całkowicie zrozumiałe. Obejmują one glikację białek krążących i wewnątrznerkowych, nadciśnienie tętnicze oraz nieprawidłową hemodynamikę wewnątrznerkową. Do najwcześniej występujących zaburzeń należą: nadciśnienie wewnątrznerkowe, nadmierna filtracja (zwiększony wskaźnik przesączania kłębuszkowego — GFR, glomerulal filtration rate) i mikroalbuminuria.
Do czynników ryzyka rozwoju nefropatii cukrzycowej należą: hiperglikemia, nadciśnienie tętnicze i palenie tytoniu. Kluczowe elementy podstawowej opieki nad chorymi na cukrzycę to: kontrola glikemii, kontrola ciśnienia tętniczego oraz przesiewowe badania wykrywające mikroalbuminurię. Celem kontroli glikemii jest uzyskanie stężenia glukozy we krwi jak najbardziej zbliżonego do normy (HbA1c < 7%), jednak bez wywoływania niebezpiecznej hipoglikemii. Co najmniej tak samo ważna jak kontrola glikemii jest kontrola ciśnienia tętniczego, zwłaszcza kiedy doszło już do uszkodzenia nerek. Ciśnienie tętnicze powinno stale się utrzymywać na poziomie < 130/85 mm Hg. W ramach przesiewowego wykrywania nefropatii cukrzycowej należy przynajmniej raz w roku monitorować mikroalbuminurię w celu wykrycia wydalania albumin z moczem > 30 mg/dzień.