Basic HTML Version
115
www.chsin.viamedica.pl
Copyright © 2012 Via Medica, ISSN 1733–2346
E K G W P R A K T Y C E
Choroby Serca i Naczyń 2012, tom 9, nr 2, 115–118
Adres do korespondencji:
dr hab. n. med. Rafał Baranowski
Klinika i Zakład Rehabilitacji Kardiologicznej
i Elektrokardiologii Nieinwazyjnej
Instytut Kardiologii
ul. Alpejska 42, 04–628 Warszawa Anin
tel.: 22 815 40 14, faks: 22 343 45 02
e-mail: rafa@ikard.pl
Redaktor działu: dr hab. n. med. Rafał Baranowski
Wczesna repolaryzacja
— problem z praktyki codziennej;
czy wiemy coś nowego?
Early repolarization; a problem in everyday practice;
do we know anything new?
Dominika Prokopowicz, Rafał Baranowski
Klinika i Zakład Rehabilitacji Kardiologicznej i Elektrokardiologii Nieinwazyjnej Instytutu Kardiologii w Warszawie Aninie
W
czesna repolaryzacja jest zmianą za-
pisu elektrokardiograficznego (EKG)
znaną od dawna. Jest definiowana (wg
zaleceń dotyczących stosowania rozpoznań elektro-
kardiograficznych) jako: „uniesienie punktu J o co
najmniej 0,1 mV od linii izoelektrycznej, najczęściej
z towarzyszacym wklęsłym uniesieniem odcinka
ST. Zespół QRS przechodzi w odcinek ST poprzez
zawęźlenie (zazębienie) lub przejście to jest rozmyte
(znika załamek S); załamek T jest dodatni. Zmiany
koncowej części zespołu QRS oraz odcinka ST za-
zwyczaj sa najlepiej widoczne w odprowadzeniach
V3–V5, ale moga także występować w pozostałych
odprowadzeniach, najrzadziej w V1–V2. Zwolnienie
rytmu serca nasila uniesienie ST, natomiast przyspie-
szenie rytmu zmniejsza je. U dzieci w odprowadze-
niach V1–V3 uniesienie odcinka ST może dochodzić
do 4 mm. Elektrokardiogram często się normalizuje
w czasie przyspieszenia czynności serca. Ponad-
to u młodzieży w zapisie EKG mogą współistnieć
podwyższona amplituda zespołów QRS, głębokie
załamki Q oraz odwrócone załamki T” [1].
Wczesną repolaryzacj przez długi czas uwa ano za
łagodny objawelektrokardiograficzny, dotyczący gł w-
nie os b młodych. Była po prostu traktowana jako obraz
normy i nawet nie zawsze opisywana w EKG os b mło-
dych. Odkilku lat pojawiają si jednakdoniesienia opoten-
cjalnymzwiązkuwczesnej repolaryzacji zwyst powaniem
arytmii komorowych oraz nagłego zatrzymania krą enia.
Zamieszanie jest istotne—czy to, cobyłodotychczas łagod-
ne, nagle okazało si niebezpieczne? Powszechno wyst -
powania wczesnej repolaryzacji oraz długo obserwacji
tego zjawiska na pewno przeczą podejrzewaniu wysokiej
zło liwo ci i du ego niebezpieczeństwa. Temat jest „mod-
ny”, szeroko dyskutowany — co roku pojawia si du a
liczba artykuł w, zatem wystarczy si gną do czołowych
periodyk w, by si natkną na nowe doniesienia. Innym
zagadnieniem, a przecie najwa niejszym, jest problem
podej ciadowczesnej repolaryzacjiwcodziennej praktyce.
Trzeba zaczą od faktu, e problemy zwczesną repola-
ryzacją rozpoczynają si od samej definicji, a dokładniej
—separacji dw ch rozpoznań elektrokardiograficznych:
wczesnej repolaryzacji i tak zwanej fali J. Dla przypomnie-
nia, fala J to: „dodatkowe wychylenie zniekształcajace
koncowa część zespołu QRS i poczatkowa część odcinka
ST. Najczęściej jest obserwowana w odprowadzeniach II,
III, aVF, V5 i V6. Może być błędnie interpretowana jako
uniesienie ST. Typowo występuje w hipotermii i choro-
bach o rodkowego układu nerwowego” [1]. Mo na do
tego doda , e w odr nieniu od wczesnej repolaryza-
cji fala J wyst puje w EKG znacznie rzadziej. Nie tylko
podczas hipotermii, ale — jak wykazali mi dzy innymi
Jastrz bski i Kukla (publikacja przygotowana do
Jour-
nal of Electrocardiology
w 2012 r.) — obraz fali J w ostrym