Basic HTML Version
94
Choroby Serca i Naczyń 2012, tom 9, nr 2
www.chsin.viamedica.pl
wej oraz do obwodowej dysfunkcji mięśnia sercowego
w mechanizmie głodzenia mięśni (
myocardium
) i oksy-
dacyjnego niszczenia miocytów. W
Journal of American
College of Cardiology
w 2008 roku [6] opublikowano dane
sugerujące, że niskie stężenie koenzymuQ10 w surowicy
jest niezależnympredyktoremumieralności u pacjentów
z niewydolnością serca.
NAJWAŻNIEJSZE BADANIA KLINICZNE
Terapia statynami okazała się kamieniem milowym
w prewencji pierwotnej (badania
West of Scotland Coro-
nary Prevention Study
[WOSCOPS],
Prospective study of
pravastatin in the elderly at risk
[PROSPER] [7],
Collaborative
Atorvastatin Diabetes Study
[CARDS] i wtórnej (
Scandina-
vian Simwastatin Survival Study
[4S],
Long-term intervention
with pravastatin in ischemic disease
[LIPID],
Cholesterol and
Recurrent Events
[CARE] [8],
Myocardial Ischaemia Reduc-
tion with Aggressive Cholesterol Lowering
[MIRACL] [9])
choroby wieńcowej prawie we wszystkich grupach cho-
rych. W efekcie zmniejsza ona również ryzyko rozwoju
lub opóźnia wystąpienie niewydolności serca o etiologii
niedokrwiennej. W metaanalizie czterech badań staty-
nowych (
A to Z
,
Comparison of intensive and moderate lipid
lowering with statins after acute coronary syndromes
[PROVE-
-IT] [10],
Incremental Decrease in Endpoints through Aggres-
sive Lipid Lowering
[IDEAL],
Treating to New Targets
[TNT]
[11]) wykazano, że terapia dużymi, w porównaniu do
małych, dawkami statyn w profilaktyce wtórnej choro-
by wieńcowej przyczynia się do istotnej redukcji liczby
hospitalizacji z powodu zaostrzenia niewydolności serca
(średnio o 27%; p < 0,0001). W 2009 roku w
Annals of Me-
dicine
ukazało się duże retrospektywne badanie, w któ-
rym wykazano, że znaczenie ma okres włączenia terapii
hipolipemizujacej. Rozpoczęte leczenie statynami przed
pojawieniem się niewydolności serca przynosi istotne
korzyści rokownicze w stosunku do leczenia u chorych
z objawową dysfunkcją
myocardium
[12].
Wrandomizowanymbadaniu
Controlled ROsuvastatin
multiNAtional trial in heart failure
(CORONA) [13] ocenia-
no wpływ statyn w niedokrwiennej skurczowej niewy-
dolności serca u chorych bez wcześniejszego leczenia
hipolipemizującego. Stwierdzono, że terapia statyną,
mimo istotnej redukcji stężenia hsCRP, nie wpływa na
rokowanie chorych. Jedynie przyczynia się do zmniej-
szenia hospitalizacji bez względu na przyczynę. Analiza
podgrup wykazała przewagę rosuwastatyny w grupie
Tabela 2. Potencjalne działania niepożądane statyn w niewydolności serca (na podstawie [2])
Efekt
Mechanizm
Zmniejszenie zdolności eliminowania prozapalnych lipopolisacharydów
Niskie stężenie LDL?
Sercowa miopatia podobna do miopatii szkieletowej
Efekt plejotropowy, niskie stężenie LDL?
Nieprawidłowa funkcja mitochondriów
Obniżenie stężenia koenzymu Q
Uszkodzenie mięśnia sercowego
Spadek produkcji selenoprotein
Tabela 1. Korzystne działanie plejotropowe statyn w niewydolności serca (na podstawie [5])
Efekt
Mechanizm
Przeciwzapalny
Hamowanie białek Rho, Rac; jądrowego czynnika kappa B, zmniejszenie ekspre-
sji CRP, VCAM-1, ICAM-1; redukcja stężenia TNF
a
, interferonu
a
, IL-1 i IL-6
Poprawa czynności
układu autonomicznego
Zahamowanie aktywności współczulnej oraz układu renina–angiotensyna–aldo-
steron
Poprawa funkcji lewej komory
Hamowanie ekspresji metaloproteinaz macierzy 9, 3 i 1; hamowanie procesu
remodelingu lewej komory; modyfikacja czynności układu współczulnego
Poprawa czynności śródbłonka
Wzrost produkcji tlenku azotu; zmniejszenie ekspresji endoteliny 1
Przeciwzakrzepowy
Wzrost biodostępności tlenku azotu, hamowanie aktywacji płytek krwi; zmniej-
szenie aktywności czynników układu krzepnięcia–fibrynolizy pochodzenia śród-
błonkowego oraz wątrobowego
CRP (
C-reactive protein
) — białko C-reaktywne; VCAM-1 (
vascular cell adhesion molecule 1
) — cząsteczka adhezyjna komórek śródbłonka 1; ICAM-1 (
in-
tercellular adhesion molecule 1
) — cząsteczka adhezji międzykomórkowej 1; TNF
α
(
tumor necrosis factor alpha
) — czynnik martwicy nowotworu alfa