Wyszuk. zaawans.

Tom 18, Nr 4 (2021)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2022-01-14

dostęp otwarty

Pokaż PDF Pobierz plik PDF
Wyświetlenia strony 3049
Wyświetlenia/pobrania artykułu 81
Pobierz cytowanie

Eksport do Mediów Społecznościowych

Eksport do Mediów Społecznościowych

Leczenie otyłości a choroby układu sercowo-naczyniowego — gdziej jesteśmy i dokąd zmierzamy?

Aleksander Siniarski12, Grzegorz Gajos12
DOI: 10.5603/ChSiN.2021.0019
Choroby Serca i Naczyń 2021;18(4):171-182.

Streszczenie

Według Światowej Organizacji Zdrowia w 2016 roku ponad 1,9 miliarda dorosłych w wieku co najmniej 18 lat miało nadwagę, a spośrod nich ponad 650 milionow spełniało kryteria rozpoznania otyłości. Ponadto nie ulega wątpliwości, że otyłość wiąże się z negatywnymi konsekwencjami zdrowotnymi, w tym z poważnymi powikłaniami sercowo-naczyniowymi, ponad 2-krotnie zwiększając ryzyko wystąpienia cukrzycy, nadciśnienia tętniczego i miażdżycy. Historia farmakoterapii jest długa i sięga lat 40. XX wieku. Niemniej skuteczność niektórych dostępnych wowczas lekow była niezadowalająca oraz wiązała się z poważnymi działaniami niepożądanymi. Ostatnie lata przyniosły nowe doniesienia na temat lekow z grupy agonistów receptora dla glukagonopodobnego peptydu 1, wyjściowo badane w cukrzycy, ktore okazały się korzystnie wpływać na ograniczenie śmiertelności sercowo-naczyniowej oraz całkowitej. Trwają badania służące ocenie lekow z tej grupy we wskazaniu otyłości lub nadwagi pod kątem sercowo-naczyniowych punktow końcowych. Celem niniejszej publikacji było zebranie dostępnej wiedzy na temat farmakoterapii otyłości, szczegolnie w kontekście współistnienia chorob układu sercowo-naczyniowego, tak powszechnych w tej grupie pacjentow.

Słowa kluczowe: otyłośćnadwagafarmakoterapiasercowo-naczynioweGLP-1

Artykuł dostępny w formacie PDF

Pokaż PDF Pobierz plik PDF

Referencje

  1. World Health Organization. Obesity and overweight: fact sheet 9 June 2021. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight (October 18, 2021).
  2. Płaczkiewicz-Jankowska E, Czupryniak L, Strojek K, et al. Rozpoznawanie i leczenie otyłości. Omówienie zasad postępowania zgodnie z aktualnymi wytycznymi. https://www.mp.pl/nadwaga-i-otylosc/wytyczne/258838,rozpoznawanie-i-leczenie-otylosci-omowienie-zasad-postepowania-zgodnie-z-aktualnymi-wytycznymi (February 23, 2021).
  3. Marques A, Peralta M, Naia A, et al. Prevalence of adult overweight and obesity in 20 European countries, 2014. Eur J Public Health. 2018; 28(2): 295–300.
    CrossRefPubMed
  4. Whitlock G, Lewington S, Sherliker P, et al. Prospective Studies Collaboration. Body-mass index and cause-specific mortality in 900 000 adults: collaborative analyses of 57 prospective studies. Lancet. 2009; 373(9669): 1083–1096.
    CrossRefPubMed
  5. Manson JE, Colditz G, Stampfer M, et al. A prospective study of obesity and risk of coronary heart disease in women. N Engl J Med. 1990; 322(13): 882–889.
    CrossRef
  6. Calle EE, Thun M. Obesity and cancer. Oncogene. 2004; 23(38): 6365–6378.
    CrossRef
  7. Wolin KY, Carson K, Colditz GA. Obesity and cancer. Oncologist. 2010; 15(6): 556–565.
    CrossRefPubMed
  8. Waist circumference and waist-hip ratio: report of a WHO expert consultation. https://www.who.int/publications/i/item/9789241501491 (May 16, 2011).
  9. Aune D, Sen A, Prasad M, et al. BMI and all cause mortality: systematic review and non-linear dose-response meta-analysis of 230 cohort studies with 3.74 million deaths among 30.3 million participants. BMJ. 2016; 353: i2156.
    CrossRefPubMed
  10. Tamara A, Tahapary DL. Obesity as a predictor for a poor prognosis of COVID-19: a systematic review. Diabetes Metab Syndr. 2020; 14(4): 655–659.
    CrossRefPubMed
  11. Kim MS, Kim WJ, Khera AV, et al. Association between adiposity and cardiovascular outcomes: an umbrella review and meta-analysis of observational and Mendelian randomization studies. Eur Heart J. 2021; 42(34): 3388–3403.
    CrossRefPubMed
  12. Flegal KM, Kit BK, Orpana H, et al. Association of all-cause mortality with overweight and obesity using standard body mass index categories: a systematic review and meta-analysis. JAMA. 2013; 309(1): 71–82.
    CrossRefPubMed
  13. Visseren FLJ, Mach F, Smulders YM, et al. ESC Scientific Document Group, ESC National Cardiac Societies, ESC Scientific Document Group. 2021 ESC Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice. Eur Heart J. 2021; 42(34): 3227–3337.
    CrossRefPubMed
  14. Wing RR, Bolin P, Brancati FL, et al. Look AHEAD Research Group. Cardiovascular effects of intensive lifestyle intervention in type 2 diabetes. N Engl J Med. 2013; 369(2): 145–154.
    CrossRefPubMed
  15. Polemiti E, Baudry J, Kuxhaus O, et al. BMI and BMI change following incident type 2 diabetes and risk of microvascular and macrovascular complications: the EPIC-Potsdam study. Diabetologia. 2021; 64(4): 814–825.
    CrossRefPubMed
  16. Samborski P, Kucharski M. Historia otyłości jako zagadnienia medycznego. Acta Medicorum Pol. 2016; 6: 29–34.
  17. Colman E. Anorectics on trial: a half century of federal regulation of prescription appetite suppressants. Ann Intern Med. 2005; 143(5): 380–385.
    CrossRefPubMed
  18. Cannistra LB, Davis SM, Bauman AG. Valvular heart disease associated with dexfenfluramine. N Engl J Med. 1997; 337(9): 636.
    CrossRefPubMed
  19. James WP, Caterson ID, Coutinho W, et al. SCOUT Investigators. Effect of sibutramine on cardiovascular outcomes in overweight and obese subjects. N Engl J Med. 2010; 363(10): 905–917.
    CrossRefPubMed
  20. Aminian A, Zajichek A, Arterburn DE, et al. Association of metabolic surgery with major adverse cardiovascular outcomes in patients with type 2 diabetes and obesity. JAMA. 2019; 322(13): 1271–1282.
    CrossRefPubMed
  21. FDA requests the withdrawal of the weight-loss drug Belviq, Belviq XR (lorcaserin) from the market. Potential risk of cancer outweighs the benefits. https://www.fda.gov/drugs/drug-safety-and-availability/fda-requests-withdrawal-weight-loss-drug-belviq-belviq-xr-lorcaserin-market (October 18, 2021).
  22. Charakterystyka produktu leczniczego: Orlistat STADA 60 mg, kapsułki, twarde. http://chpl.com.pl/data_files/2012-07-26_SPC_OrlistatSTADA_60mg__VarIA001_2012-06-11.pdf (December 7, 2021).
  23. Didangelos TP, Thanopoulou AK, Bousboulas SH, et al. The ORLIstat and CArdiovascular risk profile in patients with metabolic syndrome and type 2 DIAbetes (ORLICARDIA) Study. Curr Med Res Opin. 2004; 20(9): 1393–1401.
    CrossRefPubMed
  24. Ardissino M, Vincent M, Hines O, et al. Long-term cardiovascular outcomes after orlistat therapy in patients with obesity: a nationwide, propensity-score matched cohort study. Eur Heart J Cardiovasc Pharmacother. 2021 [Epub ahead of print].
    CrossRefPubMed
  25. Charakterystyka produktu leczniczego: Mysimba 8 mg + 90 mg tabletki o przedłużonym uwalnianiu. http://urpl.gov.pl/sites/default/files/ChPL%20Mysimba%202016.pdf (December 7, 2021).
  26. Sharfstein JM, Psaty BM. Evaluation of the cardiovascular risk of naltrexone-bupropion: a study interrupted. JAMA. 2016; 315(10): 984–986.
    CrossRefPubMed
  27. Nissen SE, Wolski K, Prcela L, et al. Effect of naltrexone-bupropion on major adverse cardiovascular events in overweight and obese patients with cardiovascular risk factors. JAMA. 2016; 315(10): 990–1004.
    CrossRefPubMed
  28. Marso SP, Poulter NR, Nissen SE, et al. Design of the liraglutide effect and action in diabetes: evaluation of cardiovascular outcome results (LEADER) trial. Am Heart J. 2013; 166(5): 823–30.e5.
    CrossRefPubMed
  29. Mann JFE, Ørsted DD, Brown-Frandsen K, et al. LEADER Steering Committee and Investigators. Liraglutide and renal outcomes in type 2 diabetes. N Engl J Med. 2017; 377(9): 839–848.
    CrossRefPubMed
  30. Pi-Sunyer X, Astrup A, Fujioka K, et al. SCALE Obesity and Prediabetes NN8022-1839 Study Group. A randomized, controlled trial of 3.0 mg of liraglutide in weight management. N Engl J Med. 2015; 373(1): 11–22.
    CrossRefPubMed
  31. Kelly AS, Auerbach P, Barrientos-Perez M, et al. NN8022-4180 Trial Investigators. A randomized, controlled trial of liraglutide for adolescents with obesity. N Engl J Med. 2020; 382(22): 2117–2128.
    CrossRefPubMed
  32. Park JHa, Kim JuY, Choi JH, et al. Effectiveness of liraglutide 3 mg for the treatment of obesity in a real-world setting without intensive lifestyle intervention. Int J Obes (Lond). 2021; 45(4): 776–786.
    CrossRefPubMed
  33. Charakterystyka produktu leczniczego: Saxenda, 6 mg/ml. https://ec.europa.eu/health/documents/community-register/2017/20171115139439/anx_139439_pl.pdf (December 7, 2021).
  34. Marso SP, Bain S, Consoli A, et al. Semaglutide and cardiovascular outcomes in patients with type 2 diabetes. N Engl J Med. 2016; 375(19): 1834–1844.
    CrossRef
  35. Husain M, Birkenfeld A, Donsmark M, et al. Oral semaglutide and cardiovascular outcomes in patients with type 2 diabetes. N Engl J Med. 2019; 381(9): 841–851.
    CrossRefPubMed
  36. Wilding JPH, Batterham RL, Calanna S, et al. STEP 1 Study Group. Once-weekly semaglutide in adults with overweight or obesity. N Engl J Med. 2021; 384(11): 989.
    CrossRefPubMed
  37. Davies M, Færch L, Jeppesen OK, et al. STEP 2 Study Group. Semaglutide 2·4 mg once a week in adults with overweight or obesity, and type 2 diabetes (STEP 2): a randomised, double-blind, double-dummy, placebo-controlled, phase 3 trial. Lancet. 2021; 397(10278): 971–984.
    CrossRefPubMed
  38. Wadden TA, Bailey TS, Billings LK, et al. STEP 3 Investigators. Effect of subcutaneous semaglutide vs placebo as anadjunct to intensive behavioral therapy on body weight in adults with overweight or obesity: the STEP 3 randomized clinical trial. JAMA. 2021; 325(14): 1403–1413.
    CrossRefPubMed
  39. Rubino D, Abrahamsson N, Davies M, et al. STEP 4 Investigators. Effect of continued weekly subcutaneous semaglutide vs placebo on weight loss maintenance in adults with overweight or obesity: the STEP 4 randomized clinical trial. JAMA. 2021; 325(14): 1414–1425.
    CrossRefPubMed
  40. Kushner RF, Calanna S, Davies M, et al. Semaglutide 2.4 mg for the treatment of obesity: key elements of the STEP trials 1 to 5. Obesity (Silver Spring). 2020; 28(6): 1050–1061.
    CrossRefPubMed
  41. U.S Food and Drug Administration. FDA Approves New Drug Treatment for Chronic Weight Management, First Since 2014. https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/fda-approves-new-drug-treatment-chronic-weight-management-first-2014 (October 9, 2021).
  42. Charakterystyka produktu leczniczego: Ozempic 0,25 mg; 0,5 mg oraz 1 mg. https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/ozempic-epar-product-information_pl.pdf (December 7, 2021).
  43. Capristo E, Maione A, Lucisano G, et al. Effects of weight loss medications on mortality and cardiovascular events: a systematic review of randomized controlled trials in adults with overweight and obesity. Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2021; 31(9): 2587–2595.
    CrossRefPubMed
  44. Brown E, Wilding JPH, Barber TM, et al. Weight loss variability with SGLT2 inhibitors and GLP-1 receptor agonists in type 2 diabetes mellitus and obesity: Mechanistic possibilities. Obes Rev. 2019; 20(6): 816–828.
    CrossRefPubMed
  45. Wishnofsky M. Caloric equivalents of gained or lost weight. Am J Clin Nutr. 1958; 6(5): 542–546.
    CrossRefPubMed
  46. Verdich C, Flint A, Gutzwiller JP, et al. A meta-analysis of the effect of glucagon-like peptide-1 (7-36) amide on ad libitum energy intake in humans. J Clin Endocrinol Metab. 2001; 86(9): 4382–4389.
    CrossRefPubMed
  47. Holst JJ, Vilsbøll T, Deacon CF. The incretin system and its role in type 2 diabetes mellitus. Mol Cell Endocrinol. 2009; 297(1-2): 127–136.
    CrossRefPubMed
  48. Sorli C, Harashima SI, Tsoukas GM, et al. Efficacy and safety of once-weekly semaglutide monotherapy versus placebo in patients with type 2 diabetes (SUSTAIN 1): a double-blind, randomised, placebo-controlled, parallel-group, multinational, multicentre phase 3a trial. Lancet Diabetes Endocrinol. 2017; 5(4): 251–260.
    CrossRefPubMed
  49. Ahrén Bo, Masmiquel L, Kumar H, et al. Efficacy and safety of once-weekly semaglutide versus once-daily sitagliptin as an add-on to metformin, thiazolidinediones, or both, in patients with type 2 diabetes (SUSTAIN 2): a 56-week, double-blind, phase 3a, randomised trial. Lancet Diabetes Endocrinol. 2017; 5(5): 341–354.
    CrossRefPubMed
  50. Aroda VR, Bain S, Cariou B, et al. Efficacy and safety of once-weekly semaglutide versus once-daily insulin glargine as add-on to metformin (with or without sulfonylureas) in insulin-naive patients with type 2 diabetes (SUSTAIN 4): a randomised, open-label, parallel-group, multicentre, multinational, phase 3a trial. Lancet Diabetes Endocrinol. 2017; 5(5): 355–366.
    CrossRef
  51. O'Neil PM, Birkenfeld AL, McGowan B, et al. Efficacy and safety of semaglutide compared with liraglutide and placebo for weight loss in patients with obesity: a randomised, double-blind, placebo and active controlled, dose-ranging, phase 2 trial. Lancet. 2018; 392(10148): 637–649.
    CrossRefPubMed
  52. Wilding JPH, Overgaard RV, Jacobsen LV, et al. Exposure-response analyses of liraglutide 3.0 mg for weight management. Diabetes Obes Metab. 2016; 18(5): 491–499.
    CrossRefPubMed
  53. Ingwersen SH, Khurana M, Madabushi R, et al. Dosing rationale for liraglutide in type 2 diabetes mellitus: a pharmacometric assessment. J Clin Pharmacol. 2012; 52(12): 1815–1823.
    CrossRefPubMed
  54. Overgaard RV, Petri KC, Jacobsen LV, et al. Liraglutide 3.0 mg for weight management: a population pharmacokinetic analysis. Clin Pharmacokinet. 2016; 55(11): 1413–1422.
    CrossRefPubMed
  55. Cosentino F, Grant PJ, Aboyans V, et al. Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczące cukrzycy i stanu przedcukrzycowego współistniejących z chorobami sercowo- naczyniowymi opracowane we współpracy z Europejskim Towarzystwem Badań nad Cukrzycą ( 2019 ). Kardiol Pol. 2019; 71(11): 319–394.
    CrossRef
  56. Newby LK. Inflammation as a treatment target after acute myocardial infarction. N Engl J Med. 2019; 381(26): 2562–2563.
    CrossRefPubMed
  57. Kablak-Ziembicka A, Przewlocki T, Sokołowski A, et al. Carotid intima-media thickness, hs-CRP and TNF-α are independently associated with cardiovascular event risk in patients with atherosclerotic occlusive disease. Atherosclerosis. 2011; 214(1): 185–190.
    CrossRefPubMed
  58. Bruunsgaard H, Skinhøj P, Pedersen AN, et al. Ageing, tumour necrosis factor-alpha (TNF-alpha) and atherosclerosis. Clin Exp Immunol. 2000; 121(2): 255–260.
    CrossRefPubMed
  59. Lee YS, Jun HS. Anti-inflammatory effects of GLP-1-based therapies beyond glucose control. Mediators Inflamm. 2016; 2016: 3094642.
    CrossRefPubMed
  60. Tardif JC, Kouz S, Waters DD, et al. Efficacy and safety of low-dose colchicine after myocardial infarction. N Engl J Med. 2019; 381(26): 2497–2505.
    CrossRefPubMed
  61. Opstal TSJ, Fiolet ATL, van Broekhoven A, et al. LoDoCo2 Trial Investigators, LoDoCo2 Trial Investigators. Colchicine in patients with chronic coronary disease. N Engl J Med. 2020; 383(19): 1838–1847.
    CrossRefPubMed
  62. Ridker PM, Everett BM, Thuren T, et al. CANTOS Trial Group. Antiinflammatory therapy with canakinumab for atherosclerotic disease. N Engl J Med. 2017; 377(12): 1119–1131.
    CrossRefPubMed
  63. Scheen AJ, Esser N, Paquot N. Antidiabetic agents: potential anti-inflammatory activity beyond glucose control. Diabetes Metab. 2015; 41(3): 183–194.
    CrossRefPubMed
  64. Ceriello A, Novials A, Ortega E, et al. Glucagon-like peptide 1 reduces endothelial dysfunction, inflammation, and oxidative stress induced by both hyperglycemia and hypoglycemia in type 1 diabetes. Diabetes Care. 2013; 36(8): 2346–2350.
    CrossRefPubMed
  65. Vergès B, Charbonnel B. After the LEADER trial and SUSTAIN-6, how do we explain the cardiovascular benefits of some GLP-1 receptor agonists? Diabetes Metab. 2017; 43(Suppl 1): 2S3–2S2S12.
    CrossRefPubMed
  66. Ludvik B, Giorgino F, Jodar E E, et al. 78-LB: efficacy and safety of tirzepatide, a dual GIP/GLP-1 receptor agonist, compared with insulin degludec in patients with type 2 diabetes (SURPASS-3). Diabetes. 2021; 70(Suppl 1).
    CrossRef

Informacje o plikach cookie

Niezbędne pliki cookie

Zawsze aktywne

Te pliki cookie są niezbędne do prawidłowego wyświetlania i działania strony internetowej. Zablokowanie ich może spowodować nieprawidłowe działanie strony.

Analityczne pliki cookie

W ramach naszej strony internetowej korzystamy z narzędzi analitycznych, takich jak Google Analytics, które umożliwiają nam weryfikację ruchu na stronie internetowej. Narzędzia te mogą wymagać użycia plików cookie.

Społecznościowe pliki cookie

Są to pliki cookie powiązane z portalami społecznościowymi, z których korzystamy. Zaakceptowanie ich pozwoli na powiązanie Twojej wizyty na stronie z naszymi profilami w mediach społecznościowych.

Marketingowe pliki cookie

Są to pliki cookie odpowiedzialne za prowadzenie działań reklamowych i marketingowych - zgoda na ich wykorzystanie pozwoli nam kierować do Ciebie reklamy, bazujące na podstawie Twoich wcześniejszych aktywności w ramach naszej stronie internetowej.

Copyright © 2023-2024 Via Medica Regulamin Polityka cookies Polityka prywatności Nota prawna