Starszy pacjent z uporczywymi omdleniami — trzy oblicza problemu
Streszczenie
U pacjentów w starszym wieku może występować równolegle kilka schorzeń kardiologicznych odpowiedzialnych za pojawienie się jednego określonego objawu. W pracy opisano przypadek 84-letniego mężczyzny, u którego rozpoznano podczas jednej hospitalizacji szereg chorób układu sercowo-naczyniowego mogących być przyczyną omdleń: istotną bradykardię zatokową, napadowy częstoskurcz nawrotny w węźle przedsionkowo-komorowym oraz hipotonię ortostatyczną. Sporadycznie obserwowano również wysokie wartości ciśnienia tętniczego. Prowadzono wielokierunkowe leczenie zmierzające do kontrolowania objawów wszystkich tych schorzeń. W artykule omówiono postępowanie w wymienionych sytuacjach klinicznych, zwracając szczególną uwagę na starszych pacjentów.
Słowa kluczowe: pacjenci w wieku podeszłymomdleniabradykardiaczęstoskurcz nawrotny w węźle przedsionkowo-komorowymhipotonia ortostatyczna
Referencje
- Brignole M, Moya A, de La, et al. 2018 ESC Guidelines for the diagnosis and management of syncope. Eur Heart J. 2018; 39: 1883–1948.
- Brignole M, Auricchio A, Baron-Esquivias G, et al. Wytyczne ESC dotyczące stymulacji serca i terapii resynchronizującej w 2013 roku. Kardiol Pol. 2013; 71(supl. V): 133–192.
- Kusumoto FM, Schoenfeld MH, Barrett C, et al. 2018 ACC/AHA/HRS Guideline on the evaluation and management of patients with bradycardia and cardiac conduction delay. J Am Coll Cardiol. 2019; 20: 932–987.
- Hafeez Y, Grossman SA. Sinus bradycardia. StatPearls [Internet]. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK493201/ (May 15, 2020).
- Sodeck GH, Domanovits H, Meron G, et al. Compromising bradycardia: management in the emergency department. Resuscitation. 2007; 73(1): 96–102.
- Ali N, Keene D, Arnold A, et al. His bundle pacing: a new frontier in the treatment of heart failure. Arrhythm Electrophysiol Rev. 2018; 7(2): 103–110.
- Trusz-Gluza M., Leśniak W.: Częstoskurcz nawrotny w węźle przedsionkowo-komorowym (częstoskurcz węzłowy nawrotny, AVNRT). Interna Szczeklika. . https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.6.2 (May 15, 2020).
- Brugada J, Katritsis DG, Arbelo E et al. Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczące diagnostyki i leczenia chorych z częstoskurczem nadkomorowym (2019). Kardiol Pol., Zeszyty edukacyjne 2019; 2: 8–81. https://www.mp.pl/kardiologiapolska/static/pdf/KP-ZE_WYTYCZNE_SVT_2019.pdf (May 15, 2020).
- Hoffmann BA, Brachmann J, Andresen D, et al. Ablation of atrioventricular nodal reentrant tachycardia in the elderly: results from the German Ablation Registry. Heart Rhythm. 2011; 8(7): 981–987.
- Ali A, Ali NS, Waqas N, et al. Management of orthostatic hypotension: a literature review. Cureus. 2018; 10(8): e3166.
- Tykarski A, Filipiak KJ, Januszewicz A, et al. Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym — 2019 rok. Nadciś Tętn Prakt. 2019; 1: 1–86.
- Schoenberger JA. Drug-induced orthostatic hypotension. Drug Saf. 1991; 6(6): 402–407.
- Verhaeverbeke I, Mets T. Drug-induced orthostatic hypotension in the elderly: avoiding its onset. Drug Saf. 1997; 17(2): 105–118.
