Ocena wyników wewnątrznaczyniowego leczenia zwężeń tętnic szyjnych z wykorzystaniem stentów o różnej architekturze z uwzględnieniem płci chorych
Streszczenie
Wstęp: Zwężenie tętnic szyjnych rozwija się najczęściej na podłożu uogólnionej miażdżycy i może prowadzić do wielu poważnych powikłań. Angioplastyka tętnic szyjnych z implantacją stentów (CAS, carotid artery stenting) jest wewnątrznaczyniową metodą leczenia tego schorzenia, alternatywną dla endarterektomii. Wydaje się, że typ użytego stentu oraz płeć pacjenta mogą mieć wpływ na wynik leczenia. Celem pracy było porównanie wyników leczenia zwężenia tętnic szyjnych z wykorzystaniem stentów o różnej architekturze przy jednoczesnym użyciu neuroprotekcji oraz ocena efektów leczenia ze względu na płeć chorych w obserwacji wczesnej i późnej. Materiał i metody: Materiał obejmował 224 chorych poddanych przezskórnej rewaskularyzacji tętnic szyjnych z powodu ich istotnego zwężenia w 2017 roku w Klinice Chirurgii Ogólnej, Naczyń, Angiologii i Flebologii SUM w Katowicach. Wyniki leczenia chorych poddano analizie retrospektywnej. Zabiegi wykonano z użyciem stentów samorozprężalnych otwarto- oraz zamkniętokomórkowych z wykorzystaniem neuroprotekcji dystalnej. Porównano powikłania okołooperacyjne oraz odległe. Wyniki: Wyniki okołooperacyjne nie wykazywały różnic w zależności od typu użytego stentu, jednak częstość restenozy w obserwacji odległej była większa w przypadku użycia stentu otwartokomórkowego. W badanym materiale mężczyźni byli znacznie częściej poddawani zabiegowi CAS niż kobiety, co potwierdza większą predyspozycję do wystąpienia zwężenia tętnicy szyjnych u mężczyzn. U mężczyzn częściej obserwowano powikłania neurologiczne w okresie okołooperacyjnym oraz występowanie restenozy w obserwacji odległej w porównaniu z kobietami. Wnioski: Wyniki pracy nie wykazały znaczących różnic w częstości występowania powikłań w zależności od architektury użytego stentu. Wydaje się, że płeć chorych
Słowa kluczowe: zwężenie tętnic szyjnychangioplastykaimplantacja stentubudowa stentupłeć chorego
Referencje
- Madycki G, Gabriel M, Hawro P, et al. Zalecenia dotyczące wykonywania badań USG dupleks dopler tętnic szyjnych i kręgowych Polskiego Towarzystwa Chirurgii Naczyniowej. Kard Pol 2014; 72. ; 3: 288–309.
- Szczerbo-Trojanowska M, Jargiełło T, Drelich-Zbroja A, et al. Management of carotid stenosis. History and today. Journal of Ultrasonography. 2013; 13(52): 6–20.
- Szczeklik A, Gajewski P. Choroby wewnętrzne — kompendium. Medycyna Praktyczna, Kraków 2009.
- Brott TG, Howard G, Roubin GS, et al. CREST Investigators, CREST Investigators. Stenting versus endarterectomy for treatment of carotid-artery stenosis. N Engl J Med. 2010; 363(1): 11–23.
- Tatli E, Tokatli A, Vatan MB, et al. Comparison of closed-cell and hybrid-cell stent designs in carotid artery stenting: clinical and procedural outcomes. Postepy Kardiol Interwencyjnej. 2017; 13(2): 135–141.
- Musiałek P, Mazurek A. Nowa generacja stentów w przezskórnym leczeniu interwencyjnym miażdżycowych zwężeń tętnic szyjnych w prewencji udaru mózgu: stenty siateczkowe redukują ryzyko śródzabiegowej i pozabiegowej zatorowości mózgowej. Kardiol Inwazyjna. 2017; 4: 43–48.
- Pierce DS, Rosero EB, Modrall JG, et al. Open-cell versus closed-cell stent design differences in blood flow velocities after carotid stenting. J Vasc Surg. 2009; 49(3): 602–606.
- Wasilewski J, Osadnik T, et al. Peryt−Stawiarska S, Rola czynników hemodynamicznych w powstawaniu restenozy w stencie. Kard Pol. 2012; 70(11): 1194–1198.
- Kuczmik W, Ziaja D, Kostyra J, et al. Endowaskularne leczenie zwężenia tętnicy szyjnej wewnętrznej - ocena wczesnych wyników na podstawie doświadczeń własnych. Chir Pol. 2005; 7: 19–26.
- McArdle MJ, Abbott AL, Krajcer Z. Carotid Artery Stenosis in Women. Tex Heart Inst J. 2018; 45(4): 243–245.
- Rockman CB, Garg K, Jacobowitz GR, et al. Outcome of carotid artery interventions among female patients, 2004 to 2005. J Vasc Surg. 2011; 53(6): 1457–1464.
- Roubin GS, New G, Iyer SS, et al. Immediate and late clinical outcomes of carotid artery stenting in patients with symptomatic and asymptomatic carotid artery stenosis: a 5-year prospective analysis. Circulation. 2001; 103(4): 532–537.
- Park B, Aiello F, Dahn MS, et al. No gender influences on clinical outcomes or durability of repair following carotid angioplasty with stenting and carotid endarterectomy. Vasc Endovascular Surg. 2008; 42(4): 321–328.
- Goldstein LJ, Khan HU, Sambol EB, et al. Carotid artery stenting is safe and associated with comparable outcomes in men and women. J Vasc Surg. 2009; 49(2): 315–323.
- Harthun NL, Kongable GL, Baglioni AJ, et al. Examination of sex as an independent risk factor for adverse events after carotid endarterectomy. J Vasc Surg. 2005; 41(2): 223–230.
- Dorigo W, Pulli R, Marek J, et al. Carotid endarterectomy in female patients. J Vasc Surg. 2009; 50(6): 1301–6; discussion 1306.
- Biscetti F, Straface G, Bertoletti G, et al. Identification of a potential proinflammatory genetic profile influencing carotid plaque vulnerability. J Vasc Surg. 2015; 61(2): 374–381.
- Jim J, Rubin BG, Landis GS, et al. SVS Outcomes Committee. Society for Vascular Surgery Vascular Registry evaluation of stent cell design on carotid artery stenting outcomes. J Vasc Surg. 2011; 54(1): 71–79.
- Kouvelos GN, Patelis N, Antoniou GA, et al. Meta-analysis of the Effect of Stent Design on 30-Day Outcome After Carotid Artery Stenting. J Endovasc Ther. 2015; 22(5): 789–797.
- Pacchioni A, Ribichini F, Reimers B. Stent Type and Risk of Late Cerebral Events After Carotid Artery Stenting. J Am Coll Cardiol. 2015; 66(4): 490.
- de Donato G, Setacci F, Sirignano P, et al. Optical coherence tomography after carotid stenting: rate of stent malapposition, plaque prolapse and fibrous cap rupture according to stent design. Eur J Vasc Endovasc Surg. 2013; 45(6): 579–587.
- Eskandari MK, Usman AA, Garcia-Toca M, et al. Eight-year institutional review of carotid artery stenting. J Vasc Surg. 2010; 51(5): 1145–1151.
