Wstęp: Sprawnie działające mikrokrążenie zapewnia prawidłowe funkcjonowanie kończyny. Uszkodzenie mikrokrążenia związane z zapalnymi chorobami naczyń włosowatych stanowi istotny problem dla chirurga naczyniowego. Próby leczenia chirurgicznego za pomocą sympatektomii lędźwiowej lub piersiowej są mało efektywne. Nadzieję na zmniejszenie częstości i rozległości amputacji w przypadku chorób zapalnych naczyń włosowatych stworzył preparat prostaglandyny E₁ (alprostadil), którego działanie obejmuje istotne elementy ułatwiające przepływ przez mikrokrążenienie.
Materiał i metody: W latach 1995–2002 leczeniem objęto 122 pacjentów w przedziale wiekowym 20–55 lat. U chorych wykorzystano uprzednio inne możliwości leczenia chirurgicznego i farmakologicznego z miernym, najczęściej krótkotrwałym efektem. Pacjentów kwalifikowano na podstawie badania klinicznego, wykluczającego istnienie niedrożności naczyń tętniczych na poziomie udowym lub biodrowym oraz wykonując badanie kapilaroskopowe i laserową przepływometrię doplerowską (Laser Doppler Flowmetry).
Wyniki: Poprawę stanu miejscowego uzyskano u 60,2% leczonych, pogorszenia w okresie obserwacji nie stwierdzono u żadnego chorego. U 3 pacjentów przerwano kurację ze względu na objawy uczulenia lub złą tolerancję leku. U 46 chorych (37,5%) nie zaobserwowano poprawy.
Wnioski: 1. Prostaglandyna E₁ (alprostadil) jest skutecznym preparatem w leczeniu zapalnych chorób naczyń i powinna być lekiem z wyboru w przypadku nieskuteczności dotychczasowego leczenia chirurgicznego lub farmakologicznego u chorych z zapalnymi schorzeniami naczyń. 2. Połączenie kapilaroskopii i laserowej przepływometrii doplerowskiej jest metodą pozwalającą na pełną ocenę stanu mikrokrążenia i monitorowanie leczenia chorych.