Wstęp: W wielu ośrodkach gastrologicznych kolonoskopię wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, co ma zapewnić większy komfort badanemu i ułatwić wykonanie zabiegu lekarzowi. Pojawiły się jednak doniesienia o braku istotnych korzyści wynikających ze znieczulenia. Przeciwko rutynowemu stosowaniu znieczulenia przemawia zwiększenie kosztów i wydłużenie czasu trwania badania.
Celem pracy jest próba oceny konieczności stosowania anestezji dożylnej w trakcie kolonoskopii.
Materiał i metody: Od stycznia 2000 roku do grudnia 2001 roku wykonano 1950 kolonoskopii. Analizie poddano 1422 badania przeprowadzone przez tego samego lekarza (M.G.). Wszyscy chorzy podpisali zgodę na wykonanie badania, po uprzednim zaznajomieniu się z pisemną informacją dotyczącą przebiegu kolonoskopii. Po 10 minutach od zakończenia zabiegu pacjenci w towarzystwie wytypowanej osoby, bez obecności wykonujących badanie, wypełniali formularz dotyczący nasilenia bólu w skali 7-stopniowej, dokonywali oceny pracy personelu, określając współczynnik satysfakcji z wykonanego badania w skali 5-stopniowej.
Wyniki: Spośród 1422 badanych u 1390 (98%) osiągnięto kątnicę, u 32 osób badania nie wykonano (12 - brak odpowiedniego przygotowania, 11 - nie sforsowano zagięcia śledzionowego, 9 - nowotwór jelita). 27,3% chorych nie odczuwało bólu, dyskomfort odczuwało 60,8%, ból o niewielkim nasileniu - 11%, ból ciągły o niedużym nasileniu - 0,9%. Żaden badany nie zgłosił dużego nasilenia bólu, 86% oceniało badanie we wskaźniku satysfakcji jako bardzo dobre. U 54,2% osób odczuwających ból, wystąpił on w trakcie pokonywania zagięcia śledzionowego, a u 28% - w trakcie pokonywania obu zagięć, podczas gdy 18% chorych wiązało wystąpienie bólu z lokalizacją kolonoskopu. Mężczyźni odczuwali ból silniej niż kobiety (113 vs. 50). Znieczulenia wymagało 29 badanych (2%), jednak 9 z nich z powodu zakłopotania.
Wnioski: U większości chorych poddawanych badaniom kolonoskopowym rutynowe stosowanie znieczulenia dożylnego nie jest konieczne. Natomiast powinno ono być dostępne dla tych chorych, u których ból uniemożliwiłby kontynuowanie badania. Dlatego lekarz wykonujący badanie kolonoskopowe powinien ściśle współpracować z lekarzem anestezjologiem.