Wstęp: W pracy przedstawiono metody leczenia operacyjnego wtórnej przetoki aortalno-jelitowej na podstawie materiału autorów.
Materiał i metody: Analizie poddano 10 przypadków chorych leczonych z powodu wtórnej przetoki aortalno-jelitowej, będącej powikłaniem po wszczepieniu protezy naczyniowej. Chorych operowano, wymieniając protezę dakronową na homograft tętniczy, protezę impregnowaną srebrem lub stosując przęsła podobojczykowo-udowe. Likwidacja przetoki jelitowej obejmowała resekcję dwunastnicy z gastroenterostomią lub zszycie dwunastnicy i zabezpieczenie jej płatem sieci większej.
Wyniki: Objawem wskazującym na obecność przetoki było krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego po pierwotnie wykonanym zabiegu rekonstrukcyjnym na aorcie z użyciem protezy naczyniowej. Badanie za pomocą tomografii komputerowej jamy brzusznej wykazywało obecność tętniaka rzekomego górnego zespolenia lub naciek zapalny w tej okolicy. Badanie scyntygraficzne wykazało u wszystkich chorych infekcję protezy naczyniowej. Przetoka dotyczyła we wszystkich przypadkach poziomej części dwunastnicy. Resekcję dwunastnicy wykonano u 4 chorych. U pozostałych 6 pacjentów dwunastnicę zaopatrzono dwoma piętrami szwów z naszyciem sieci większej. U 8 chorych przetoka była wynikiem rozejścia się górnego zespolenia protezy naczyniowej z aortą, a u 2 chorych - wynikiem odleżyny protezy. W 4 przypadkach doszło do zgonu w okresie pooperacyjnym. W trzech przypadkach zgon był spowodowany zapaleniem otrzewnej w wyniku niegojących się przetok dwunastniczych.
Wnioski: Wtórna przetoka aortalno-dwunastnicza jest najpoważniejszym powikłaniem infekcji protezy naczyniowej. Leczenie przetoki jest ciężkim zabiegiem operacyjnym, którego efekty są prognostycznie niepewne bez względu na zastosowaną metodę.