Wstęp: Szacuje się, że w Polsce z powodu udaru mózgu rocznie umiera ponad 30 000 osób, a jeszcze większa liczba chorych pozostaje niepełnosprawna po przebytym udarze mózgu. Udary mózgu są trzecią przyczyną zgonów w Polsce. Przyjmuje się, że aż 80% udarów mózgu ma charakter niedokrwienny, przy czym niedrożność tętnic szyjnych odpowiada za około 30-40% udarów mózgu. Celem pracy była ocena wczesnych wyników leczenia operacyjnego oraz wewnątrznaczyniowego krytycznego zwężenia tętnicy szyjnej u chorych po 70. roku życia.
Materiał i metody: W latach 2002-2005 łącznie wykonano 431 zabiegów u chorych z krytycznym zwężeniem tętnic szyjnych. U 216 chorych przeprowadzono zabieg chirurgiczny (endarterektomia ewersyjna-eCEA), a 234 pacjentów leczono wewnątrznaczyniowo (angioplastyka, stent-CAS). W grupie leczonej chirurgicznie były 83 (38,4%) osoby powyżej 70. roku życia, natomiast w endowaskularnej - 142 (60,7%) osoby. Do analizy włączono tylko chorych po 70. roku życia.
Wyniki: W analizowanych grupach badawczych nie stwierdzono śmiertelności okołooperacyjnej. Udar niedokrwienny mózgu rozpoznano u 3 (2,1%) chorych po implantacji stentu oraz u 4 (4,8%) chorych po endarterektomii. U kolejnych 5 (6,2%) pacjentów po zabiegu chirurgicznym rozpoznano RIND. U niektórych chorych obserwowano spadek systemowego ciśnienia tętniczego. Normalizowało się ono nie później niż 48 godzin po zabiegu.
Wnioski: Leczenie endowaskularne zwężeń krytycznych tętnicy szyjnej u chorych w podeszłym wieku jest leczeniem obarczonym mniejszym ryzykiem wystąpienia powikłań w okresie okołooperacyjnym.