Wstęp: Mimo coraz doskonalszych biomateriałów oraz techniki chirurgicznej, zakażenie protezy naczyniowej, które występuje często wiele lat po wykonanej operacji, nadal stanowi istotny problem w poradniach i oddziałach naczyniowych.
Cel pracy: Celem pracy było przedstawienie doświadczeń ostatniej dekady w leczeniu infekcji protez naczyniowych wszczepionych w odcinku aortalno-biodrowym przy wykorzystaniu przęsłowania pozaanatomicznego, ludzkiego mrożonego allograftu tętniczego oraz protez pokrywanych związkami srebra.
Materiał i metody: W okresie od stycznia 1996 roku do stycznia 2006 roku w Klinice Chirurgii Ogólnej i Naczyń leczono operacyjnie 76 chorych z powodu infekcji protezy naczyniowej wszczepionej w odcinku aortalno-biodrowym (proteza aortalna - 1, aortalno-biodrowa/udowa - 18, proteza aortalno-dwubiodrowa/ dwuudowa - 46, biodrowo-udowa - 11). Średni okres od pierwotnej operacji do rozpoznania infekcji wynosił 66 miesięcy. W 75% przypadków zakażenie dotyczyło czynnej protezy naczyniowej. W 21 przypadkach rozpoznano przetokę protezowo-jelitową. U 57 chorych usunięto zakażoną protezę naczyniową z następową rewaskularyzacją (u 45 wykonano rekonstrukcję anatomiczną, a u 12 - rekonstrukcję pozaanatomiczną). W pozostałych 19 przypadkach leczenie operacyjne ograniczono do usunięcia zakażonej, najczęściej nieczynnej protezy naczyniowej. W przypadku rekonstrukcji anatomicznej u 23 chorych wykorzystano ludzki mrożony przeszczep tętniczy, u 9 - protezę PTFE, u 13 - protezę srebrzoną. Oceniono wyniki leczenia, które skorelowano ze stopniem zaawansowania infekcji, występowaniem schorzeń współistniejących i sposobem wykonanej rekonstrukcji.
Wyniki: Całkowita śmiertelność wyniosła 36,8%. Amputacje kończyny dolnej wykonano u 14% chorych. Okołooperacyjna śmiertelność oraz odsetek amputacji w poszczególnych grupach wyniosły odpowiednio: homograft - śmiertelność 26%, amputacje - 13%; proteza srebrzona, rekonstrukcja anatomiczna - śmiertelność - 23%, amputacje - 7,6%; proteza PTFE, rekonstrukcja anatomiczna - śmiertelność - 66%, amputacje 11%; rekonstrukcja pozaanatomiczna - śmiertelność - 50%, amputacje - 16%. Wśród chorych, u których zabieg ograniczono do usunięcia zakażonej protezy naczyniowej, zmarło 31%. W grupie 21 chorych leczonych z powodu przetoki protezowo-dwunastniczej zanotowano 11 zgonów (52%).
Wnioski: 1. Mimo wielu dostępnych sposobów leczenia oraz indywidualizacji postępowania chirurgicznego w zależności od stanu chorego i możliwości leczenia chirurgicznego, nadal brakuje idealnego sposobu leczenia infekcji protezy naczyniowej. 2. Usunięcie zakażonej protezy i jednoczasowa anatomiczna rewaskularyzacja z wykorzystaniem allograftu tętniczego lub opornego na reinfekcje biomateriału dają szanse na zabieg najmniej obciążający chorego.