Nowa metoda oceny przewodzenia zatokowo-przedsionkowego. Pośrednie metody oceny przewodzenia zatokowo-przedsionkowego oparte są na endokardialnej lub przezprzełykowej stymulacji przedsionków.
Wyniki uzyskiwane tymi dwoma sposobami nie zawsze są ze sobą zgodne, zaś stwierdzane różnice mają wynikać z niefizjologicznego rozchodzenia się pobudzenia w kierunku węzła zatokowego.
Celem pracy było określenie, w jaki sposób pobudzenie przedsionków od strony komór poprzez łącze p-k, wpływa na wartość oznaczanego czasu zatokowo-przedsionkowego. U 16 spośród 20 pacjentów stwierdzono wsteczne pobudzenie przedsionków w czasie przezskórnej stymulacji komór serca. U tych pacjentów metodą Naruli określono czas przewodzenia zatokowo-przedsionkowego od strony lewego przedsionka oraz od strony łącza p-k. Przedsionki pobudzano ośmioma kolejnymi pobudzeniami, używając drogi przezprzełykowej oraz wstecznie od strony komór przy pomocy przezskórnej stymulacji serca. Stymulację wykonano zsynchronizowanym połączeniem stymulatora przezprzełykowego SP-5 ze stymulatorem przezskórnym serca NP-4D (OBREAM Zabrze). Czas przewodzenia zatokowo-przedsionkowego mierzony od strony komór był krótszy niż oceniany w czasie stymulacji lewego przedsionka (według kolejności 94 i 178 ms, p < 0,001).
Uzyskane wyniki wskazują, że wartość zmierzonego czasu przewodzenia zatokowo-przedsionkowego zależy od kierunku docierania pobudzenia do węzła zatokowego. Pobudzenie węzła zatokowego od strony komór wydaje się eliminować fałszujący wpływ zaburzeń przewodzenia śród- i międzyprzedsionkowego na wartość oznaczanego czasu zatokowo-przedsionkowego. (ESS 1994; 1: 25-29)