Problemy stymulacji czasowej i stałej u chorych po transplantacji serca

Abstract

Stymulacja serca u chorych po transplantacji Celem pracy była analiza zaburzeń bodźcotwórczości i przewodzenia, okresu stymulacji czasowej oraz wskazań do stałej stymulacji u pacjentów po ortotopowym przeszczepie serca. Rytm serca oceniano na podstawie spoczynkowych elektrokardiogramów oraz zapisów 24-godzinnego EKG metodą Holtera. Badaniem objęto 140 chorych (117 mężczyzn i 23 kobiety) w wieku od 10 do 68 lat (śr. 47,3 lat). U większości chorych (84%) stosowano zewnętrzną stymulację czasową przeszczepionego serca przez okres 1-2 dób. W późnym okresie pooperacyjnym stymulacji zewnętrznej wymagało 14 chorych, najczęściej z powodu bradykardii zatokowej (12 chorych), bloku przedsionkowo-komorowego III stopnia w jednym przypadku i wolnego zastępczego rytmu komorowego u jednego chorego. Spośród tych chorych u 3 osób uznano za wskazane wszczepienie stymulatora na stałe, u 2 chorych wszczepiono stymulator typu VVI, a u 1 chorego - typu DDD. W obserwacji odległej, wynoszącej 6-18 miesięcy, u 2 spośród osób, którym wszczepiono stymulator na stałe zaobserwowano powrót rytmu zatokowego o częstości typowej dla przeszczepionego serca. Przeprowadzone obserwacje wskazują, że chorzy po przeszczepie serca mogą wymagać przedłużonej stymulacji czasowej, najczęściej z powodu dysfunkcji węzła zatokowego. Implantacji stymulatora na stałe wymagało 2% chorych i we wszystkich przypadkach było to spowodowane dysfunkcją węzła zatokowego w następstwie ostrej reakcji odrzucania przeszczepionego narządu. Potwierdzono, że u chorych po przeszczepie serca w różnym okresie od implantacji rozrusznika istnieje możliwość powrotu rytmu zatokowego przeszczepionego serca.