Wpływ spontanicznego wzrostu ciśnienia tętniczego na dyspersję odstępu QT u chorych z nadciśnieniem tętniczym i po zawale serca

Abstract

Wstęp: Zwiększenie dyspersji odstępu QT u chorych z nadciśnieniem tętniczym i po zawale serca wiąże się z występowaniem komorowych zaburzeń rytmu serca - uznanego czynnika ryzyka nagłego zgonu sercowego. Nadciśnienie tętnicze zwiększa ryzyko incydentów sercowo- -naczyniowych, co może być spowodowane utrzymywaniem się podwyższonych wartości ciśnienia tętniczego. Niewyjaśniony pozostaje wpływ spontanicznych zwyżek ciśnienia tętniczego na występowanie nagłego zgonu sercowego. Celem badania chorych z nadciśnieniem tętniczym z przebytym zawałem serca lub bez niego była ocena dyspersji odstępu QT podczas spontanicznych zwyżek ciśnienia skurczowego i rozkurczowego w dzień i w nocy oraz wpływu częstości rytmu serca, niedokrwienia, zmian minimalnej i maksymalnej długości odstępu QT na dyspersję odstępu QT podczas wzrostów ciśnienia w dzień i w nocy.
Materiał i metody: Badaniem objęto 80 chorych: 34 osoby z nadciśnieniem tętniczym i 46 pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i przebytym zawałem serca. Wykonano jednocześnie 24-godzinną rejestrację EKG i 24-godzinny automatyczny pomiar ciśnienia tętniczego. Badanie holterowskie EKG przeprowadzono za pomocą rejestratora 12-kanałowego. Podczas jednoczesnej 24-godzinnej kontroli ciśnienia tętniczego wyznaczano epizody zwyżki ciśnienia skurczowego powyżej 30 mm Hg i rozkurczowego powyżej 20 mm Hg względem odpowiedniej wartości przed wzrostem. Pomiary odstępu QT wykonywano przynajmniej w 8 odprowadzeniach elektrokardiogramu, oddzielnie podczas zwyżek ciśnienia skurczowego i rozkurczowego, w dzień i w nocy. Dla każdej zwyżki ciśnienia tętniczego 3-krotnie obliczano dyspersję odstępu QT; 10 minut przed zwyżką, w trakcie zwyżki i 10 minut po zwyżce ciśnienia tętniczego. Za pomocą badania echokardiograficznego oceniano odcinkowe zaburzenia kurczliwości, frakcję wyrzutową i masę lewej komory serca.
Wyniki: Spoczynkowa dyspersja QT jest istotnie większa u chorych z nadciśnieniem tętniczym i przebytym zawałem serca niż u osób z nadciśnieniem tętniczym bez objawów choroby wieńcowej. Spontaniczne zwyżki ciśnienia tętniczego istotnie zmniejszają dyspersję odstępu QT u chorych z nadciśnieniem tętniczym, umiarkowanym przerostem lewej komory serca i bez objawów choroby wieńcowej oraz powodują nieistotne zmniejszenie dyspersji odstępu QT u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, umiarkowanym przerostem lewej komory i przebytym zawałem serca. Nie stwierdzono istotnego wpływu częstości rytmu serca na dyspersję odstępu QT podczas zwyżek ciśnienia tętniczego u chorych w badanych grupach. W grupie osób z nadciśnieniem tętniczym zmniejszenie dyspersji odstępu QT podczas zwyżki ciśnienia było spowodowane głównie skróceniem maksymalnego odstępu QT. Dalsze zmniejszenie dyspersji odstępu QT po zwyżce ciśnienia tętniczego wynikało zwłaszcza z wydłużenia minimalnego odstępu QT. Natomiast u chorych z nadciśnieniem tętniczym i po zawale serca zależności te były mniej widoczne, chociaż zachowały się zbliżone tendencje. U osób po zawale serca, u których występowało niedokrwienie mięśnia sercowego, podczas wzrostu ciśnienia tętniczego, spoczynkowa dyspersja odstępu QT podczas zwyżki i po zwyżce ciśnienia były nieistotnie większe w porównaniu z chorymi bez niedokrwienia.
Wnioski: Dyspersja odstępu QT zmniejsza się istotnie podczas zwyżek ciśnienia tętniczego skurczowego i rozkurczowego, zarówno w dzień, jak i w nocy, u chorych z nadciśnieniem tętniczym, a nieistotnie u pacjentów po zawale serca. (Folia Cardiol. 2003; 10: 61-69)