Wstęp: Badanie dobowej zmienności rytmu serca (HRV) posiada udokumentowaną wartość prognostyczną w ocenie zagrożenia złośliwymi arytmiami komorowymi u chorych po zawale serca. Jednak duża czasochłonność oraz brak możliwości standaryzacji ograniczają powszechne stosowanie tej metody w praktyce klinicznej. Celem pracy była ocena przydatności krótkookresowej HRV w różnicowaniu chorych ze złośliwą arytmią komorową w wywiadzie oraz osób wolnych od takiego zdarzenia na podstawie 10-minutowej rejestracji zapisu EKG, dokonywanej u chorych znajdujących się w pozycji leżącej na wznak, a następnie uzupełnione o podobny zapis wykonany po pionizacji pacjentów.
Materiał i metody: Badaniem objęto 2 grupy chorych: ZAK(+) - 12 pacjentów z zawałem serca i udokumentowaną złośliwą arytmią komorową w wywiadzie (VT/VF - utrwalony częstoskurcz komorowy/migotanie komór) oraz ZAK(–) -11 chorych z zawałem serca, zbliżonych do grupy ZAK(+) pod względem wieku, frakcji wyrzutowej lewej komory serca oraz stanu naczyń wieńcowych.
U wszystkich pacjentów wykonywano rejestrację EKG w standaryzowanych warunkach laboratoryjnych: przez 10 minut w pozycji leżącej na wznak, a następnie przez 10 minut po pionizacji pacjenta. Na podstawie dokonanych rejestracji oceniano następujące wskaźniki HRV: SDNN, rMSSD, pNN50, moc widma i względną moc widma HRV w pasmie niskich częstotliwości (LF i nLF) i wysokich częstotliwości (HF i nHF) oraz stosunek LF/HF.
Wyniki: W pozycji leżącej na wznak wartość ocenianych wskaźników HRV wynosiła w grupach ZAK(+) i ZAK(–) odpowiednio: SDNN 37 ± 16 ms i 46 ± 22 ms; pNN50 4,9% ± 8,1% i 6,5% ± 5,8%; rMSSD 24 ± 18 ms i 28 ± 7 ms; LF 178 ± 119 i 274 ± 216 ms²; nLF 0,5 ± 0,2 NU i 0,5 ± 0,2 NU; HF 184 ± 329 ms² i 147 ± 115 ms²; nHF 0,4 ± 0,2 NU i 0,3 ± 0,2 NU; LF/HF 2,2 ± 1,9 i 2,0 ± 1,3. Natomiast w pozycji stojącej parametry te były równe odpowiednio: SDNN 34 ± 13 ms i 360 ± 10 ms; pNN50 2,5% ± 3,2% i 2,4% ± 3,3%; rMSSD 19 ± 13 ms i 18 ± 8 ms; LF 241 ± 154 i 374 ± 357 ms²; nLF 0,7 ± 0,2 NU i 0,7 ± 0,2 NU; HF 84 ± 124 ms² i 75 ± 44 ms²; nHF 0,2 ± 0,1 NU i 0,2 ± 0,1 NU; LF/HF 6,2 ± 5,5 i 5,0 ± 2,9. Żaden z wymienionych wskaźników krótkookresowej oceny HRV, ocenianych zarówno w pozycji leżącej, jak i po pionizacji pacjentów, nie różnicował grup chorych ZAK(+) i ZAK(–).
Wnioski: Nie stwierdzono przydatności krótkookresowej oceny HRV, dokonywanej w standaryzowanych warunkach laboratoryjnych w pozycji leżącej na wznak oraz po pionizacji pacjentów, w różnicowaniu chorych ze złośliwą arytmią komorową w wywiadzie oraz osób, u których takie zdarzenie nie wystąpiło. (Folia Cardiol. 2003; 10: 53–59)