Wstęp: Celem pracy było określenie przydatności próby wysiłkowej u dzieci w odległym okresie po operacji wad wrodzonych serca.
Materiał i metody: Badaniami objęto 52 dzieci, w wieku średnio 12,3 roku, po operacji wad wrodzonych serca z dobrym wynikiem leczenia, w tym 14 po operacji zespołu Fallota (TOF), 15 - po operacji koarktacji aorty (CoA), 13 - po zamknięciu ubytku w przegrodzie międzyprzedsionkowej (ASD II), 10 - po operacji ubytku w przegrodzie międzykomorowej (VSD). U wszystkich wykonano próbę wysiłkową na bieżni według protokołu Bruce’a i porównano z analogiczną grupą dzieci zdrowych.
Wyniki: U 21 pacjentów (40%) stwierdzono nieprawidłowy wynik badania. Najczęściej zanotowano brak przyrostu tętna po operacji TOF (4) i ASD II (5), dodatkowe pobudzenia komorowe na szczycie wysiłku we wszystkich grupach pacjentów (6), a u dzieci po operacji CoA skurczowe nadciśnienie wysiłkowe (4). Przeciętny wydatek metaboliczny był istotnie niższy w grupie po operacji ASD II, TOF, CoA, a przeciętny czas trwania wysiłku był krótszy po operacji VSD i CoA w porównaniu z dziećmi zdrowymi. Ponadto przeciętny odsetek osiągniętego limitu tętna dla wieku był niższy u dzieci po operacji TOF i ASD II niż w grupie kontrolnej.
Wnioski: U 40% pacjentów w odległym okresie od leczenia operacyjnego wrodzonej wady serca obserwowano nieprawidłowy wynik próby wysiłkowej. Najczęściej stwierdzanymi nieprawidłowościami były: brak odpowiedniego przyrostu tętna u dzieci po operacji TOF oraz ASD II, wysiłkowe nadciśnienie tętnicze u dzieci po operacji CoA oraz zaburzenia rytmu serca we wszystkich badanych grupach pacjentów. U dzieci z dodatnim wynikiem badania maksymalne wysiłki fizyczne powinny być ograniczane. (Folia Cardiol. 2003; 10: 353–359)