Wstęp: Celem pracy jest ocena czynników usposabiających do dyslokacji elektrod w przedsionkowych układach resynchronizujących.
Materiał i metody: Badaniem objęto 23 chorych (10 kobiet, 13 mężczyzn w wieku 61 ± 12 lat), którym wszczepiono układy dwuprzedsionkowe (9 chorych), trójjamowe (13 pacjentów) lub czterojamowe (1 osoba). Wśród badanych 12 osób było po operacji serca (5 CABG, 5 MVR, 2 AVR). Do prawego przedsionka wszczepiono elektrody o biernej fiksacji u 15 pacjentów a elektrody wkrętowe u 8 z 12 chorych po operacjach serca. Do zatoki wieńcowej implantowano standardowe elektrody proste u 10 pacjentów, u 13 chorych - elektrody specjalne. Do stymulacji komorowej użyto elektrod prostych o biernej fiksacji.
Wyniki: Odnotowano 9 dyslokacji (15% elektrod) u 8 chorych (34%). Przemieszczeniu uległy: z prawego przedsionka - 2 z 12 (17%) elektrod o biernej fiksacji oraz 1 z 8 (12%) elektrod o aktywnej fiksacji; z zatoki wieńcowej - 3 z 10 (30%) elektrod standardowych oraz 2 z 13 (15%) elektrod specjalnych; ponadto 1 z 14 (7%) elektrod komorowych. U pacjentów po operacjach serca dyslokacje wystąpiły u 4 spośród 12 (33%) chorych, w tym u 12% osób z elektrodami wkrętowymi; natomiast u pacjentów niepoddanych operacji serca - u 4 spośród 11 (36%) osób. U 2 z 5 chorych (40%), z umiarkowaną lub dużą niedomykalnością trójdzielną, dyslokacja wystąpiła 3-krotnie. W przypadku istnienia małej niedomykalności trójdzielnej dyslokacja wystąpiła u 5 z 18 pacjentów (28%).
Wnioski: Wszczepienie elektrody do zatoki wieńcowej zwiększa ryzyko dyslokacji. Niedomykalność trójdzielna stanowi czynnik ryzyka dyslokacji elektrody. Wprowadzenie specjalnych elektrod do zatoki wieńcowej zmniejsza ryzyko ich dyslokacji. U pacjentów po operacjach serca wkrętowa elektroda przedsionkowa zmniejsza ryzyko dyslokacji, istnieje jednak zwiększone ryzyko dyslokacji późnych. (Folia Cardiol. 2003; 10: 689-694)