Wulwodynia ― stan wiedzy na 2017 rok
Streszczenie
Wulwodynia to najbardziej zaniedbany obszar w zakresie zdrowia kobiety. Zgodnie z definicją jest to ból, ale także świąd, pieczenie czy nadwrażliwość, suchość w okolicy sromu, krocza czy odbytu, utrzymujący się ponad 3 miesiące. Wulwodynia jest chorobą z wykluczenia określonej, organicznej przyczyny bólu. W znacznej części przypadków to obwodowy ból neuropatyczny zlokalizowany, spowodowany dysfunkcją mięśniowo-powięziową w zakresie miednicy. Przyczyna wulwodynii nie jest jednoznaczna, a postępowanie terapeutyczne indywidualizowane i wielospecjalistyczne.
Ból związany ze stosunkiem seksualnym (dyspareunia), po wykluczeniu innych przyczyn, jest wulwodynią prowokowaną.
Każdy ból stanowi chorobę samą w sobie, wymaga leczenia, które jest priorytetem w ochronie zdrowia. Na wulwodynię choruje 5–16% kobiet na świecie. Mimo częstego występowania jest późno i rzadko rozpoznawana, a leczenie bywa niewłaściwe.
Artykuł reasumuje aktualną wiedzę na temat wulwodynii, stanowi także podsumowanie doświadczenia autorów. Temat jest tym bardziej interesujący, że powstało niewiele polskojęzycznych publikacji, a jest to rozwijająca się wiedza i wiele pozostało jeszcze do wyjaśnienia w tym temacie.
Słowa kluczowe: wulwodyniadyspareuniaterapia mięśni dna miednicyból sromubolesne współżycieprzewlekły ból urogenitalny
Referencje
- Nunns D, Mandal D, Byrne M, et al. British Society for the Study of Vulval Disease (BSSVD) Guideline Group. Guidelines for the management of vulvodynia. Br J Dermatol. 2010; 162(6): 1180–1185.
- Persistent Vulvar Pain; Committee Opinion No. 673. American College of obstericians and ginecologists. Obstetricians and Gynecologists Obstet Gynecol. 2016.
- Andrews JC, Bogliatto F, Lawson HW, et al. Speaking the Same Language: Using Standardized Terminology. J Low Genit Tract Dis. 2016; 20(1): 8–10.
- Goldstein AT, Pukall CF, Brown C, et al. Vulvodynia: Assessment and Treatment. J Sex Med. 2016; 13(4): 572–590.
- Pukall CF, Goldstein AT, Bergeron S, et al. Vulvodynia: Definition, Prevalence, Impact, and Pathophysiological Factors. J Sex Med. 2016; 13(3): 291–304.
- Havemann LM, Cool DR, Gagneux P, et al. Vulvodynia: What We Know and Where We Should Be Going. J Low Genit Tract Dis. 2017; 21(2): 150–156.
- Arnold LD, Bachmann GA, Rosen R, et al. Vulvodynia: characteristics and associations with comorbidities and quality of life. Obstet Gynecol. 2006; 107(3): 617–624.
- Bonham A. Vulvar vestibulodynia: strategies to meet the challenge. Obstet Gynecol Surv. 2015; 70(4): 274–278.
- Tracey KJ. Physiology and immunology of the cholinergic antiinflammatory pathway. J Clin Invest. 2007; 117(2): 289–296.
- Jantos M, Johns S, Torres A, et al. Mapping chronic urogenital pain in women: review and rationale for a muscle assessment protocol – Part 1. Pelviperineology. 2015; 34: 21–27.
- Curran N. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. Reviews in Pain. 2008; 2(2): 25–28.
- Jantos M, Burns NR. Vulvodynia. Development of a psychosexual profile. J Reprod Med. 2007; 52(1): 63–71.
- Rodzaje bólu. http://www.mp.pl/bol/wytyczne/94188,rodzaje-bolu. (1.10.2014).
- Rao SSC, Patcharatrakul T. Diagnosis and Treatment of Dyssynergic Defecation. J Neurogastroenterol Motil. 2016; 22(3): 423–435.
- Dargie E, Holden RR, Pukall CF. The Vulvar Pain Assessment Questionnaire inventory. Pain. 2016; 157(12): 2672–2686.
- Friedrich EG. Vulvar vestibulitis syndrome. J Repr Med. 1987; 32: 110–114.
- Reed B, Plegue M, Harlow S, et al. Does Degree of Vulvar Sensitivity Predict Vulvodynia Characteristics and Prognosis? The Journal of Pain. 2017; 18(2): 113–123.
- Prendergast SA, Weiss JM. Screening for musculoskeletal causes of pelvic pain. Clin Obstet Gynecol. 2003; 46(4): 773–782.
- Hartmann D, Sarton J. Chronic pelvic floor dysfunction. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol. 2014; 28(7): 977–990.
- Bogliatto F, Boraso F. A New Model of Care: The Lower Female Anourogenital Network. J Low Genit Tract Dis. 2016; 20(1): 105–106.
- Gentilcore-Saulnier E, McLean L, Goldfinger C, et al. Pelvic floor muscle assessment outcomes in women with and without provoked vestibulodynia and the impact of a physical therapy program. J Sex Med. 2010; 7(2 Pt 2): 1003–1022.
- Kocot-Kępska M, Przeklasa-Muszyńska A, Kołłątaj M. Niefarmakologiczne metody leczenia bólu przewlekłego. Terapia. 2010; 11-12: 20–25.
- Chisari C, Chilcot J. The experience of pain severity and pain interference in vulvodynia patients: The role of cognitive-behavioural factors, psychological distress and fatigue. J Psychosom Res. 2017; 93: 83–89.
