ZALECENIA

Program leczenia w warunkach ambulatoryjnych sprawców przestępstw przeciw wolności seksualnej z rozpoznaniem zaburzeń preferencji seksualnych

Zalecenia Konsultanta Krajowego w dziedzinie seksuologii

Ambulant treatment program for sexual offenders with diagnosis of sexual preference disorder

Zbigniew Lew-Starowicz

Streszczenie

Program leczenia obejmuje: adresatów, wykonawców, cele, metody i 4 moduły; wprowadzający, główny, podtrzymujący i kontrolny. Program uzyskał akceptację Ministerstwa Zdrowia.

Słowa kluczowe: sprawcy przestępstw seksualnych, leczenie

Seksuologia Polska 2015; 13 (2): 43–44

Abstract

Treatment program includes: recipients, performers, aims, methods and 4 modules: introducing, main, supporting and control ones. The program was approved by the Ministry of Health.

Key words: sexual offenders, treatment

Polish Sexology 2015; 13 (2): 43–44

Adresaci:

Dorośli, preferencyjni sprawcy przestępstw seksualnych przeciw wolności seksualnej:

• — w trakcie odbywania kary,
• — po odbyciu kary pozbawienia wolności,
• — zwolnieni warunkowo,
• — zgłaszający się dobrowolnie.

Wykonawcy:

• — lekarze specjaliści seksuolodzy,
• — lekarze specjaliści psychiatrzy,
• — specjaliści psycholodzy kliniczni,
• — certyfikowani seksuolodzy kliniczni Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego,
• — certyfikowani psychoterapeuci Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Polskiego Towarzystwa Psychologicznego lub innych stowarzyszeń akceptowanych przez Konsultanta Krajowego w dziedzinie seksuologii,
• — osoby w trakcie szkolenia w zakresie psychoterapii.

Wszyscy wymienieni:

• — mają zaświadczenie o ukończeniu kursu kierunkowego w CMKP,
• — mają zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w nurcie poznawczo-behawioralnym lub o odbywaniu szkolenia,
• — są zobowiązani do stałego superwizowania się i stałego dokształcania się.

Cele programu:

1. 1. Ocena, monitorowanie i zapobieganie recydywie zachowań przestępczych.
2. 2. Nauka umiejętności społecznych – poczucia odpowiedzialności za popełniony czyn, ponoszenia konsekwencji własnych czynów.
3. 3. Nauka mechanizmów samokontroli celem unikania czynów zabronionych prawnie.
4. 4. Utrwalanie nabytych umiejętności.

METODA:

• — terapia indywidualna,
• — terapia grupowa poznawczo-behawioralna,
• — farmakoterapia (leki obniżające popęd płciowy) zgodnie z CHPL.

Etap I — 3 miesiące

Cele:

• — kwalifikacja sprawców do Programu (kryteria włączenia i wykluczenia),
• — ocena ryzyka recydywy,
• — diagnostyka deficytów, mechanizmów obronnych, uzależnień i innych mechanizmów psychologicznych funkcjonowania sprawców,
• — ocena poziomu agresywności,
• — ogólna ocena stanu zdrowia.

Kryteria włączenia do programu:

• — przyznanie się do popełnienia czynu, za który został skazany,
• — przyznanie się do zaburzeń preferencji seksualnych (pacjenci „wolnościowi”),
• — zobowiązanie się do przestrzegania regulaminu programu.

Kryteria wykluczenia:

• — rozpoznanie zaburzeń psychotycznych,
• — iloraz inteligencji poniżej 90,
• — zaburzenia osobowości typu borderline, psychopatia, zaburzenia organiczne,
• — depresja,
• — tendencje samobójcze,
• — brak motywacji do leczenia.

Moduł główny — 9−12 miesięcy:

Cele:

Zapobieganie recydywie przez zwiększenie motywacji do powstrzymywania się od dotychczasowych sposobów rozładowywania napięć i popełniania kolejnych przestępstw, rozwijanie umiejętności samokontroli.

Metoda:

• — terapia indywidualna lub grupowa,
• — farmakoterapia,
• — monitorowanie ryzyka recydywy co 3 miesiące przez zespół leczący.

Kryteria wykluczenia z grupy (decyduje zespół terapeutyczny):

1. 1. Zachowania agresywne.
2. 2. Zachowania seksualne wobec uczestników grupy.
3. 3. Sabotowanie terapii.
4. 4. Brak poprawy.
5. 5. brak motywacji do terapii.
6. 6. Naruszanie zasad bezpieczeństwa.
7. 7. Naruszenie regulaminu Programu Leczenia.

Moduł podtrzymujący — 4 lata

Cele:

Utrzymywanie efektów terapii i zapobieganie nawrotom. Kształcenie umiejętności osiągania ważnych życiowo doświadczeń osobistych w akceptowany społecznie sposób.

Metoda:

• — terapia indywidualna lub grupowa,
• — ocena co 6 miesięcy ryzyka recydywy − zależnie od wyniku możliwość skierowania pacjenta ponownie do modułu głównego,
• — farmakoterapia (zgodnie z CHPL).

Moduł kontrolny — 15 lat

Cele:

Monitorowanie ryzyka recydywy.

Metoda:

• — terapia indywidualna lub grupowa,
• — ocena ryzyka recydywy — minimum raz w roku,
• — ewentualna farmakoterapia.

Miejsce realizacji programu — ośrodki ambulatoryjne

1. 1. Personel — jak wyżej.
2. 2. Wymogi lokalowe — gabinet lekarski, gabinet terapeutyczny, zabiegowy.
3. 3. Wyposażenie — narzędzia diagnostyki psychologicznej.
4. 4. Pacjenci — ze skierowaniem, zgłaszający się dobrowolnie lub skierowani przez lekarzy spoza programu.

Prof. dr hab. n. med. Zbigniew Lew-Starowicz

Konsultant Krajowy w dziedzinie seksuologii

Nadesłano: 12.06.2015

Pzyjęto do druku: 12.09.2015 2011