Leczenie spondyloartropatii osiowych ze szczególnym uwzględnieniem postaci nieradiograficznej — rola sekukinumabu
Abstract
Spondyloartropatie osiowe to przewlekłe choroby zapalne, dotyczące głównie kręgosłupa i stawów krzyżowo-biodrowych. Nie ma jasności co do tego, czy nieradiograficzna postać spondyloartropatii osiowej stanowi wczesne stadium zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa, czy jest odrębną jednostką chorobową, jednak obie wymagają leczenia. Niepowodzenie terapii niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi jest wskazaniem do zastosowania leków biologicznych. To właśnie wprowadzenie leków biologicznych stało się istotnym przełomem w terapii tej grupy chorych. Początkowo w leczeniu dostępne były jedynie inhibitory czynnika matrwicy nowotworów alfa (TNF-apha). Jednak kolejne lata badań i lepsze zrozumienie patogenezy choroby przyniosły dowody na istotne znaczenie odmiennych szlaków immunologicznych między innymi roli IL-17. Sekukinumab — jako inhibitor IL-17 — jest pierwszym zarejestrowanym lekiem biologicznym o innym mechanizmie działania niż blokada TNF-alfa, którego skuteczność i bezpieczeństwo w leczeniu spondyloartropatii osiowych potwierdzono w badaniach klinicznych.
Keywords: zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupanieradiograficzna spondyloartropatia osiowaleczenie biologiczneinterleukina 17sekukinumab
References
- Sieper J, Poddubnyy D. Axial spondyloarthritis. The Lancet. 2017; 390(10089): 73–84.
- Rudwaleit M, van der Heijde D, Landewé R, et al. The development of Assessment of SpondyloArthritis international Society classification criteria for axial spondyloarthritis (part II): validation and final selection. Ann Rheum Dis. 2009; 68(6): 777–783.
- Rudwaleit M, van der Heijde D, Landewé R, et al. The Assessment of SpondyloArthritis International Society classification criteria for peripheral spondyloarthritis and for spondyloarthritis in general. Ann Rheum Dis. 2011; 70(1): 25–31.
- van der Linden S, Valkenburg HA, Cats A. Evaluation of diagnostic criteria for ankylosing spondylitis. A proposal for modification of the New York criteria. Arthritis Rheum. 1984; 27(4): 361–368.
- Deodhar A, Strand V, Kay J, et al. The term 'non-radiographic axial spondyloarthritis' is much more important to classify than to diagnose patients with axial spondyloarthritis. Ann Rheum Dis. 2016; 75(5): 791–794.
- Lambert RGW, Bakker PAC, van der Heijde D, et al. Defining active sacroiliitis on MRI for classification of axial spondyloarthritis: update by the ASAS MRI working group. Ann Rheum Dis. 2016; 75(11): 1958–1963.
- Zwolak R, Suszek D, Graca A, et al. Reasons for diagnostic delays of axial spondyloarthritis. Wiadomości Lekarskie. 2019; 72(9): 1607–1610.
- Danve A, Deodhar A, Fallahi S, et al. Axial spondyloarthritis in the USA: diagnostic challenges and missed opportunities. Clin Rheumatol. 2019; 38(3): 625–634.
- Baraliakos X, Braun J. Non-radiographic axial spondyloarthritis and ankylosing spondylitis: what are the similarities and differences? RMD Open. 2015; 1(Suppl 1): e000053.
- Poddubnyy D, Sieper J. Similarities and differences between nonradiographic and radiographic axial spondyloarthritis: a clinical, epidemiological and therapeutic assessment. Curr Opin Rheumatol. 2014; 26(4): 377–383.
- van der Heijde D, Ramiro S, Landewé R, et al. 2016 update of the ASAS-EULAR management recommendations for axial spondyloarthritis. Ann Rheum Dis. 2017; 76(6): 978–991.
- Ward MM, Deodhar A, Gensler LS, et al. 2019 Update of the American College of Rheumatology/Spondylitis Association of America/Spondyloarthritis Research and Treatment Network Recommendations for the Treatment of Ankylosing Spondylitis and Nonradiographic Axial Spondyloarthritis. Arthritis Rheumatol. 2019; 71(10): 1599–1613.
- Samborski W, Sikorska D, Niklas A, et al. NLPZ a powikłania sercowo-naczyniowe i gastroenterologiczne — algorytm wyboru. Forum Reumatologiczne. 2018; 4(3): 143–151.
- Stajszczyk M, Batko B, Brzosko M, et al. Sekukinumab w leczeniu pacjentów z osiową i obwodową spondyloartropatią — aktualizacja stanowiska ekspertów Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego. Forum Reumatologiczne. 2021; 7(1): 1–12.
- McGonagle DG, McInnes IB, Kirkham BW, et al. The role of IL-17A in axial spondyloarthritis and psoriatic arthritis: recent advances and controversies. Ann Rheum Dis. 2019; 78(9): 1167–1178.
- Sieper J, Poddubnyy D. New evidence on the management of spondyloarthritis. Nat Rev Rheumatol. 2016; 12(5): 282–295.
- Baraliakos X, Braun J, Deodhar A, et al. Long-term efficacy and safety of secukinumab 150 mg in ankylosing spondylitis: 5-year results from the phase III MEASURE 1 extension study. RMD Open. 2019; 5(2): e001005.
- Marzo-Ortega H, Sieper J, Kivitz A, et al. Secukinumab provides sustained improvements in the signs and symptoms of active ankylosing spondylitis with high retention rate: 3-year results from the phase III trial, MEASURE 2. RMD Open. 2017; 3(2): e000592.
- Pavelka K, Kivitz AJ, Dokoupilova E, et al. MEASURE 3 study group. Secukinumab 150/300 mg Provides Sustained Improvements in the Signs and Symptoms of Active Ankylosing Spondylitis: 3-Year Results from the Phase 3 MEASURE 3 Study. ACR Open Rheumatol. 2020; 2(2): 119–127.
- Huang F, Sun F, Wan WG, et al. Secukinumab provided significant and sustained improvement in the signs and symptoms of ankylosing spondylitis: results from the 52-week, Phase III China-centric study, MEASURE 5. Chin Med J (Engl). 2020; 133(21): 2521–2531.
- Deodhar A, Blanco R, Dokoupilová E, et al. Improvement of Signs and Symptoms of Nonradiographic Axial Spondyloarthritis in Patients Treated With Secukinumab: Primary Results of a Randomized, Placebo-Controlled Phase III Study. Arthritis Rheumatol. 2021; 73(1): 110–120.
- Baraliakos X, Gossec L, Pournara E, et al. Secukinumab in patients with psoriatic arthritis and axial manifestations: results from the double-blind, randomised, phase 3 MAXIMISE trial. Ann Rheum Dis. 2021; 80(5): 582–590.
