Objawy depresji i lęku w RZS — wpływ wybranych czynników klinicznych i psychospołecznych
, 13
Abstract
Wstęp: Celem niniejszej pracy było przedstawienie związków pomiędzy często występującymi w reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS) lękiem i depresją a aktywnością choroby i wybranymi czynnikami niemedycznymi. Do czynników niemedycznych wybrano między innymi zmienne demograficzne i psychologiczne, takie jak: płeć, wiek, miejsce zamieszkania, poziom wykształcenia, aktywność zawodowa, potrzeba korzystania z pomocy psychologicznej czy wiedza o RZS.
Materiał i medody: Badanie przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego i wzięło w nim udział 110 pacjentów z RZS. Nasilenia lęku oceniono za pomocą kwestionariusza GAD-7, natomiast nasilenie depresji za pomocą skali PHQ-9. Do oceny aktywności objawów choroby oraz pozostałych zmiennych psychologicznych i demograficznych zastosowano
autorski kwestionariusz wywiadu ustrukturyzowanego.
Wyniki i wnioski: Uzyskane wyniki potwierdzają, że występowanie depresji i lęku w grupie pacjentów z RZS to częsty problem, który występuje niezależnie od wieku, miejsca zamieszkania czy poziomu wykształcenia, a ich nasilenie koreluje
z aktywnością objawów choroby. Jednak wykazano związek między płcią żeńską a wyższym nasileniem lęku i depresji. Okazało się również, że aktywność zawodowa nie jest związana z poziomem lęku, jednak istotnie wiąże się z nasileniem depresji. Dodatkowo, wykazano istotny związek między wyczerpującym stylem przekazu informacji o RZS przez personel medyczny a niższym poziomem lęku i depresji.
Keywords: depresjalękreumatoidalne zapalenie stawów
References
- Bai B, Chen M, Fu L, et al. Quality of life and influencing factors of patients with rheumatoid arthritis in Northeast China. Health Qual Life Outcomes. 2020; 18(1): 119.
- Batko B, Stajszczyk M, Świerkot J, et al. Prevalence and clinical characteristics of rheumatoid arthritis in Poland: a nationwide study. Arch Med Sci. 2019; 15(1): 134–140.
- Esen SA, Karabulut Y, Esen I, et al. Effects of the Disease Characteristics and the Treatment on Psychological Status in Patients with Rheumatoid Arthritis and Ankylosing Spondylitis. Curr Rheumatol Rev. 2018; 14(3): 271–278.
- Kłak A, Raciborski F, Samel-Kowalik P. Social implications of rheumatic diseases. Reumatologia. 2016; 54(2): 73–78.
- Martinec R, Pinjatela R, Balen D. Quality of life in patients with rheumatoid arthritis – a preliminary study. Acta Clin Croat. 2019; 58(1): 157–166.
- Li N, Chan E, Peterson S. The economic burden of depression among adults with rheumatoid arthritis in the United States. J Med Econ. 2019; 22(4): 372–378.
- Boyington JEA, Schoster B, Callahan LF. Comparisons of Body Image Perceptions of a Sample of Black and White Women with Rheumatoid Arthritis and Fibromyalgia in the US. Open Rheumatol J. 2015; 9: 1–7.
- Van Alboom M, De Ruddere L, Kindt S, et al. Well-being and Perceived Stigma in Individuals With Rheumatoid Arthritis and Fibromyalgia: A Daily Diary Study. Clin J Pain. 2021; 37(5): 349–358.
- Sturgeon JA, Finan PH, Zautra AJ. Affective disturbance in rheumatoid arthritis: psychological and disease-related pathways. Nat Rev Rheumatol. 2016; 12(9): 532–542.
- Vallerand IA, Patten SB, Barnabe C. Depression and the risk of rheumatoid arthritis. Curr Opin Rheumatol. 2019; 31(3): 279–284.
- Marrie RA, Hitchon CA, Walld R, et al. Canadian Institutes of Health Research Team in Defining the Burden and Managing the Effects of Psychiatric Comorbidity in Chronic Immunoinflammatory Disease. Increased Burden of Psychiatric Disorders in Rheumatoid Arthritis. Arthritis Care Res (Hoboken). 2018; 70(7): 970–978.
- Matcham F, Ali S, Irving K, et al. Are depression and anxiety associated with disease activity in rheumatoid arthritis? A prospective study. BMC Musculoskelet Disord. 2016; 17: 155.
- Mok CC, Lok EYC, Cheung EFC. Concurrent psychiatric disorders are associated with significantly poorer quality of life in patients with rheumatoid arthritis. Scand J Rheumatol. 2012; 41(4): 253–259.
- Fiest KM, Hitchon CA, Bernstein CN, et al. CIHR Team “Defining the Burden and Managing the Effects of Psychiatric Comorbidity in Chronic Immunoinflammatory Disease”. Systematic Review and Meta-analysis of Interventions for Depression and Anxiety in Persons With Rheumatoid Arthritis. J Clin Rheumatol. 2017; 23(8): 425–434.
- Ryan S, McGuire B. Psychological predictors of pain severity, pain interference, depression, and anxiety in rheumatoid arthritis patients with chronic pain. Br J Health Psychol. 2016; 21(2): 336–350.
- Baerwald C, Manger B, Hueber A. [Depression as comorbidity of rheumatoid arthritis]. Z Rheumatol. 2019; 78(3): 243–248.
- Figueiredo-Braga M, Cornaby C, Cortez A, et al. Influence of Biological Therapeutics, Cytokines, and Disease Activity on Depression in Rheumatoid Arthritis. J Immunol Res. 2018; 2018: 5954897.
- Davis MC, Zautra AJ, Wolf LD, et al. Mindfulness and cognitive-behavioral interventions for chronic pain: differential effects on daily pain reactivity and stress reactivity. J Consult Clin Psychol. 2015; 83(1): 24–35.
- Spitzer RL, Kroenke K, Williams JBW, et al. A brief measure for assessing generalized anxiety disorder: the GAD-7. Arch Intern Med. 2006; 166(10): 1092–1097.
- Manea L, Gilbody S, McMillan D. A diagnostic meta-analysis of the Patient Health Questionnaire-9 (PHQ-9) algorithm scoring method as a screen for depression. Gen Hosp Psychiatry. 2015; 37(1): 67–75.
- Grupe DW, Nitschke JB. Uncertainty and anticipation in anxiety: an integrated neurobiological and psychological perspective. Nat Rev Neurosci. 2013; 14(7): 488–501.
- Mennin D, Heimberg R, Fresco D, et al. Is generalized anxiety disorder an anxiety or mood disorder? Considering multiple factors as we ponder the fate of GAD. Depression and Anxiety. 2008; 25(4): 289–299.
- Fiske A, Gatz M, Pedersen NL. Depressive symptoms and aging: the effects of illness and non-health-related events. J Gerontol B Psychol Sci Soc Sci. 2003; 58(6): P320–P328.
- Batko B, Urbański K, Świerkot J, et al. Comorbidity burden and clinical characteristics of patients with difficult-to-control rheumatoid arthritis. Clin Rheumatol. 2019; 38(9): 2473–2481.
- Sawyer AT, Harris SL, Koenig HG. Illness perception and high readmission health outcomes. Health Psychol Open. 2019; 6(1): 2055102919844504.
- Cuijpers P, van Straten A, Andersson G, et al. Behavioral activation treatments of depression: a meta-analysis. Clin Psychol Rev. 2007; 27(3): 318–326.
- Albert PR. Why is depression more prevalent in women? J Psychiatry Neurosci. 2015; 40(4): 219–221.
- Smith DT, Mouzon DM, Elliott M. Reviewing the Assumptions About Men's Mental Health: An Exploration of the Gender Binary. Am J Mens Health. 2018; 12(1): 78–89.
- Scholz B, Crabb S, Wittert GA. "Males Don't Wanna Bring Anything Up To Their Doctor": Men's Discourses of Depression. Qual Health Res. 2017; 27(5): 727–737.
- Rice SM, Kealy D, Seidler ZE, et al. Male-Type and Prototypal Depression Trajectories for Men Experiencing Mental Health Problems. Int J Environ Res Public Health. 2020; 17(19).
