Tom 17, Nr 3 (2020)
Praca badawcza (oryginalna)
Opublikowany online: 2020-07-13
Wyświetlenia strony
1641
Wyświetlenia/pobrania artykułu
1266
Funkcje seksualne a samoocena u osób z depresją
Psychiatria 2020;17(3):121-129.
Streszczenie
Wstęp: Seksualność człowieka jest jednym z podstawowych elementów życia każdej jednostki, a zdrowie seksualne stanowi jedno z praw człowieka. Zaburzenia na tle seksualnym dotykają różne grupy populacji, ale szczególnie obciążone ryzykiem są osoby z depresją, która staje się coraz poważniejszym problemem społecznym i medycznym. Zarówno choroba jak i związane z nią skutki uboczne leczenia farmakologicznego mogą wywołać problemy seksualne, jak i dysfunkcje seksualne mogą przyczynić się do rozwinięcia depresji. Samoocena, która jest zaniżona u osób z depresją, przyczynia się do rozwoju i utrzymania dysfukcji seksualnych. Materiał i metody: W badaniu wzięły udział 72 osoby — grupa badawcza złożona z 32 respondentów z rozpoznanym epizodem depresyjnym oraz grupa kontrolna 40 bez zaburzeń psychicznych. Wykorzystano kwestionariusze badawcze: Indeks Funkcji Seksualnych (FSFI), Kwestionariusz Zaburzeń Erekcji wersja skrócona (IIEF-5), Skala Mell-Krat, Kwestionariusz Własnej Seksualności (KWS), Kwestionariusz Zaburzeń Seksualnych (KZS-K/M), Skala Depresji Becka (BDI), Lista Przymiotnikowa ACL, Skala Samooceny Rosenberga. Wyniki i wnioski: Wyniki wykazały istotnie niższy poziom samooceny oraz gorsze funkcjonowanie seksualne osób z rozpoznanym epizodem depresyjnym. Wykazano związek pomiędzy poziomem samooceny a satysfakcją seksualną.
Słowa kluczowe: funkcje seksualnesamoocenadepresja
Referencje
- Lew-Starowicz Z. Zaburzenia seksualne. Termedia, Poznań 2017.
- Kowalczyk R, Lew-Starowicz Z. Definicja i koncepcja normy w seksuologii . In: Lew-Starowicz Z, Skrzypulec V. ed. Podstawy seksuologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL , Warszawa 2018: 21–35.
- Lew-Starowicz M, Lew-Starowicz Z, Skrzypulec-Plinta V. Seksuologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Declaration of Sexual Rights. http://www.worldsexology.org/wp-content/uploads/2013/08/declaration_of_sexual_rights_sep03_2014.pdf (11.05.2019).
- Wciórka J, Pużyński S. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. . Instytut Psychiatrii i Neurologii, Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”., Kraków 2000.
- Nobre PJ, Pinto-Gouveia J. Emotions during sexual activity: differences between sexually functional and dysfunctional men and women. Arch Sex Behav. 2006; 35(4): 491–499.
- Lew-Starowicz Z. Zarys seksuologii sądowej dla prawników. Wydawnictwo Zrzeszenia Prawników Polskich, Warszawa 2000.
- Wróbel M, Mosiołek A. Dysfunkcje seksualne w przebiegu zaburzeń depresyjnych. Psychiatria. 2018; 15(1): 39–44.
- Gustavsson A, Svensson M, Jacobi F, et al. CDBE2010Study Group. The size and burden of mental disorders and other disorders of the brain in Europe 2010. Eur Neuropsychopharmacol. 2011; 21(9): 655–679.
- Rybakowski J. Choroby afektywne. In: Jarema, M M, Rabe-Jabłońska J. ed. Psychiatria – podręcznik dla studentów medycyny. Wydawnictwo lekarskie PZWL , Warszawa 2011 : 235–244.
- Drożdż W, Wojnar M, Araszkiewicz A, i in. The study of the prevalence of depressive disorders in primary care patients in Poland. Wiadomości Lekarskie. 2007; 60: 109–113.
- Bossini L. Dysfunkcje seksualne, choroby psychiczne a jakość życia – praca przeglądowa. Psychiatria Polska. 2014; 48(4): 715–726.
- Mitchell Kirstin R, Mercer Catherine H, Ploubidis George B, i in. Associations between health and sexual lifestyles in Britain: findings from the third National Survey of Sexual Attitudes and Lifestyles (Natsal-3) The Lancet, 30 November-6 December. 2013; 382(9907): 1817–1829.
- Kennedy SH, Rizvi S. Sexual dysfunction, depression, and the impact of antidepressants. J Clin Psychopharmacol. 2009; 29(2): 157–164.
- Lew-Starowicz Z. Zaburzenia seksualne . In: Bilkiewicz A. ed. Psychiatria. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009: 401–414.
- Licitsyna OG, Ansseau M, Gernay P, et al. [Sexual dysfunction and antidepressants]. Rev Med Liege. 2011; 66(2): 69–74.
- Reynaert C, Zdanowicz N, Janne P, et al. Depression and sexuality. Psychiatr Danub. 2010; 22 Suppl 1: S111–S113.
- Niebrzydowski L. Kształtowanie się samooceny w okresie dorastania. Wydawnictwo UG, Gdańsk 1973: 30–33.
- Kulas H. Samoocena młodzieży. WSiP, Warszawa: 1986: 23–33.
- Fecenc D. Wielowymiarowy Kwestionariusz Samooceny MSEI. Pracownia Testów Psychologicznych, Warszawa 2008.
- Oettingen JE. Dysfunkcje seksualne — podejście oparte na teorii poznawczej. Seksuologia Polska. 2013; 11(2): 68–75.
- Janus M, Agata S. Seksuologiczne narzędzia diagnostyczne w Polsce i na świecie. Seksuologia Polska. 2015; 13(1).
- Kokoszka A, Czernikiewicz W, Radzio R, Jodko A. Kwestionariusz Seksuologiczny – narzędzie do badań przesiewowych: założenia i trafność. Psychiatria Polska. 2011; XLV(2): 235–244.
- Zawadzki B, Popiel A, Pragłowska E. Charakterystyka psychometryczna polskiej adaptacji Kwestionariusza Depresji BDI-II Aarona T. Becka. Psychologia Etiologia Genetyka. xxxx; 9: 71–95.
- Porzak R. Wykorzystanie Testu Przymiotnikowego ACL-37 do badania obrazu „szkoły” i „ucznia” . In: Gaś Z. ed. Szkoła i nauczyciel w percepcji uczniów. IBE, Warszawa 1999: 49–70.
- Łaguna M, Lachowicz-Tabaczek K, Dzwonkowska I. Skala samooceny SES Morrisa Rosenberga – polska adaptacja metody. Psychologia Społeczna. 2007; 2(4): 164–176.
- Smokowski PR, Evans CBR, Cotter KL, et al. Ecological correlates of depression and self-esteem in rural youth. Child Psychiatry Hum Dev. 2014; 45(5): 500–518.
- SCHAFER R, WICKRAMA K, KEITH P. Stress in Marital Interaction and Change in Depression. Journal of Family Issues. 2016; 19(5): 578–594.
- Beck AT. The evolution of the cognitive model of depression and its neurobiological correlates. Am J Psychiatry. 2008; 165(8): 969–977.
- Conradi HJ, Ormel J, de Jonge P. Presence of individual (residual) symptoms during depressive episodes and periods of remission: a 3-year prospective study. Psychol Med. 2011; 41(6): 1165–1174.
- Janus M, Szulc A. Dysfunkcje seksualne jako problem XXI wieku . In: Maciąg K, Olszówka M. ed. Choroby XXI wieku: wybrane zagadnienia. Fundacja na rzecz promocji nauki i rozwoju TYGIEL, Lublin 2015.
- Franchini L, Ciracì M, Redaelli C. Sexual dysfunction during longterm treatment with antidepressants in unipolar disorder: clinical and management. Journal of Psychopathology. 2012; 18(2): 131–137.
- Lew-Starowicz M, Gellert R. The sexuality and quality of life of hemodialyzed patients--ASED multicenter study. J Sex Med. 2009; 6(4): 1062–1071.
- Tang Z, Li D, Zhang X, et al. Comparison of the simplified International Index of Erectile Function (IIEF-5) in patients of erectile dysfunction with different pathophysiologies. BMC Urol. 2014; 14: 52.
- Eklund M, Ostman M. Belonging and doing: important factors for satisfaction with sexual relations as perceived by people with persistent mental illness. Int J Soc Psychiatry. 2010; 56(4): 336–347.
- Flynn KE, Lin Li, Bruner DW, et al. Sexual Satisfaction and the Importance of Sexual Health to Quality of Life Throughout the Life Course of U.S. Adults. J Sex Med. 2016; 13(11): 1642–1650.
- Thabet JB, Sallemi R, Bouali MM, et al. 2330 – Obesity, self-esteem and sexuality: a comparative study about 40 cases. European Psychiatry. 2013; 28: 1.
- Rehbein-Narvaez R, García-Vázquez E, Madson L. The relation between self-esteem and sexual functioning in collegiate women. J Soc Psychol. 2006; 146(2): 250–252.
- Borissova AM, Kovatcheva R, Shinkov A, et al. A study of the psychological status and sexuality in middle-aged Bulgarian women: significance of the hormone replacement therapy (HRT). Maturitas. 2001; 39(2): 177–183.
- Baumeister RF, Campbell JD, Krueger JI, et al. Does High Self-Esteem Cause Better Performance, Interpersonal Success, Happiness, or Healthier Lifestyles? Psychol Sci Public Interest. 2003; 4(1): 1–44.
- Oattes MK, Offman A. Global self-esteem and sexual self-esteem as predictors of sexual communication in intimate relationships. Can J Hum Sex. 2007; 16: 89–100.
- Peixoto M, Nobre P. Trait-affect, depressed mood, and male sexual functioning: a preliminary study. J Sex Med. 2012; 9(8): 2001–2008.
- Jankowiak B, Waszyńska K. Postawy wobec związków intymnych mężczyzn hetero-, homo- i biseksualnych. Psychiatria. 2017; 14(4): 232–241.
