Ścieżka chorego na POChP w Polsce: stan obecny i pożądany kierunek zmian. Perspektywa specjalistów pulmonologów
Streszczenie
Wstęp: Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) to jedna z najczęstszych chorób przewlekłych, która stanowi poważne obciążenie dla pacjentów i jest istotnym problemem społecznym. W Polsce POChP jest niedoceniana, zbyt późno diagnozowana, chorzy na POChP nie są optymalnie leczeni. W celu opisania ścieżki chorego na POChP w Polsce, zdefiniowania problemów pojawiających się na etapie rozpoznawania i leczenia choroby oraz zaproponowania możliwych rozwiązań zorganizowano spotkanie doradcze specjalistów chorób płuc.
Materiał i metody: Wirtualne spotkanie doradcze odbyło się w lipcu 2021. Wzięło w nim udział 12 ekspertów w dziedzinie chorób płuc reprezentujących ośrodki z całego kraju i posiadających doświadczenie w opiece nad chorymi na POChP. Na podstawie wypowiedzi ekspertów przygotowano raport końcowy przedstawiony w tej publikacji. Zawiera on opinie pogrupowane jako: zidentyfikowane nieprawidłowości i propozycje rozwiązań.
Wyniki: Podczas spotkania doradczego omówiono aktualną sytuację związaną z rozpoznawaniem i leczeniem POChP. Główne problemy to: późne rozpoznanie choroby (niewiedza pacjentów, późne kierowanie przez lekarzy POZ), ograniczona dostępność badania spirometrycznego i specjalistów, brak właściwego przepływu informacji między lekarzem POZ a pulmonologiem, brak informacji o przebytych zaostrzeniach, brak aktualnych polskich standardów leczenia POChP.
Podsumowanie: W dyskusji zaproponowano szereg rozwiązań (w tym tzw. systemowych), które w opinii ekspertów mogłyby poprawić obecną sytuację: zwiększenie wiedzy społeczeństwa o POChP, poprawa i standaryzacja komunikacji lekarz POZ-pulmonolog oraz edukacja kadr medycznych (wszystkich szczebli opieki nad chorymi) na temat profilaktyki i terapii POChP.
Referencje
- Global Strategy for the Diagnosis, Management and Prevention of COPD, Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) 2022. http://www.goldcopd.org (28.02.2022).
- Śliwiński P, Górecka D, Jassem E, et al. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc dotyczące rozpoznawania i leczenia przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Pneumonol Alergol Pol. 2012; 80(3): 220–254.
- Damps-Konstańska I, Jassem E. Współpraca z pomocą społeczną w opiece nad chorymi na zaawansowaną przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. PMP. 2013; 7(2): 46–49.
- Agusti A, Soriano JB. COPD as a systemic disease. COPD. 2008; 5(2): 133–138.
- Huertas A, Palange P. COPD: a multifactorial systemic disease. Ther Adv Respir Dis. 2011; 5(3): 217–224.
- Csikesz NG, Gartman EJ. New developments in the assessment of COPD: early diagnosis is key. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2014; 9: 277–286.
- Welte T, Vogelmeier C, Papi A. COPD: early diagnosis and treatment to slow disease progression. Int J Clin Pract. 2015; 69(3): 336–349.
- Curtis JR. Palliative and end-of-life care for patients with severe COPD. Eur Respir J. 2008; 32(3): 796–803.
- Jahnz-Różyk K, Targowski T, From S. Porównaniekosztów leczenia umiarkowanych i ciężkich zaostrzeńprzewlekłej obturacyjnej choroby płuc w Polsce w warunkach ambulatoryjnych i szpitalnych. Pneumonol. Alergol Pol. 2008; 76: 426–431.
- Damps-Konstańska I, Krakowiak P, Jassem E. Nierozwia̧zane problemy opieki nad chorymi na zaawansowana̧ postać POChP. PMP. 2009; 3(3): 144–149.
- Farnik M, Brzostek D. Late Breaking Abstract - Silent exacerbations: underreporting of COPD exacerbations in Poland. Eur Respi J. 2020; 56: 2467.
- Mapy potrzeb zdrowotnych — POChP 2018. www.mpz.mz.gov.pl (28.02.2022).
- Jassem E. Chory na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP) w opiece lekarza rodzinnego. Pneumonologia i Alergologia Polska. 2014; 82(II).
- Mapel DW, Dalal AA, Blanchette CM, et al. Severity of COPD at initial spirometry-confirmed diagnosis: data from medical charts and administrative claims. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2011; 6: 573–581.
- Chen AHM, Yee HF. Improving the primary care-specialty care interface: getting from here to there. Arch Intern Med. 2009; 169(11): 1024–1026.
- Ferguson GT, Rabe KF, Martinez FJ, et al. Triple therapy with budesonide/glycopyrrolate/formoterol fumarate with co-suspension delivery technology versus dual therapies in chronic obstructive pulmonary disease (KRONOS): a double-blind, parallel-group, multicentre, phase 3 randomised controlled trial. Lancet Respir Med. 2018; 6(10): 747–758.
- Martinez FJ, Rabe KF, Ferguson GT, et al. Reduced all-cause mortality in the ETHOS trial of budesonide/glycopyrrolate/formoterol for chronic obstructive pulmonary disease. A randomized, double-blind, multicenter, parallel-group study. Am J Respir Crit Care Med. 2021; 203(5): 553–564.
- Lipson DA, Crim C, Criner GJ, et al. Reduction in all-cause mortality with fluticasone furoate/umeclidinium/vilanterol in patients with chronic obstructive pulmonary disease. Am J Respir Crit Care Med. 2020; 201(12): 1508–1516.
- Wilkinson TMA, Donaldson GC, Hurst JR, et al. Early therapy improves outcomes of exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Am J Respir Crit Care Med. 2004; 169(12): 1298–1303.
- Górecka D, Gorzelak K, Sliwiński P, et al. Effect of long-term oxygen therapy on survival in patients with chronic obstructive pulmonary disease with moderate hypoxaemia. Thorax. 1997; 52(8): 674–679.
- Burge S, Wedzicha JA. COPD exacerbations: definitions and classifications. Eur Respir J Suppl. 2003; 41: 46s–53s.
- Calderazzo MA, Trujillo-Torralbo MB, Finney LJ, et al. Inflammation and infections in unreported chronic obstructive pulmonary disease exacerbations. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2019; 14: 823–832.
- Barnes PJ. Inhaled corticosteroids in COPD: a controversy. Respiration. 2010; 80(2): 89–95.
- Ernst P, Saad N, Suissa S. Inhaled corticosteroids in COPD: the clinical evidence. Eur Respir J. 2015; 45(2): 525–537.
- Tashkin DP, Strange C. Inhaled corticosteroids for chronic obstructive pulmonary disease: what is their role in therapy? Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2018; 13: 2587–2601.
