Wpływ inhalatorów stosowanych w leczeniu chorób układu oddechowego na globalne ocieplenie
- Klinika Chorób Płuc i Reumatologii Dziecięcej UM w Lublinie
- Katedra Inżynierii Procesów Zintegrowanych Wydział Inżynierii Chemicznej i Procesowej Politechniki Warszawskiej
- Klinika Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii UM w Łodzi
- II Klinika Chorób Płuc Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie
- Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego, Uczelnia Łazarskiego w Warszawie, Zakład Prawa Medycznego UM w Łodzi
- Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Przewodniczący Koalicji Lekarzy i Naukowców na Rzecz Zdrowego Powietrza
- Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
Streszczenie
Termin „ślad węglowy” (carbon footprint) określa emisję do środowiska gazów cieplarnianych powstających w wyniku działal-ności człowieka. Sektor opieki zdrowotnej odpowiada za 5–8% wartości globalnej emisji gazów cieplarnianych, z czego aerozole medyczne stanowią jedynie 0,03% całości emisji. Redukcja gazów cieplarniach, w tym tych używanych do produkcji i stosowania produktów leczniczych i wyrobów medycznych, wpisuje się w zakres obowiązków, jakie Polska i poszczególne kraje powinna podjąć celem urzeczywistnienia założeń prawa międzynarodowego. Na płaszczyźnie prawa medycznego, obowiązek ten koreluje z koniecznością dołożenia należytej staranności w procesie udzielania świadczeń zdrowotnych, w tym wyborze niskoemisyjnych produktów i wyrobów medycznych (inhalatorów) oraz udzielania pacjentom informacji o sposobie postępowania ze zużytymi produktami i wyrobami, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które implikują emisję gazów cieplarnianych. Największy ślad węglowy mają inhalatory ciśnieniowe dozujące oparte o hydrofluoroalkan 134a (pMDI HFA 134a), następnie inhalator odmie-rzonej dawki leku w płynie oraz inhalatory suchego proszku (DPI). Ślad węglowy DPI z danym lekiem jest 13–32 razy mniejszy od odpowiadającego mu pMDI. Zamiana pMDI na DPI jest z jednym ze skutecznych sposobów ograniczenia śladu węglowego inhalatorów, a przy zamianie należy się kierować aktualną wiedzą medyczną. Należy pilnie wdrożyć system recyklingu inhalatorów wszystkich typów.
Streszczenie
Termin „ślad węglowy” (carbon footprint) określa emisję do środowiska gazów cieplarnianych powstających w wyniku działal-ności człowieka. Sektor opieki zdrowotnej odpowiada za 5–8% wartości globalnej emisji gazów cieplarnianych, z czego aerozole medyczne stanowią jedynie 0,03% całości emisji. Redukcja gazów cieplarniach, w tym tych używanych do produkcji i stosowania produktów leczniczych i wyrobów medycznych, wpisuje się w zakres obowiązków, jakie Polska i poszczególne kraje powinna podjąć celem urzeczywistnienia założeń prawa międzynarodowego. Na płaszczyźnie prawa medycznego, obowiązek ten koreluje z koniecznością dołożenia należytej staranności w procesie udzielania świadczeń zdrowotnych, w tym wyborze niskoemisyjnych produktów i wyrobów medycznych (inhalatorów) oraz udzielania pacjentom informacji o sposobie postępowania ze zużytymi produktami i wyrobami, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które implikują emisję gazów cieplarnianych. Największy ślad węglowy mają inhalatory ciśnieniowe dozujące oparte o hydrofluoroalkan 134a (pMDI HFA 134a), następnie inhalator odmie-rzonej dawki leku w płynie oraz inhalatory suchego proszku (DPI). Ślad węglowy DPI z danym lekiem jest 13–32 razy mniejszy od odpowiadającego mu pMDI. Zamiana pMDI na DPI jest z jednym ze skutecznych sposobów ograniczenia śladu węglowego inhalatorów, a przy zamianie należy się kierować aktualną wiedzą medyczną. Należy pilnie wdrożyć system recyklingu inhalatorów wszystkich typów.
Słowa kluczowe
ślad węglowy, efekt cieplarniany emisji, inhalator ciśnieniowy dozujący (pMDI), hydrofluoroalkan (HFA), inhalator suchego proszku (DPI), leczenie wziewne, astma, POChP
Tytuł
Wpływ inhalatorów stosowanych w leczeniu chorób układu oddechowego na globalne ocieplenie
Czasopismo
Numer
Typ artykułu
Artykuł przeglądowy
Strony
137-148
Opublikowany online
2022-02-02
Wyświetlenia strony
2290
Rekord bibliograficzny
Pneum Pol 2021;2(3-4):137-148.
Słowa kluczowe
ślad węglowy
efekt cieplarniany emisji
inhalator ciśnieniowy dozujący (pMDI)
hydrofluoroalkan (HFA)
inhalator suchego proszku (DPI)
leczenie wziewne
astma
POChP
Autorzy
Andrzej Emeryk
Tomasz R. Sosnowski
Maciej Kupczyk
Paweł Śliwiński
Justyna Zajdel-Całkowska
Tadeusz M. Zielonka
Agnieszka Mastalerz-Migas