Leczenie niewydolności oddychania w przebiegu COVID-19. Część I. Tlenoterapia bierna

Streszczenie

Choroba COVID-19 w 80% przypadków przebiega łagodnie, jednak pozostali chorzy wymagają hospitalizacji i u dużej części z nich rozwija się wirusowe zapalenie płuc. Jego konsekwencją jest ostra, hipoksemiczna niewydolność oddychania. W dobie pandemii wirusa SARS-CoV-2 istotne jest posiadanie wiedzy dotyczącej metod leczenia niewydolności oddychania. Wiedzę tę powinni posiadać wszyscy lekarze, gdyż konieczność leczenia chorych z COVID-19 może spocząć na lekarzach w trakcie specjalizacji lub na specjalistach, którzy w swojej codziennej praktyce nie zajmują się leczeniem niewydolności oddychania.
Wobec braku przyczynowego leczenia COVID-19 podstawowym zadaniem terapeutycznym jest postępowanie objawowe, które polega na zapewnieniu odpowiedniego utlenowania krwi. Uznaje się, że optymalną wartością wysycenia hemoglobiny tlenem (SpO2), która powinna być utrzymywana, jest 92–96%. Pierwszym krokiem w leczeniu hipoksemicznej niewydolności oddychania jest tlenoterapia bierna. Może ona być prowadzona za pomocą następujących metod: cewnik donosowy, prosta maska tlenowa, maska Venturiego i maska bezzwrotna. Dobranie odpowiednej techniki zależy przede wszystkim od skuteczności uzyskania odpo-wiedniego utlenowania krwi, a w drugiej kolejności — od tolerancji leczenia przez chorego.
Chorzy z łagodną postacią niewydolności oddychania mogą być hospitalizowani w sali bez ciągłego monitorowania. Do oceny ich stanu poleca się skalę NEWS2. W przypadku ciężkiej hipoksemii konieczne jest stałe monitorowanie parametrów życiowych, w tym przede wszystkim SpO2 i częstości oddechów. Chorzy ci powinni być umieszczeni w salach o podwyższonym poziomie nadzoru medycznego. Głównym celem monitorowania jest kontrolowanie skuteczności leczenia w celu utrzymania odpowiedniej SpO2, zmniejszenia uczucia duszności i wysiłku oddechowego. W przypadku braku poprawy w ciągu pierwszych 2 godzin leczenia należy rozważyć przeniesienie chorego na oddział intensywnej terapii (OIT) ze względu na wysokie ryzyko konieczności intubacji i inwazyjnej wentylacji mechanicznej. Opóźnianie tej formy leczenia może wiązać się z większą śmiertelnością.
Autorzy niniejszego artykułu postawili sobie za cel przedstawienie jak najbardziej aktualnej wiedzy na temat epidemiologii, patofi-zjologii niewydolności oddychania w przebiegu COVID-19 oraz leczenia z wykorzystaniem metod tlenoterapii biernej. Wierzymy, że informacje zawarte w tym opracowaniu pomogą usystematyzować polskim lekarzom wiedzę w zakresie leczenia chorych  z niewydolnością oddychania w przebiegu COVID-19.