Pytanie 1
Postępowanie u chorego z nadciśnieniem tętniczym w okresie okołooperacyjnym:
- 1. Wartości ciśnienia tętniczego wynoszące 170/100 mm Hg, zmierzone w dniu operacji, stanowią bezwzględne przeciwwskazanie do wykonania zabiegu niekardiologicznego ze wskazań pilnych
- 2. U pacjenta leczonego z zastosowaniem inhibitora konwertazy angiotensyny (ACEI) należy odstawić lek 24 godziny przed planowanym zabiegiem operacyjnym
- 3. U pacjenta leczonego beta-blokerem (BB) nie należy odstawiać leku przed planowanym zabiegiem operacyjnym
- 4. U pacjenta z akcją serca (HR) oscylującą wokół 100 u/min w okresie okołooperacyjnym, dotychczas nieleczonego, należy rutynowo wdrożyć beta-bloker (BB)
Poprawna odpowiedź to:
- A. A + B + C
- B. B + C
- C. A + C
- D. A + B + C + D
Pytanie 2
Leczenie nadciśnienia tętniczego u kobiet w ciąży — wybierz poprawne odpowiedzi:
- 1. Lekiem pierwszego rzutu jest metyldopa
- 2. Lekiem pierwszego rzutu jest labetalol
- 3. Metoprolol jest dopuszczony do stosowania u kobiet ciężarnych z nadciśnieniem tętniczym
- 4. Optymalne wartości ciśnienia tętniczego u kobiet w ciąży wynoszą 110–140/80–85 mm Hg
- 5. Docelowe wartości ciśnienia tętniczego u kobiet w ciąży wynoszą < 140/90 mm Hg
Poprawna odpowiedź to:
- A. A + C + E
- B. A + D
- C. B + C + D + E
- D. A + C + D + E
Pytanie 3
Wskazania do zastosowania beta-blokerów (BB) w leczeniu nadciśnienia tętniczego:
- 1. Obturacyjny bezdech senny (OBS)
- 2. Przewlekły zespół wieńcowy
- 3. W monoterapii u młodych pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, tachykardią i niskim ryzykiem sercowo- naczyniowym
- 4. Jaskra
- 5. Migrena
Poprawna odpowiedź to:
- A. Wszystkie odpowiedzi są poprawne
- B. B + C
- C. B
- D. Żadna odpowiedź nie jest poprawna
Odpowiedzi z komentarzem
Pytanie 1
Poprawna odpowiedź: B
Nowe wytyczne Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (ESH, European Society of Hypertension) precyzują postępowanie u pacjenta z nadciśnieniem tętniczym w okresie okołooperacyjnym. Ciśnienie tętnicze w zakresie 140–179/90–109 mm Hg nie stanowi wskazania do odroczenia zabiegu operacyjnego wykonywanego z przyczyn niekardiologicznych. W zakresie farmakoterapii rekomenduje się odstawienie leków z grupy inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACEI)/sartanów (ARB) na 24 godziny przed operacją w związku z podwyższonym ryzykiem hipotensji i udaru mózgu w okresie śród- i pooperacyjnym. Nie należy przerywać leczenia z beta-blokerami (BB). Jednocześnie nie zaleca się rutynowego wdrażania BB w okresie przedoperacyjnym u pacjentów z nadmiernie wyrażoną aktywnością współczulną.
Pytanie 2
Poprawna odpowiedź: C
W zakresie farmakoterapii nadciśnienia tętniczego u kobiet w ciąży nowe wytyczne ESH 2023 nie wnoszą istotnych zmian — lekiem pierwszego rzutu pozostaje labetalol. W grupie beta-blokerów (BB) najlepiej przebadanym lekiem jest metoprolol, który można bezpiecznie stosować u kobiet ciężarnych z nadciśnieniem tętniczym. Drugim preferowanym lekiem jest metyldopa. Nie należy stosować leków z grupy inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACEI) i sartanów (ARB). Od wielu lat podkreśla się, że docelowe wartości ciśnienia tętniczego u kobiet w ciąży powinny wynikać niejako z kompromisu między ryzykiem sercowo-naczyniowym matki a ryzykiem zakłócenia dobrostanu płodu wynikającym z hipoperfuzji w krążeniu matczyno-płodowym. Docelowo należy dążyć do obniżenia wartości ciśnienia tętniczego < 140/90 mm Hg, jak w populacji ogólnej. W wytycznych ESH rekomenduje się również zakres optymalnych wartości ciśnienia tętniczego wynoszący 110–140/80–85 mm Hg, podkreśla się jednocześnie korzyści płynące z wczesnego wdrożenia leczenia hipotensyjnego u ciężarnych — już w pierwszym stadium nadciśnienia tętniczego.
Pytanie 3
Poprawna odpowiedź: A
Algorytm postępowania farmakologicznego w wytycznych ESH 2018 opierał się na zastosowaniu inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACEI)/sartanów (ARB), diuretyków i antagonistów wapnia (CCB), dopiero w następnej kolejności wskazując szczególne grupy pacjentów, u których należy wdrożyć beta-blokery (BB). O nowej edycji wytycznych z 2023 r. dyskutuje się w kontekście renesansu BB w terapii hipotensyjnej. Leki z tej grupy można wdrożyć na każdym etapie leczenia, w mono- lub politerapii u każdego pacjenta, który odniesienie korzyść z takiego leczenia. Podkreśla się nie tylko ugruntowane wskazania do zastosowania leków tej grypy, takie jak np. choroba niedokrwienna serca, niewydolność krążenia, migotanie przedsionków, ale również wiele innych wskazań — współistnienie obturacyjnego bezdechu sennego (OBS), jaskry, migrenowych bólów głowy, otyłości czy nadmiernie wyrażonej aktywności wegetatywnej u młodych pacjentów, nadmiernej reakcji presyjnej podczas wykonywania wysiłku fizycznego, a także pprzewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) — w przeszłości względne przeciwwskazanie do zastosowania BB.
