dostęp otwarty
Wpływ zanieczyszczeń powietrza na wartości ciśnienia tętniczego
Afiliacje- Akademia Kaliska, Kalisz, Polska
- Klinika Hipertensjologii, Angiologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań, Polska
dostęp otwarty
Streszczenie
Już od wielu lat wiadomo, że zanieczyszczenie powietrza (smog) istotnie zwiększa chorobowość i śmiertelność osób narażonych na działanie tego niekorzystnego czynnika. Wyniki coraz większej liczby badań i ostatnich metaanaliz wskazują, że nawet krótkotrwała ekspozycja na zanieczyszczone powietrze przejściowo podnosi wartości ciśnienia tętniczego, a długotrwała ekspozycja zwiększa częstość występowania nadciśnienia. Wzrost ciśnienia przyczynia się do zwiększonej liczby powikłań sercowo-naczyniowych obserwowanych na terenach objętych tym zanieczyszczeniem. Szczególnie niebezpieczny może się on okazać u kobiet w ciąży, osób starszych, otyłych i już obarczonych schorzeniami sercowo-naczyniowymi.
Streszczenie
Już od wielu lat wiadomo, że zanieczyszczenie powietrza (smog) istotnie zwiększa chorobowość i śmiertelność osób narażonych na działanie tego niekorzystnego czynnika. Wyniki coraz większej liczby badań i ostatnich metaanaliz wskazują, że nawet krótkotrwała ekspozycja na zanieczyszczone powietrze przejściowo podnosi wartości ciśnienia tętniczego, a długotrwała ekspozycja zwiększa częstość występowania nadciśnienia. Wzrost ciśnienia przyczynia się do zwiększonej liczby powikłań sercowo-naczyniowych obserwowanych na terenach objętych tym zanieczyszczeniem. Szczególnie niebezpieczny może się on okazać u kobiet w ciąży, osób starszych, otyłych i już obarczonych schorzeniami sercowo-naczyniowymi.
Słowa kluczowe
zanieczyszczenie powietrza; nadciśnienie tętnicze
Informacje o artykuleTytuł
Wpływ zanieczyszczeń powietrza na wartości ciśnienia tętniczego
Czasopismo
Nadciśnienie Tętnicze w Praktyce
Numer
Typ artykułu
Artykuł przeglądowy
Strony
12-18
Opublikowany online
2021-06-22
Wyświetlenia strony
327
Wyświetlenia/pobrania artykułu
434
Rekord bibliograficzny
Nadciśnienie Tętnicze w Praktyce 2021;7(1):12-18.
Słowa kluczowe
zanieczyszczenie powietrza
nadciśnienie tętnicze
Autorzy
Jerzy Głuszek
Teresa Kosicka
Referencje (40)- Mohsen Ibrahim M. Hypertension in Developing Countries: A Major Challenge for the Future. Curr Hypertens Rep. 2018; 20(5): 38.
- Meo SA, Suraya F. Effect of environmental air pollution on cardiovascular diseases. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2015; 19(24): 4890–4897.
- Pope CA, Burnett RT, Thun MJ, et al. Lung cancer, cardiopulmonary mortality, and long-term exposure to fine particulate air pollution. JAMA. 2002; 287(9): 1132–1141.
- 11 XeW, Li G, Zhao D, et al. Relationship between fine particulate air pollution and ischemic heart disease morbidity and mortality. Heart. 2015; 101(4): 257–263.
- Stanek LW, Brown JS, Stanek J, et al. Air pollution toxicology — a brief review of the role of the science in shaping the current understanding of air pollution health risks. Toxicol Sci. 2011; 120 Suppl 1: S8–27.
- Głuszek J, Kosicka T. Wpływ smogu (zanieczyszczonego powietrza) na choroby układu sercowo-naczyniowego. Choroby Serca i Naczyń. 2019; 16(3): 201–206.
- Cakmak S, Dales R, Leech J, et al. The influence of air pollution on cardiovascular and pulmonary function and exercise capacity: Canadian Health Measures Survey (CHMS). Environ Res. 2011; 111(8): 1309–1312.
- Dvonch JT, Kannan S, Schulz AJ, et al. Acute effects of ambient particulate matter on blood pressure: differential effects across urban communities. Hypertension. 2009; 53(5): 853–859.
- Huang W, Wang Lu, Li J, et al. Short-Term Blood Pressure Responses to Ambient Fine Particulate Matter Exposures at the Extremes of Global Air Pollution Concentrations. Am J Hypertens. 2018; 31(5): 590–599.
- Liu S, Chen J, Zhao Q, et al. Cardiovascular benefits of short-term indoor air filtration intervention in elderly living in Beijing: An extended analysis of BIAPSY study. Environ Res. 2018; 167: 632–638.
- Langrish JP, Mils N, Chan JK. Beneficial cardiovascular effects of reducing exposure to particulate air pollution with a simple facemask. Part Fibre Toxicol. 2009 Mar 13;6:8. doi: 10.1186/1743-8977-6-8.; 6: 8.
- Delfino RJ, Gillen DL, Tjoa T, et al. Traffic-related air pollution and blood pressure in elderly subjects with coronary artery disease. Epidemiology. 2010; 21(3): 396–404.
- Zanobetti A, Canner M, Stone P, et al. Ambient Pollution and Blood Pressure in Cardiac Rehabilitation Patients. Circulation. 2004; 110(15): 2184–2189.
- Cosselman KE, Krishman R, Oron AP, et al. Blood pressure response to controlled diesel exhaust exposure in human subjects. Hypertension. 2012; 59(5): 943–948.
- Tsai SS, Tsai CY, Yang CY. Fine particulate air pollution associated with increased risk of hospital admissions for hypertension in a tropical city, Kaohsiung, Taiwan. J Toxicol Environ Health A. 2018; 81(13): 567–575.
- Song J, Mengxue L, Jianguo L, et al. Acute effect of ambient air pollution on hospitalization in patients with hypertension: A time-series study in Shijiazhuang, China. Ecotoxicol Environ Saf. 2019; 15(170): 286–292.
- Chan SH, Van He, Bergen S, et al. Long-term aoi pllution exposure and blood pressure in th sister study. Environ Health Perspect. 2015; 123(10): 951–958.
- Fuks KB, Weinmayr G, Basagaña X, et al. Long-term exposure to ambient air pollution and traffic noise and incident hypertension in seven cohorts of the European study of cohorts for air pollution effects (ESCAPE). Eur Heart J. 2017; 38(13): 983–990.
- Honda T, Pun VC, Manjourides J, et al. Associations of long-term fine particulate matter exposure with prevalent hypertension and increased blood pressure in older Americans. Environ Res. 2018; 164: 1–8.
- Xie X, Wang Y, Yang Y, et al. Long-Term Effects of Ambient Particulate Matter (With an Aerodynamic Diameter ≤2.5 μm) on Hypertension and Blood Pressure and Attributable Risk Among Reproductive-Age Adults in China. J Am Heart Assoc. 2018; 7(9).
- Shamy M, Alghamdi M, Khoder MI, et al. Association between Exposure to Ambient Air Particulates and Metabolic Syndrome Components in a Saudi Arabian Population. Int J Environ Res Public Health. 2017; 15(1).
- Yang BY, Qian Z, Vaughn M, et al. Overweight modifies the association between long-term ambient air pollution and prehypertension in Chinese adults: the 33 Communities Chinese Health Study. Environ Health. 2018; 17(1): 57.
- Li L, Yang A, He X, et al. Indoor air pollution from solid fuels and hypertension: A systematic review and meta-analysis. Environ Pollut. 2020; 259(113914).
- Rumchev K, Soares M, Zhao Y, et al. The Association between Indoor Air Quality and Adult Blood Pressure Levels in a High-Income Setting. Int J Environ Res Public Health. 2018; 15(9).
- Stanković A, Bogdanović D, Nikolić M, et al. Does short-term air pollution exposure have effects on blood pressure and heart rate in healthy women in the city of Niš, Serbia? Cent Eur J Public Health. 2018; 26(4): 310–315.
- Liang R, Zhang B, Zhao X, et al. Effect of exposure to PM2.5 on blood pressure: a systematic review and meta-analysis. J Hypertens. 2014; 32(11): 2130–40; discussion 2141.
- Cai Y, Zhang Bo, Ke W, et al. Associations of Short-Term and Long-Term Exposure to Ambient Air Pollutants With Hypertension: A Systematic Review and Meta-Analysis. Hypertension. 2016; 68(1): 62–70.
- Yang BY, Qian Z, Howard SW, et al. Global association between ambient air pollution and blood pressure: A systematic review and meta-analysis. Environ Pollut. 2018; 235: 576–588.
- Pedersen M, Stayner L, Slama R, et al. Ambient air pollution and pregnancy-induced hypertensive disorders: a systematic review and meta-analysis. Hypertension. 2014; 64(3): 494–500.
- Ma Y, Sun M, Liang Q, et al. The relationship between long-term exposure to PM and hypertension in women：A meta-analysis. Ecotoxicol Environ Saf. 2021; 208: 111492.
- Sughis M M, Nawrot TS, Ihsan-Haque S, et al. Blood pressure and particulate air pollution in school children of Lahore, Pakistan. BMC Public Health. 2012; 12(378).
- Bilenko N, van Rossem L, Brunekreef B, et al. Traffic-related air pollution and noise and children's blood pressure: results from the PIAMA birth cohort study. Eur J Prev Cardiol. 2015; 22(1): 4–12.
- Xhyheri B, Manfrini O, Mazzolini M, et al. Heart rate variability today. Prog Cardiovasc Dis. 2012; 55(3): 321–331.
- Brook RD, Bard RL, Morishita M, et al. Hemodynamic, autonomic, and vascular effects of exposure to coarse particulate matter air pollution from a rural location. Environ Health Perspect. 2014; 122(6): 624–630.
- Ying Z, Xu X, Bai Y, et al. Long-term exposure to concentrated ambient PM2.5 increases mouse blood pressure through abnormal activation of the sympathetic nervous system: a role for hypothalamic inflammation. Environ Health Perspect. 2014; 122(1): 79–86.
- Hoffmann B, Moebus S, Dragano N, et al. Chronic residential exposure to particulate matter air pollution and systemic inflammatory markers. Environ Health Perspect. 2009; 117(8): 1302–1308.
- Langrish JP, Unosson J, Bosson J, et al. Altered nitric oxide bioavailability contributes to diesel exhaust inhalation-induced cardiovascular dysfunction in man. J Am Heart Assoc. 2013; 2(1): e004309.
- Calderón-Garcidueñas L, Vincent R, Mora-Tiscareño A, et al. Elevated plasma endothelin-1 and pulmonary arterial pressure in children exposed to air pollution. Environ Health Perspect. 2007; 115(8): 1248–1253.
- Kumarathasan P, Blais E, Saravanamuthu A, et al. Nitrative stress, oxidative stress and plasma endothelin levels after inhalation of particulate matter and ozone. Part Fibre Toxicol. 2015; 12: 28.
- Finch J, Conklin DJ. Air Pollution-Induced Vascular Dysfunction: Potential Role of Endothelin-1 (ET-1) System. Cardiovasc Toxicol. 2016; 16(3): 260–275.
