Zastosowanie przesiewowych badań poligraficznych w diagnostyce bezdechu sennego u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym wymagających specjalistycznej opieki ambulatoryjnej

Streszczenie

Wprowadzenie: Pacjenci z nadciśnieniem tętniczym (NT) charakteryzują się znacznie częstszym współwystępowaniem obturacyjnego bezdechu sennego (OBS) w porównaniu do populacji ogólnej. Nieleczony bezdech zmniejsza efektywność terapii hipotensyjnej, a także w złożonym mechanizmie związany jest ze wzrostem występowania powikłań sercowo-naczyniowych charakterystycznych dla nadciśnienia tętniczego. W tym świetle, wczesna diagnostyka OBS i jego skuteczne leczenie stanowi jeden z podstawowych celów w postępowaniu z chorym z nadciśnieniem tętniczym, co jest szczególnie istotne z uwagi na niską rozpoznawalność OBS w tej grupie chorych. Złotym standardem w diagnostyce zaburzeń snu stanowi polisomnografia, która jednak jest procedurą czasochłonną, wymagająca istotnych nakładów środków finansowych i przeprowadzenia hospitalizacji. Z tego względu celem naszej pracy była ocena zastosowania uproszczonych badań poligraficznych (PG) jako metody badań przesiewowych u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym wymagających specjalistycznej opieki ambulatoryjnej.

Materiały i metody: Badanie zostało przeprowadzone w Regionalnym Centrum Nadciśnienia Tętniczego UCK, GUMed w Gdańsku. Do badania zostało włączonych 234 pacjentów bez względu na występowanie lub brak objawów OBS, a także 75 pacjentów z klinicznym podejrzeniem choroby. Łącznie 318 (39% kobiet) chorych zostało poddanych ambulatoryjnej ocenie poligraficznej przez okres jednej nocy. Rejestracja poligraficzna obejmowała następujące sygnały: przepływ powietrza (kaniula ciśnieniowa), ruchy oddechowe i pulsoksymetria. Dodatkowo zebrano dane antropometryczne, informacje dotyczące wybranych objawów klinicznych oraz przyjmowanych leków, a także oceniono stopień senności przy pomocy kwestionariusza Epworth Sleepiness Scale (ESS).

Wyniki: Trzystu ośmiu (97%) pacjentów ukończyło badanie (10 pacjentów wykluczono ze względu na niedostateczną jakość rejestracji). Pacjenci mieli średnio 57,7 ± 11,5 roku, BMI = 30,0 ± 5,0 kg/m2 oraz średni wynik w skali ESS = 5,7 ± 4,6. W badanej grupie 65,3% charakteryzowało się AHI ≥ 5 (62,2% vs. 74,7%, odpowiednio w grupie losowej i objawowej). W analizie wieloczynnikowej wykazano, że nykturia powyżej 2 ×, 3,5-krotnie zwiększała ryzyko rozpoznania ciężkiej postaci OBS (AHI > 30).

Wnioski: Nasze badanie potwierdza wysoką trafność screeningu poligraficznego u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym w rozpoznawaniu OBS. Właściwa interpretacja podstawowych danych klinicznych pacjenta, istotnie zwiększa szansę na dodatni screening.