Multimedialna platforma wiedzy medycznej Internetowa Księgarnia Medyczna Kalendarium Konferencji
Medical Research Journal
MENU
Shortcuts Submit an article Author Guidelines Reviewers 2023 Focus and Scope

open access

Vol 9, No 1 (2024)
History note
Published online: 2023-12-18
View PDF Download PDF file
Get Citation

Emergency medical service through the centuries — the Polish perspective

Tadeusz Miłowski1, Krzysztof Marek Mitura2, Daniel Celiński3, Tomasz Perłowski4, Paweł Jastrzębski1, Beata Zalewska-Szajda5, Sławomir Dariusz Szajda1
DOI: 10.5603/mrj.97786
·
Medical Research Journal 2024;9(1):113-119.
Affiliations
  1. Department of Emergency Medical Service, Faculty of Health Sciences Collegium Medicum, University of Warmia and Mazury, Olsztyn, Poland
  2. Independent Public Health Care Center RM-MEDITRANS Emergency Station and Sanitary Transport in Siedlce, Siedlce, Poland
  3. Department of Emergency Medical Service, Medical University of Warsaw, Warsaw, Poland
  4. University of Medical Science of Bialystok, Bialystok, Poland
  5. Department of Paediatric Radiology, Medical University of Bialystok, Bialystok, Poland

open access

Vol 9, No 1 (2024)
HISTORY NOTES
Published online: 2023-12-18

Abstract

Gradually progressing civilizational development and the creation of advanced forms of social organization
affected the number and scope of potential threats to which societies were subject. Thus, these threats
have led to the organization of medical rescue systems that are capable of providing effective assistance
in the event of a sudden threat to life and health.

The first organized forms of providing medical assistance in emergencies date back to antiquity and should
be sought in military organizations and warfare. In turn, medieval religious communities are considered to be
the prototype of organized medical assistance provided to the sick and injured. However, it was only at the
end of the 19th century that emergency services were created, the organization and operation of which are
still evolving, adequately to social expectations resulting from the scope of potential threats.

Abstract

Gradually progressing civilizational development and the creation of advanced forms of social organization
affected the number and scope of potential threats to which societies were subject. Thus, these threats
have led to the organization of medical rescue systems that are capable of providing effective assistance
in the event of a sudden threat to life and health.

The first organized forms of providing medical assistance in emergencies date back to antiquity and should
be sought in military organizations and warfare. In turn, medieval religious communities are considered to be
the prototype of organized medical assistance provided to the sick and injured. However, it was only at the
end of the 19th century that emergency services were created, the organization and operation of which are
still evolving, adequately to social expectations resulting from the scope of potential threats.

Full Text:

View PDF Download PDF file
Get Citation

Keywords

medical rescue system; emergency medical service; emergency medicine; paramedic; ambulance; history

About this article
Title

Emergency medical service through the centuries — the Polish perspective

Journal

Medical Research Journal

Issue

Vol 9, No 1 (2024)

Article type

History note

Pages

113-119

Published online

2023-12-18

Page views

183

Article views/downloads

153

DOI

10.5603/mrj.97786

Bibliographic record

Medical Research Journal 2024;9(1):113-119.

Keywords

medical rescue system
emergency medical service
emergency medicine
paramedic
ambulance
history

Authors

Tadeusz Miłowski
Krzysztof Marek Mitura
Daniel Celiński
Tomasz Perłowski
Paweł Jastrzębski
Beata Zalewska-Szajda
Sławomir Dariusz Szajda

References (54)
  1. Mitura K, Celiński D, Hawrylewicz-Łuka A, et al. LIFE-SAVING PROCEDURES AND CARDIOPULMONARY RESUSCITATION FROM THE ANCIENT HISTORY TO THE PRESENT DAY. Emergency Medical Service. 2021; 8(4): 274–283.
    CrossRef
  2. Breuil HA. Four hundred centuries of cave art. Montignac, Centre d’Étude et de Documentation Préhistoriques, Paris 1952.
  3. Brzeziński T. Historia medycyny. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.
  4. Jen M. Prehistoric Medicine: History, Procedures and Practices. Anthropology. 2022; 10(2): 281.
    CrossRef
  5. Lovell N. Trauma analysis in paleopathology. American Journal of Physical Anthropology. 1998; 104(S25): 139–170, doi: 10.1002/(sici)1096-8644(1997)25+<139::aid-ajpa6>3.0.co;2-#.
  6. Chikisheva TA, Krivoshapkin AL, Pozdnyakov DV, et al. CRANIOTOMY AS A PREHISTORIC MEDICAL PRACTICE: A CASE OF ANTEMORTEM CRANIAL TREPANATION IN SOUTHERN SIBERIA IN THE LATE BRONZE AGE. Archaeology, Ethnology & Anthropology of Eurasia. 2018; 46(1): 133–143.
    CrossRef
  7. Ostromęcka H. Najdawniejsze ślady trepanowania czaszek na ziemiach polskich. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki. 1966; 3: 211–228.
  8. van Wa. 3rd. War and Trauma: A History of Military Medicine. Mo Med. 2016; 113(4): 260–263.
  9. Kronika polska. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa 1996: Warszawa.
  10. Długosz J. Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae. Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego. Księga trzecia. Księga czwarta. 1039–1139. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2009.
  11. Długosz J. Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae. Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego. Księga dziesiąta. Księga jedenasta. 1406–1411. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2009.
  12. Jr. Haller JS. Battlefield medicine: a history of the millitary ambulance from Napoleonic War through World War I. Southern Illinois University, Carbondale 2011.
  13. Bell RC. The Ambulance. A History. McFarland & Company, Jefferson 2009.
  14. Wojtkowiak S, Talar J, Majewski W, Piotrowski F. Zarys dziejów wojskowej służby zdrowia. Wydawnictwo MON, Warszawa 1974.
  15. Dmowski R, Kamecki A. Na sygnale i nie tylko. Pogotowie Ratunkowe w Warszawie w latach 1897–2015. Fundacja Rozwoju Badań Regionalnych "Sigillum, Siedlce 2016.
  16. Dmowski R. Zarys dziejów ratownictwa medycznego. In: Jaczyński S. ed. Bezpieczeństwo, edukacja, wychowanie. T. 2. Edukacja i wychowanie dla bezpieczeństwa w przeszłości i współcześnie: księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Jerzemu Kunikowskiemu. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego, Siedlce 2015: 199–211.
  17. Turos MJ. "Szpital Biegający" - polski prototyp ambulansu w świetle Urządzenie Szpitalów dla Woysk Xsięstwa Warszawskiego. In: Urbanek B. ed. Zawód ratownika medycznego na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. ASPRA-JR, Warszawa, Warszawa 2012: 17–27.
  18. Goniewicz M, Goniewicz K. Ewolucja systemu ratownictwa medycznego — od starożytności do czasów współczesnych. Wiad Lek. 2016; 69(1): 37–42.
  19. Larrey DJ. Mémoires de chirurgie militaire et campagnes. Tome 1. Smith J, Paris 1812.
  20. Paplicki M. Bezpieczeństwo zdrowotne obywatela w polskim systemie ratownictwa medycznego. E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2020.
  21. Larrey DJ. Mémoires de chirurgie militaire et campagnes. Tome 3. Smith J, Paris 1812.
  22. Uhma S, Bliźniewski R. Polski Czerwony Krzyż 1919–1959. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1959.
  23. Pozner CN, Zane R, Nelson SJ, et al. International EMS systems: The United States: past, present, and future. Resuscitation. 2004; 60(3): 239–244.
    CrossRefPubMed
  24. Lateef F, Nimbkar NV. Ambulances: From Antiquity to Modern Times. Hong Kong Journal of Emergency Medicine. 2017; 12(4): 261–265.
    CrossRef
  25. Stryjová D. Moravský rodák MUDr. Jaromír von Mundy, zakladatel rakouské vojenské sanitní služby. Vlastivědný věstník moravský. 2010; 62(1): 66–75.
  26. Figl M, Pelinka LE. Jaromir Baron von Mundy--founder of the Vienna ambulance service. Resuscitation. 2005; 66(2): 121–125.
    CrossRefPubMed
  27. Gryglewski R, Popławska M. Z dziejów krakowskiego pogotowia ratunkowego. Medycyna Praktyczna, Kraków 2011.
  28. Engelard B. Pogotowie ratrunkowe. In: Konikowski H. ed. 60 lat Łódzkiego Pogotowia Ratunkowego w służbie społeczeństwa. Wydawnictwo Jubileuszowe Komitetu Obchodu 60-lecia Łódzkiego Pogotowia Ratunkowego, Łódź 1959: 25–31.
  29. Bumbasirević M, Lesić A, Zagorac S, et al. Martin Kirsner (1879–1942), tvorac moderne sluzbe traumatologije u urgentne medicine. Srp Arh Celok Lek. 2009; 137(7-8): 449–453.
  30. Dick WF. Anglo-American vs. Franco-German emergency medical services system. Prehosp Disaster Med. 2003; 18(1): 29–35; discussion 35.
    CrossRefPubMed
  31. Al-Shaqsi S. Models of International Emergency Medical Service (EMS) Systems. Oman Med J. 2010; 25(4): 320–323.
    CrossRefPubMed
  32. Standing Medical Advisory Committee. Accident and Emergency Services.Report of Subcommittee 1962.
  33. Shah MN. The formation of the emergency medical services system. Am J Public Health. 2006; 96(3): 414–423.
    CrossRefPubMed
  34. Clark D. R A Cowley, the “Golden Hour,” the “Momentary Pause,” and the “Third Space”. The American Surgeon. 2017; 83(12): 1401–1406.
    CrossRef
  35. Ahnefeld FW, Kilian J. Wiederbelebungsmassnahmen und Transportprobleme bei Notfallsituationen in der Praxis. vInternist. 1970; 11(2): 41–46.
  36. Hecker N, Domres BD. The German emergency and disaster medicine and management system-history and present. Chin J Traumatol. 2018; 21(2): 64–72.
    CrossRefPubMed
  37. Basta H, Bochniarz-Heba A, Gzik J. Z dziejów lubelskiego pogotowia ratunkowego. 90 lat. Wydawnictwo Tylda, Lublin 2007.
  38. Bojczuk H. Warszawskie Pogotowie Ratunkowe. Od Okólnika do Poznańskiej 1897-1945. Część 1. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego i Transportu "Meditrans", Warszawa 2010.
  39. Bartnik R, Bartnik M. Lotnictwo sanitarne w Polsce. Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej, Warszawa 2015.
  40. Bandurka M, Fijałek J. Pogotowie Ratrunkowe w Łodzi w latach 1899–1945. In: Konikowski H. ed. 60 lat Łódzkiego Pogotowia Ratunkowego w służbie społeczeństwa. Wydawnictwo Jubileuszowe Komitetu Obchodu 60-lecia Łódzkiego Pogotowia Ratunkowego, Łódź 1959: 42–74.
  41. Konieczny J. Bezpieczeństwo publiczne w nagłych i nadzwyczajnych zagrożeniach środowiska. Wydawnictwo PANOPTIKOS, Poznań 1995.
  42. Ustawa z dnia 28 października 1948 roku o zakładach społecznych służby zdrowia i planowej gospodarce w służbie zdrowia. Dz.U. 1948, poz. 434.
  43. Zarządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 kwietnia 1949 roku o zaliczeniu niektórych stacji Pogotowia Ratunkowego do zakładów społecznych służby zdrowia. M.P. 1949; poz. 444.
  44. Zarządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 1949 roku o zaliczeniu niektórych stacji pogotowia ratunkowego do zakładów społecznych służby zdrowia. M.P. 1949; poz. 1104.
  45. Zarządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 lutego 1950 roku o zaliczeniu niektórych stacji pogotowia ratunkowego do zakładów społecznych służby zdrowia. M.P. 1950; poz. 166.
  46. Zarządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 1950 roku o zaliczeniu niektórych stacji pogotowia ratunkowego do zakładów społecznych służby zdrowia. M.P. 1950; poz. 1232.
  47. Instrukcja Nr 1/76 Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 21 stycznia 1976 r. w sprawie ramowej organizacji wojewódzkich kolumn transportu sanitarnego. Dz. Urz. MZiOS. 1976; poz. 8.
  48. Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 roku o zakładach opieki zdrowotnej. Dz.U.1991; poz. 408.
  49. Furtak-Niczyporuk M, Drop B. Efektywność organizacji systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne. Studia Ekonomiczne. 2013; 168: 53–67.
  50. Jarosławska-Kolman K, Ślęzak D, Żuratyński P, et al. System Państwowego Ratownictwa Medycznego w Polsce. Zeszyty Naukowe SGSP. 2016; 60(4): 167–183.
  51. Ustawa z dnia 25 lipca 2001 roku o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Dz.U. 2001; poz. 1207.
  52. Ustawa z dnia 8 września 2006 roku o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Dz.U. 2006; poz. 1420 ze zm.
  53. McConnell KJ, Gray D, Lindrooth RC. The financing of hospital-based emergency departments. J Health Care Finance. 2007; 33(4): 31–52.
    PubMed
  54. Bem A. Organizacja i finansowanie ratownictwa medycznego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. 2013(319).
    CrossRef

Regulations

Important: This website uses cookies. More >>

The cookies allow us to identify your computer and find out details about your last visit. They remembering whether you've visited the site before, so that you remain logged in - or to help us work out how many new website visitors we get each month. Most internet browsers accept cookies automatically, but you can change the settings of your browser to erase cookies or prevent automatic acceptance if you prefer.

By VM Media Group sp. z o.o., ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk, Poland
tel.:+48 58 320 94 94, fax:+48 58 320 94 60, e-mail: viamedica@viamedica.pl