Vol 67, No 8 (2009)
Other
Published online: 2009-09-09
Cardiac rehabilitation
Safety and efficacy of cardiac rehabilitation following coronary revascularisation in patients with diabetes
DOI: 10.33963/v.kp.80063
Kardiol Pol 2009;67(8):941-945.
Abstract
Wstęp: Kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna (RK) jest rutynowym postępowaniem po operacji pomostowania aortalno-wieńcowego (CABG), wydaje się jednak, że ryzyko związane z treningiem fizycznym u osób z cukrzycą jest podwyższone.
Cel: Porównanie możliwości, bezpieczeństwa i skuteczności RK po CABG u osób z cukrzycą i bez cukrzycy typu 2.
Metody: Do badania włączono 48 chorych poddanych RK po zabiegach CABG. Grupa badana (C) składała się z 18 osób (17 mężczyzn i jedna kobieta) w wieku 62 ± 7 lat, z cukrzycą typu 2. Grupę kontrolną (K) stanowiło 30 chorych (23 mężczyzn i 7 kobiet) w wieku 62 ± 8 lat, bez cukrzycy. Wydolność fizyczną oceniano w próbie wysiłkowej wg zmodyfikowanego protokołu Bruce’a, pomiar nasilenia odczuć depresyjnych za pomocą kwestionariusza Becka. Czterotygodniowy program RK obejmował trening interwałowy na cykloergometrze, ćwiczenia oporowe, oddechowe, ogólnousprawniające, nordic walking, poradnictwo psychologiczne oraz edukację.
Wyniki: Wydolność fizyczna na początku rehabilitacji wynosiła 4,9 ± 1,3 MET w grupie C oraz 4,7 ± 1,3 MET w grupie K (p = 0,601). Po rehabilitacji wydolność wzrosła istotnie w obu grupach – do 7,5 ± 1,2 MET w grupie C (p < 0,001) oraz 7,2 ± 1,4 MET w grupie K (p < 0,001). Wartość spoczynkowej częstotliwości rytmu serca (HRrest) zmniejszyła się po rehabilitacji w grupie C 79 ± 8 vs 75 ± 13 min-1 (NS), a w grupie K istotnie 76 ± 10 vs 72 ± 10 min-1 (p < 0,01). Na początku i po rehabilitacji HRrest nie różniło się istotnie pomiędzy grupami. Spoczynkowe skurczowe ciśnienie tętnicze (SBPrest) istotnie wzrosło po rehabilitacji w grupie C 122 ± 15 vs 132 ± 15 mmHg (p < 0,05), a nieistotnie w grupie K 127 ± 16 vs 131 ± 16 mmHg. Nasilenie odczuć depresyjnych zmniejszyło się istotnie po RK w grupie C 9,5 ± 6,1 vs 3,2 ± 3,2 (p < 0,001) i w grupie K 13,2 ± 6,8 vs 4,2 ± 3,7 (p < 0,001).
Wnioski: U chorych na cukrzycę typu 2 po niepowikłanych zabiegach CABG można bezpiecznie przeprowadzić rehabilitację wg tego samego protokołu co u pacjentów bez cukrzycy. Obie grupy odnoszą podobne korzyści w zakresie poprawy wydolności fizycznej i zmniejszenia poziomu odczuć depresyjnych.
Cel: Porównanie możliwości, bezpieczeństwa i skuteczności RK po CABG u osób z cukrzycą i bez cukrzycy typu 2.
Metody: Do badania włączono 48 chorych poddanych RK po zabiegach CABG. Grupa badana (C) składała się z 18 osób (17 mężczyzn i jedna kobieta) w wieku 62 ± 7 lat, z cukrzycą typu 2. Grupę kontrolną (K) stanowiło 30 chorych (23 mężczyzn i 7 kobiet) w wieku 62 ± 8 lat, bez cukrzycy. Wydolność fizyczną oceniano w próbie wysiłkowej wg zmodyfikowanego protokołu Bruce’a, pomiar nasilenia odczuć depresyjnych za pomocą kwestionariusza Becka. Czterotygodniowy program RK obejmował trening interwałowy na cykloergometrze, ćwiczenia oporowe, oddechowe, ogólnousprawniające, nordic walking, poradnictwo psychologiczne oraz edukację.
Wyniki: Wydolność fizyczna na początku rehabilitacji wynosiła 4,9 ± 1,3 MET w grupie C oraz 4,7 ± 1,3 MET w grupie K (p = 0,601). Po rehabilitacji wydolność wzrosła istotnie w obu grupach – do 7,5 ± 1,2 MET w grupie C (p < 0,001) oraz 7,2 ± 1,4 MET w grupie K (p < 0,001). Wartość spoczynkowej częstotliwości rytmu serca (HRrest) zmniejszyła się po rehabilitacji w grupie C 79 ± 8 vs 75 ± 13 min-1 (NS), a w grupie K istotnie 76 ± 10 vs 72 ± 10 min-1 (p < 0,01). Na początku i po rehabilitacji HRrest nie różniło się istotnie pomiędzy grupami. Spoczynkowe skurczowe ciśnienie tętnicze (SBPrest) istotnie wzrosło po rehabilitacji w grupie C 122 ± 15 vs 132 ± 15 mmHg (p < 0,05), a nieistotnie w grupie K 127 ± 16 vs 131 ± 16 mmHg. Nasilenie odczuć depresyjnych zmniejszyło się istotnie po RK w grupie C 9,5 ± 6,1 vs 3,2 ± 3,2 (p < 0,001) i w grupie K 13,2 ± 6,8 vs 4,2 ± 3,7 (p < 0,001).
Wnioski: U chorych na cukrzycę typu 2 po niepowikłanych zabiegach CABG można bezpiecznie przeprowadzić rehabilitację wg tego samego protokołu co u pacjentów bez cukrzycy. Obie grupy odnoszą podobne korzyści w zakresie poprawy wydolności fizycznej i zmniejszenia poziomu odczuć depresyjnych.
Keywords: cukrzycarehabilitacja kardiologiczna
