Tom 10, Nr 4 (2018)
Artykuły
Opublikowany online: 2019-01-23

dostęp otwarty

Wyświetlenia strony 2281
Wyświetlenia/pobrania artykułu 3271
Pobierz cytowanie

Eksport do Mediów Społecznościowych

Eksport do Mediów Społecznościowych

Stan obecny w rozpoznawaniu i leczeniu złożonych przetok odbytniczych (CPF) w chorobie Leśniowskiego-Crohna (CD) w Polsce — na podstawie badania pt. „Schematy postępowania terapeutycznego u pacjentów ze złożonymi przetokami w przebiegu choroby Leśniowskie

Jarosław Reguła, Grzegorz Wallner, Stanisław Nowak, Katarzyna Proga, Arlen Samantha Marciniak, Bogdan Falkiewicz
Gastroenterologia Kliniczna 2018;10(4):135-147.

Streszczenie

WSTĘP: Złożona przetoka odbytu (CPF) jest chorobą stanowiącą poważne wyzwanie zarówno terapeutyczne, jak i społeczne z perspektywy pacjentów oraz ich rodzin. Głównym problemem jest konieczność zapewnienia chorym dostępu do skoordynowanej opieki, w której kluczową rolę odgrywa współpraca gastroenterologów oraz chirurgów, między innymi ze względu na wysoki odsetek niepowodzeń leczenia standardowego, prowadzącego do konieczności zastosowania rozwiązań chirurgicznych. Celem badania było uzyskanie informacji na temat obecnej praktyki postępowania z CPF w Polsce i zidentyfikowanie zwyczajów terapeutycznych lekarzy zajmujących się leczeniem chorych z CPF. MATERIAŁ I METODY: Badanie przeprowadzono od lutego do kwietnia 2018 roku i składało się z dwóch części: bezpośrednich wywiadów z lekarzami (30 gastroenterologów i 15 chirurgów) oraz analizy dokumentacji medycznej 75 pacjentów z CPF, którzy nie odpowiedzieli na standardowe leczenie, przy czym od momentu wprowadzenia kolejnego rzutu leczenia po niepowodzeniu terapii standardowej minął przynajmniej rok, ale nie więcej niż 5 lat. WYNIKI: Nie zidentyfikowano jednego, ustandaryzowanego schematu postępowania. Leczenie pacjentów z CPF, a także rola leczenia chirurgicznego różni się w zależności od wielkości i doświadczenia ośrodka medycznego. Przeprowadzona analiza dokumentacji medycznej dotyczącej 75 pacjentów pokazała, że u 41% chorych zastosowano wyłącznie leczenie farmakologiczne, natomiast u 59% leczenie farmakologiczne i chirurgiczne. Czas leczenia farmakologicznego od początku terapii do decyzji o zastosowaniu kolejnej linii leczenia w grupie łącznej wynosił średnio 12,3 miesiąca. W przypadku pacjentów leczonych chirurgicznie, średni czas od rozpoczęcia farmakologicznego leczenia CPF do decyzji o leczeniu chirurgicznym, wynosił 10–18 tygodni. WNIOSKI: Obecnie w Polsce brakuje ujednoliconego algorytmu postępowania u chorych z CPF oraz szeroko stosowanego standardu skoordynowanej opieki nad tymi chorymi. Widoczna jest pilna potrzeba wypracowania nowego paradygmatu terapeutycznego skupiającego się na zapewnieniu kompleksowej opieki chorym oraz wzmocnieniu w tym aspekcie znaczenia współpracy pomiędzy gastroenterologami oraz chirurgami.

Artykuł dostępny w formacie PDF

Pokaż PDF Pobierz plik PDF

Referencje

  1. Bielecki K. Profesor Antoni Leśniowski (1867–1940) i jego wkład w historię choroby Crohna. Przegl Gastroenterol. 2011; 6: 57–59.
  2. Aniwan S, Park SH, Loftus EV. Epidemiology, Natural History, and Risk Stratification of Crohn's Disease. Gastroenterol Clin North Am. 2017; 46(3): 463–480.
  3. Ng SC, Shi HY, Hamidi N, et al. Worldwide incidence and prevalence of inflammatory bowel disease in the 21st century: a systematic review of population-based studies. Lancet. 2018; 390(10114): 2769–2778.
  4. Bartnik W. Wytyczne postępowania w nieswoistych chorobach zapalnych jelit. Przegl Gastroenterol. 2007; 2: 215–229.
  5. Dudley M., Kojinkov M., Baraga D. i wsp. Wytyczne ECCO-EFCCA dla pacjentów cierpiących na chorobę Crohna [ECCO-EFCCA patient guidelines on Crohn’s disease (CD)]. https://www.ecco-ibd.eu/publications/ecco-efcca-patient-guidelines/cd-patient-guidelines.html (8.11.2018).
  6. Braithwaite GC, Lee MJ, Hind D, et al. Prognostic factors affecting outcomes in fistulating perianal Crohn's disease: a systematic review. Tech Coloproctol. 2017; 21(7): 501–519.
  7. Gryglewicz J. (red.). Gastroenterologia: analiza kosztów ekonomicznych i społecznych ze szczególnym uwzględnieniem choroby Leśniowskieg-Crohna i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. IZWOZ Uczelnia Łazarskiego, 2017. https://izwoz.lazarski.pl/fileadmin/user_upload/Raport_-_Gastroenterologia_-_scalony.pdf (8.11.2018).
  8. Grzybała P., Mikułowska M., Proga K. Falkiewicz B., Kiełczewski T. Koszty bezpośrednie i pośrednie ponoszone przez pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna. PEX PharmaSequence Sp. z o.o., 2018. https://www.pexps.pl/files/upload/files/PEX_KosztyPosrednieChorobaCrohna_20180626.pdf (8.11.2018).
  9. Kołodziejczak M, Sudoł-Szopińska I, Zych W. Współczesne leczenie przetok odbytu w chorobie Leśniowskiego-Crohna – problem interdyscyplinarny. Nowa Med. 2017; 24: 86–97.
  10. Kustosz P, Durlik M. Molecular pathogenesis of Crohn’s disease. Gastroenterology Review. 2013; 1: 21–26.
  11. Aguilera-Castro L, Ferre-Aracil C, Garcia-Garcia-de-Paredes A, et al. Management of complex perianal Crohn's disease. Ann Gastroenterol. 2017; 30(1): 33–44.
  12. Scharl M, Rogler G. Pathophysiology of fistula formation in Crohn's disease. World J Gastrointest Pathophysiol. 2014; 5(3): 205–212.
  13. Nielsen OH, Rogler G, Hahnloser D, et al. Diagnosis and management of fistulizing Crohn's disease. Nat Clin Pract Gastroenterol Hepatol. 2009; 6(2): 92–106.
  14. Rackovsky O, Hirten R, Ungaro R, et al. Clinical updates on perianal fistulas in Crohn's disease. Expert Rev Gastroenterol Hepatol. 2018; 12(6): 597–605.
  15. Gecse KB, Sebastian S, Hertogh Gde, et al. Results of the Fifth Scientific Workshop of the ECCO [II]: Clinical Aspects of Perianal Fistulising Crohn's Disease-the Unmet Needs. J Crohns Colitis. 2016; 10(7): 758–765.
  16. Schwartz DA, Herdman CR. Review article: The medical treatment of Crohn's perianal fistulas. Aliment Pharmacol Ther. 2004; 19(9): 953–967.
  17. Kotze PG, Shen Bo, Lightner A, et al. Modern management of perianal fistulas in Crohn's disease: future directions. Gut. 2018; 67(6): 1181–1194.
  18. Klag T, Goetz M, Stange EF, et al. Medical Therapy of Perianal Crohn's Disease. Viszeralmedizin. 2015; 31(4): 265–272.
  19. Bell SJ, Williams AB, Wiesel P, et al. The clinical course of fistulating Crohn's disease. Aliment Pharmacol Ther. 2003; 17(9): 1145–1151.
  20. Vollebregt PF, van Bodegraven AA, Markus-de Kwaadsteniet TML, et al. Impacts of perianal disease and faecal incontinence on quality of life and employment in 1092 patients with inflammatory bowel disease. Aliment Pharmacol Ther. 2018; 47(9): 1253–1260.
  21. Adegbola SO, Pisani A, Sahnan K, et al. Medical and surgical management of perianal Crohn's disease. Ann Gastroenterol. 2018; 31(2): 129–139.
  22. Horisberger K, Kienle P. Chirurgie beim M. Crohn. Der Chirurg. 2015; 86(11): 1083–1094.
  23. Dalal RL, Schwartz DA. The Gastroenterologist's Role in Management of Perianal Fistula. Gastrointest Endosc Clin N Am. 2016; 26(4): 693–705.
  24. Lightner AL, Faubion WA, Fletcher JG. Interdisciplinary Management of Perianal Crohn's Disease. Gastroenterol Clin North Am. 2017; 46(3): 547–562.
  25. Schwartz DA, Ghazi LJ, Regueiro M, et al. Crohn's & Colitis Foundation of America, Inc. Guidelines for the multidisciplinary management of Crohn's perianal fistulas: summary statement. Inflamm Bowel Dis. 2015; 21(4): 723–730.
  26. Bouchard D, Abramowitz L, Bouguen G, et al. Anoperineal lesions in Crohn's disease: French recommendations for clinical practice. Tech Coloproctol. 2017; 21(9): 683–691.
  27. Steinhart AH, Panaccione R, Targownik L, et al. Clinical Practice Guideline for the Medical Management of Perianal Fistulizing Crohn's Disease: The Toronto Consensus. Inflamm Bowel Dis. 2018 [Epub ahead of print].
  28. Marzo M, Felice C, Pugliese D, et al. Management of perianal fistulas in Crohn's disease: an up-to-date review. World J Gastroenterol. 2015; 21(5): 1394–1403.
  29. Gecse KB, Bemelman W, Kamm MA, et al. World Gastroenterology Organization, International Organisation for Inflammatory Bowel Diseases IOIBD, European Society of Coloproctology and Robarts Clinical Trials, World Gastroenterology Organization International Organisation for Inflammatory Bowel Diseases IOIBD European Society of Coloproctology and Robarts Clinical Trials. A global consensus on the classification, diagnosis and multidisciplinary treatment of perianal fistulising Crohn's disease. Gut. 2014; 63(9): 1381–1392.
  30. Lee MJ, Heywood N, Sagar PM, et al. ACPGBI Perianal Crohn's Disease Group. Association of Coloproctology of Great Britain and Ireland consensus exercise on surgical management of fistulating perianal Crohn's disease. Colorectal Dis. 2017; 19(5): 418–429.
  31. Lee MJ, Heywood N, Sagar PM, et al. pCD Collaborators. Surgical management of fistulating perianal Crohn's disease: a UK survey. Colorectal Dis. 2017; 19(3): 266–273.
  32. Hebzda A, Szczeblowska D, Serwin D, et al. Choroba Leśniowskiego-Crohna – diagnostyka i leczenie. Pediatr Med Rodz. 2011; 7: 98–103.
  33. Hyder SA, Travis SPL, Jewell DP, et al. Fistulating anal Crohn's disease: results of combined surgical and infliximab treatment. Dis Colon Rectum. 2006; 49(12): 1837–1841.