WSTĘP: Program Badań Przesiewowych raka jelita grubego daje szansę na skuteczne leczenie pacjentów. Mimo to adresaci Programu zgłaszają się na bezpłatne badania kolonoskopowe rzadko. Celem niniejszej pracy jest analiza czynników decydujących o małym odsetku zgłaszalności na kolonoskopię.

MATERIAŁ I METODY: Do badania użyto autorskiego kwestionariusza uwzględniającego: dane epidemiologiczne, wywiady rodzinne, nawyki żywieniowe, nałogi, oraz pytania dotyczące wiedzy na temat Programu. Z uczestnikami badania przeprowadzano także krótką rozmowę zachęcającą do wzięcia udziału w Programie. Badani to 505 osób w wieku 50–65 lat (309 kobiet, 196 mężczyzn, średni wiek: 58 lat), które nie zgłaszały objawów alarmowych i innych dolegliwości, mogących nasuwać potrzebę wykonania kolonoskopii diagnostycznej.

WYNIKI: Wśród ankietowanych osób 9% skorzystało wcześniej z Programu, ale niemal połowa badanych słyszała o możliwości skorzystania z Programu (49%). Wśród badanych 89% uznało, że wie, na czym polega badanie kolonoskopowe. Dla osób posiadających informację na temat Programu najczęstszym jej źródłem były media (33%) oraz gabinety lekarskie (22%). Zachęconych do zgłoszenia się na badanie zostało 67% ankietowanych, lecz zamiar wykonania kolonoskopii w ramach Programu zadeklarowało 51%. Wyrażający chęć skorzystania z badania to osoby z wykształceniem podstawowym (60%) i rodzinnym wywiadem w kierunku raka jelita grubego (58%). Czynnikami, które najczęściej zniechęcają do poddania się badaniu kolonoskopowemu, są: krępująca forma badania (21%), strach przed bólem (17%), brak poczucia konieczności wykonania badania ze względu na niewystępowanie objawów (16,6%) oraz brak możliwości znieczulenia (14,9%).

WNIOSKI: Niska zgłaszalność na bezpłatną kolonoskopię wynika z istnienia modyfikowalnych przyczyn, z powodu których pacjenci nie zgłaszają się na badania kolonoskopowe. Są nimi między innymi krępująca forma badania, brak znieczulenia oraz niedostateczna wiedza na temat skriningu