Leki przeciwreumatyczne i choroby układu krążenia w reumatoidalnym zapaleniu stawów

Streszczenie

W reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS) i innych chorobach reumatycznych i układu mięśniowo-szkieletowego występuje zwiększona zachorowalność i śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych. Ogólnoustrojowy stan zapalny silnie wiąże się z aterogenezą. Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), głównie inhibitory cyklooksygenazy 2 (COX- 2), mogą zwiększać ryzyko wystąpienia choroby układu sercowo-naczyniowego (tzw. ryzyko sercowo-naczyniowe). Kortykosteroidy mogą działać na zasadzie miecza obosiecznego, ponieważ wywierają zarówno korzystny, jak i negatywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. NLPZ i kortykosteroidy mają działanie przeciwzapalne, jednak potencjalnie mogą również mieć działanie aterogenne. Konwencjonalne syntetyczne leki modyfikujące przebieg choroby (ksLMPCh), takie jak leki przeciwmalaryczne, metotreksat, sulfasalazyna, leflunomid i cyklosporyna A, wykazują bezpieczeństwo sercowo-naczyniowe, choć leflunomid i cyklosporyna A mogą powodować nadciśnienie. Biologiczne LMPCh (bLMPCh), poprzez tłumienie stanu zapalnego i aktywności choroby, mogą albo zmniejszyć ryzyko sercowo-naczyniowe, albo przynajmniej nie powodują żadnych szkód w tym zakresie. Niedawno powiązano tofacitinib i najprawdopodobniej inne inhibitory kinaz janusowych (JAK) ze zwiększonym ryzykiem sercowo-naczyniowym, przynajmniej u pacjentów z chorobą reumatyczną i układu mięśniowo-szkieletowego, u których na początku leczenia występowało wysokie ryzyko sercowo-naczyniowe. W praktyce klinicznej zalecenia Europejskiego Sojuszu Towarzystw Reumatologicznych (EULAR) oraz inne zalecenia wyznaczają kierunek postępowania reumatologa podczas badań przesiewowych i leczenia chorób współistniejących układu sercowo-naczyniowego.