Aktualizacja diagnostyki neurofizjologii klinicznej dla potrzeb reumatologii
Streszczenie
Omówiono aktualne koncepcje dotyczące badań neurofizjologii klinicznej w diagnostyce różnicowej chorób reumatycznych. Celem przeglądu jest przedstawienie własnych doświadczeń i praktycznych wskazówek, zwłaszcza w odniesieniu do elektromiografii. Elektromiografia igłowa wykonana w spoczynku mięśnia lub podczas jego maksymalnego skurczu może ujawnić charakterystyczne objawy uszkodzenia miogennego, wywołanego przez poszczególne choroby reumatyczne, w większym stopniu niż elektromiografia powierzchniowa. Rozpoznanie zaburzeń pochodzenia miopatycznego, często występujących w chorobach reumatycznych, jest trudne ze względu na współwystępowanie u pacjentów zapalenia naczyń wywołującego wtórne zmiany we włóknach nerwowych prowadzące do zwyrodnieniowych zmian neurogennych, co może się nakładać na obraz diagnostyczny pierwotnych zmian o charakterze miogennym wywołanych przez choroby reumatyczne. W tych przypadkach, badania neurofizjologiczne eferentnego i aferentnego przewodnictwa nerwowego często ujawniają neuropatie obwodowe już na poziomie subklinicznym.
Słowa kluczowe: choroby reumatyczneneurofizjologia klinicznaelektromiografiadiagnostyka różnicowa
Referencje
- Huber J. Diagnostyka neurofizjologiczna. In: Zimmermann-Górska I. ed. Reumatologia kliniczna. PZWL, Warszawa 2008: 247–260.
- Huber J. Badania neurofizjologiczne. In: Szczeklik A, Gajewski P. ed. Interna Szczeklika. Medycyna Praktyczna, Kraków 2022.
- Bhattacharyya S, Helfgott SM. Neurologic complications of systemic lupus erythematosus, sjögren syndrome, and rheumatoid arthritis. Semin Neurol. 2014; 34(4): 425–436.
- Graf J, Imboden J. Vasculitis and peripheral neuropathy. Curr Opin Rheumatol. 2019; 31(1): 40–45.
- Bohan A, Peter JB, Bowman RL, et al. Computer-assisted analysis of 153 patients with polymyositis and dermatomyositis. Medicine (Baltimore). 1977; 56(4): 255–286.
- Ghosh PS, Sorenson EJ. Diagnostic yield of electromyography in children with myopathic disorders. Pediatr Neurol. 2014; 51(2): 215–219.
- Wu Y, Martnez MM, Balaguer PO. Overview of the application of EMG recording in the diagnosis and approach of neurological disorders. Electrodiagnosis in New Frontiers of Clinical Research. 2013.
- Falck B, Stålberg E. Motor nerve conduction studies: measurement principles and interpretation of findings. J Clin Neurophysiol. 1995; 12(3): 254–279.
- Hellmann M, von Kleist-Retzow JC, Haupt WF, et al. Diagnostic value of electromyography in children and adolescents. J Clin Neurophysiol. 2005; 22(1): 43–48.
- Sanders DB, Stålberg EV, Nandedkar SD. Analysis of the electromyographic interference pattern. J Clin Neurophysiol. 1996; 13(5): 385–400.
- Stålberg E, Erdem H. Quantitative motor unit potential analysis in routine. Electromyogr Clin Neurophysiol. 2002; 42(7): 433–442.
- Thornton RC, Michell AW. Techniques and applications of EMG: measuring motor units from structure to function. J Neurol. 2012; 259(3): 585–594.
- Wytrazek M, Huber J, Lisinski P. Changes in muscle activity determine progression of clinical symptoms in patients with chronic spine-related muscle pain. A complex clinical and neurophysiological approach. Funct Neurol. 2011; 26(3): 141–149.
- Huber J, Lisiński P. Early results of supervised versus unsupervised rehabilitation of patients with cervical pain. Int J Artif Organs. 2019; 42(12): 695–703.
- Barkhaus PE, Nandedkar SD, Sanders DB. Quantitative EMG in inflammatory myopathy. Muscle Nerve. 1990; 13(3): 247–253.
- Uncini A, Lange DJ, Lovelace RE, et al. Long-duration polyphasic motor unit potentials in myopathies: a quantitative study with pathological correlation. Muscle Nerve. 1990; 13(3): 263–267.
- Marvi U, Chung L, Fiorentino DF. Clinical presentation and evaluation of dermatomyositis. Indian J Dermatol. 2012; 57(5): 375–381.
- Dalakas MC, Hohlfeld R. Polymyositis and dermatomyositis. Lancet. 2003; 362(9388): 971–982.
- Briani C, Doria A, Sarzi-Puttini P, et al. Update on idiopathic inflammatory myopathies. Autoimmunity. 2006; 39(3): 161–170.
- Blijham PJ, Hengstman GJD, Hama-Amin AD, et al. Needle electromyographic findings in 98 patients with myositis. Eur Neurol. 2006; 55(4): 183–188.
- Brannagan TH, Hays AP, Lange DJ, et al. The role of quantitative electromyography in inclusion body myositis. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 1997; 63(6): 776–779.
- Gutiérrez-Gutiérrez G, Barbosa López C, Navacerrada F, et al. Use of electromyography in the diagnosis of inflammatory myopathies. Reumatol Clin. 2012; 8(4): 195–200.