Jak zatrzymać progresję radiologiczną? Refundacja sekukinumabu w programie B.82
Streszczenie
W przeszłości spondyloartropatie (SpA) osiowe uznawane były za synonim zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa (ZZSK). Jednak jest grupa chorych, którzy mają cechy kliniczne SpA osiowych, ale nie stwierdza się u nich zmian radiograficznych. Postęp medycyny, a zwłaszcza diagnostyki obrazowej i genetyki, umożliwił rozpoznanie choroby na tym wcześniejszym etapie. Dla tej grupy chorych wprowadzono pojęcie nieradiograficznej spondyloartropatii osiowej. Wiadomo już, że dla pacjentów z nieradiograficzną SpA osiową, podobnie jak z ZZSK, kluczowe jest jak najszybsze rozpoznanie i włączenie skutecznego leczenia, które powoduje ustąpienie dolegliwości i objawów klinicznych, ale ma także zapobiegać postępowi zmian radiologicznych. Wprowadzenie inhibitorów czynnika martwicy nowotworów alfa (TNFa, tumor necrosis factor alpha) zmieniło przebieg choroby i rokowanie pacjentów ze SpA osiowymi. Jednak, wraz z postępem medycyny, poszukuje się leków o innych mechanizmach działania. Jednym z nowych leków jest sekukinumab, który blokuje interlekinę-17 (IL-17), mającą istotne znaczenie w patogenezie SpA. Wykazano, że większość pacjentów z nieradiograficzną SpA osiową leczonych sekukinumabem nie wykazywała progresji zmian radiograficznych.
Rola blokady IL-17 w terapii SpA osiowych wydaje się coraz bardziej doceniana, co znalazło odzwierciedlenie w uaktualnianych wytycznych światowych. Do niedawna w Polsce dla pacjentów z nieradiograficzną SpA osiową refundowane były jedynie dwa leki o tym samym mechanizmie działania — blokadzie TNFa (certolizumab pegol i etanercept). Szczęśliwie, od 1 lipca 2022 roku, pacjenci z nieradiograficzną SpA osiową, mogą również otrzymywać inhibitory IL-17 (iksekizumab i sekukinumab) w ramach programu lekowego B.82.
Słowa kluczowe: sekukinumabspondyloartropatie zapalnepostać nieradiograficznainterleukina-17
Referencje
- Sieper J, Braun J, Dougados M, et al. Spondyloarthritis. Lancet. 2011; 377(9783): 2127–2137.
- McGonagle DG, McInnes IB, Kirkham BW, et al. The role of IL-17A in axial spondyloarthritis and psoriatic arthritis: recent advances and controversies. Ann Rheum Dis. 2019; 78(9): 1167–1178.
- McGeachy MJ, Cua DJ, Gaffen SL. The IL-17 family of cytokines in health and disease. Immunity. 2019; 50(4): 892–906.
- van der Linden S, Valkenburg HA, Cats A. Evaluation of diagnostic criteria for ankylosing spondylitis. A proposal for modification of the New York criteria. Arthritis Rheum. 1984; 27(4): 361–368.
- Rudwaleit M, van der Heijde D, Landewé R, et al. The development of Assessment of SpondyloArthritis international Society classification criteria for axial spondyloarthritis (part II): validation and final selection. Ann Rheum Dis. 2009; 68(6): 777–783.
- Rudwaleit M. New approaches to diagnosis and classification of axial and peripheral spondyloarthritis. Curr Opin Rheumatol. 2010; 22(4): 375–380.
- Ciurea A, Kissling S, Bürki K, et al. Current differentiation between radiographic and non-radiographic axial spondyloarthritis is of limited benefit for prediction of important clinical outcomes: data from a large, prospective, observational cohort. RMD Open. 2022; 8(1): e002067.
- Protopopov M, Poddubnyy D. Radiographic progression in non-radiographic axial spondyloarthritis. Expert Rev Clin Immunol. 2018; 14(6): 525–533.
- van der Heijde D, Ramiro S, Landewé R, et al. 2016 update of the ASAS-EULAR management recommendations for axial spondyloarthritis. Ann Rheum Dis. 2017; 76(6): 978–991.
- Ward MM, Deodhar A, Gensler LS, et al. 2019 Update of the American College of Rheumatology/Spondylitis Association of America/Spondyloarthritis Research and Treatment Network Recommendations for the Treatment of Ankylosing Spondylitis and Nonradiographic Axial Spondyloarthritis. Arthritis Rheumatol. 2019; 71(10): 1599–1613.
- Regel A, Sepriano A, Baraliakos X, et al. Efficacy and safety of non-pharmacological and non-biological pharmacological treatment: a systematic literature review informing the 2016 update of the ASAS/EULAR recommendations for the management of axial spondyloarthritis. RMD Open. 2017; 3(1): e000397.
- Deodhar A, Blanco R, Dokoupilová E, et al. Improvement of signs and symptoms of nonradiographic axial spondyloarthritis in patients treated with secukinumab: primary results of a randomized, placebo-controlled phase III study. Arthritis Rheumatol. 2021; 73(1): 110–120.
- Braun J, Blanco R, Marzo-Ortega H, et al. Secukinumab in non-radiographic axial spondyloarthritis: subgroup analysis based on key baseline characteristics from a randomized phase III study, PREVENT. Arthritis Res Ther. 2021; 23(1): 231.
- Poster #POS0900 presented at EULAR Congress 2021.
- Poster #POS0299 presented at EULAR Congress 2022 Kopenhagen, 1-4 June 2022.
- https://www.gov.pl/web/zdrowie/programy-lekowe (18.09.2022).
