Vol 7, No 1 (2021)
Guidelines / Expert consensus
Published online: 2021-04-13
Sekukinumab w leczeniu pacjentów z osiową i obwodową spondyloartropatią — aktualizacja stanowiska ekspertów Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
DOI: 10.5603/FR.2021.0001
Forum Reumatol 2021;7(1):1-12.
Abstract
Aktualna strategia leczenia systemowego w zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa (ZZSK) obejmuje niesteroidowe leki przeciwzapalne, inhibitory TNF-alfa (iTNF) oraz inhibitory IL-17. Inhibitory TNF stanowią bardzo skuteczną opcję terapeutyczną u pacjentów z osiową spondyloartropatią, ale część chorych nie odpowiada na stosowane leczenie lub występują u nich objawy niepożądane. Sekukinumab jest w pełni ludzkim przeciwciałem monoklonalnym przeciwko IL-17A, którego skuteczność w leczeniu pacjentów z ZZSK potwierdzono w badaniach klinicznych. Sekukinumab
szybko i trwale zmniejsza aktywność choroby w stopniu porównywalnym z inhibitorami TNF. Prowadzi także do istotnej poprawy jakości życia oraz zmniejsza stopień niesprawności i zmęczenia u pacjentów z aktywnym ZZSK. Sekukinumab jest zarejestrowany do leczenia pacjentów z ZZSK i łuszczycowym zapaleniem stawów (ŁZS) od 2015 roku. Oprócz korzystnego efektu klinicznego sekukinumab hamuje postęp uszkodzenia radiologicznego u około 80% pacjentów z ZZSK i około 84% pacjentów z ŁZS. Od 2020 roku sekukinumab jest zarejestrowany także do leczenia pacjentów z osiową spondyloartropatią bez zmian radiograficznych (nr-axSpA). Wyniki rejestracyjnego badania klinicznego wykazały skuteczność sekukinumabu w tej grupie chorych w odniesieniu do wielu punktów końcowych, takich jak: ASAS40, BASDAI, BASFI, SF-36, ASQoL czy ASDAS-CRP. Odsetek pacjentów z nieaktywną chorobą według ASDAS-CRP był 2,5-krotnie większy w grupie pacjentów leczonych sekukinumabem w porównaniu z placebo (RR = 2,55 [95% CI: 1,45; 4,47] p = 0,001). Dodatkowo u pacjentów leczonych sekukinumabem obserwowano zahamowanie objawów zapalenia w stawach krzyżowobiodrowych w badaniu rezonansu magnetycznego. Powyższe wyniki pokazują, że pacjenci z nr-axSpA zyskali nową skuteczną i bezpieczną opcję terapeutyczną. Biorąc pod uwagę wysoką skuteczność sekukinumabu w leczeniu pacjentów z ŁZS, w tym takich objawów, jak zapalenie stawów obwodowych, zapalenie ścięgien i zapalenie palców oraz łuszczycy skóry i paznokci, sekukinumab może stanowić także skuteczną opcję leczenia u części pacjentów z obwodową SpA.
Keywords: sekukinumabinterleukina 17Aosiowa spondyloartropatiaobwodowa spondyloartropatiazesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
References
- Sieper J, Poddubnyy D. New evidence on the management of spondyloarthritis. Nat Rev Rheumatol. 2016; 12(5): 282–295.
- Stajszczyk M, Kucharz EJ, Batko B, et al. Sekukinumab w leczeniu pacjentów z osiową spondyloatropatią — stanowisko ekspertów Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego. Forum Reumatologiczne. 2017; 3(2): 110–118.
- Rudwaleit M, van der Heijde D, Landewé R, et al. The development of Assessment of SpondyloArthritis international Society classification criteria for axial spondyloarthritis (part II): validation and final selection. Ann Rheum Dis. 2009; 68(6): 777–783.
- de Winter JJ, van Mens LJ, van der Heijde D, et al. Prevalence of peripheral and extra-articular disease in ankylosing spondylitis versus non-radiographic axial spondyloarthritis: a meta-analysis. Arthritis Res Ther. 2016; 18: 196.
- Rudwaleit M, van der Heijde D, Landewé R, et al. The Assessment of SpondyloArthritis International Society classification criteria for peripheral spondyloarthritis and for spondyloarthritis in general. Ann Rheum Dis. 2011; 70(1): 25–31.
- Carron P, De Craemer AS, Van den Bosch F. Peripheral spondyloarthritis: a neglected entity-state of the art. RMD Open. 2020; 6(1).
- Burgos-Varga R, Wei JCC, Rahman MU, et al. The prevalence and clinical characteristics of nonradiographic axial spondyloarthritis among patients with inflammatory back pain in rheumatology practices: a multinational, multicenter study. Arthritis Res Ther. 2016; 18(1): 132.
- Costantino F, Talpin A, Said-Nahal R, et al. Prevalence of spondyloarthritis in reference to HLA-B27 in the French population: results of the GAZEL cohort. Ann Rheum Dis. 2015; 74(4): 689–693.
- de Winter JJ, Paramarta JE, de Jong HM, et al. Peripheral disease contributes significantly to the level of disease activity in axial spondyloarthritis. RMD Open. 2019; 5(1): e000802.
- van der Heijde D, Ramiro S, Landewé R, et al. 2016 update of the ASAS-EULAR management recommendations for axial spondyloarthritis. Ann Rheum Dis. 2017; 76(6): 978–991.
- Sepriano A, Regel A, van der Heijde D, et al. Efficacy and safety of biological and targeted-synthetic DMARDs: a systematic literature review informing the 2016 update of the ASAS/EULAR recommendations for the management of axial spondyloarthritis. RMD Open. 2017; 3(1): e000396.
- Paine A, Ritchlin CT. Targeting the interleukin-23/17 axis in axial spondyloarthritis. Curr Opin Rheumatol. 2016; 28(4): 359–367.
- Burton PR, Clayton DG, Cardon LR, et al. Wellcome Trust Case Control Consortium, Australo-Anglo-American Spondylitis Consortium (TASC), Biologics in RA Genetics and Genomics Study Syndicate (BRAGGS) Steering Committee, Breast Cancer Susceptibility Collaboration (UK). Association scan of 14,500 nonsynonymous SNPs in four diseases identifies autoimmunity variants. Nat Genet. 2007; 39(11): 1329–1337.
- Colbert RA, Turner MJ, DeLay ML, et al. HLA-B27 misfolding activates the IL-23/IL-17 axis via the unfolded protein response in transgenic rats: evidence for a novel mechanism of inflammation. Arthritis Rheum. 2007; 54: S515.
- Glatigny S, Fert I, Blaton MA, et al. Proinflammatory Th17 cells are expanded and induced by dendritic cells in spondylarthritis-prone HLA-B27-transgenic rats. Arthritis Rheum. 2012; 64(1): 110–120.
- Abe Y, Ohtsuji M, Ohtsuji N, et al. Ankylosing enthesitis associated with up-regulated IFN-γ and IL-17 production in (BXSB × NZB) F1 male mice: a new mouse model. Modern Rheumatology. 2014; 19(3): 316–322.
- Sherlock JP, Joyce-Shaikh B, Turner SP, et al. IL-23 induces spondyloarthropathy by acting on ROR-γt+ CD3+CD4-CD8- entheseal resident T cells. Nat Med. 2012; 18(7): 1069–1076.
- Appel H, Maier R, Wu P, et al. Analysis of IL-17(+) cells in facet joints of patients with spondyloarthritis suggests that the innate immune pathway might be of greater relevance than the Th17-mediated adaptive immune response. Arthritis Res Ther. 2011; 13(3): R95.
- Jansen DT, Hameetman M, van Bergen J, et al. IL-17-producing CD4+ T cells are increased in early, active axial spondyloarthritis including patients without imaging abnormalities. Rheumatology (Oxford). 2015; 54(4): 728–735.
- Noordenbos T, Yeremenko N, Gofita I, et al. Interleukin-17-positive mast cells contribute to synovial inflammation in spondylarthritis. Arthritis & Rheumatism. 2011; 64(1): 99–109.
- Shen H, Goodall JC, Hill Gaston JS. Frequency and phenotype of peripheral blood Th17 cells in ankylosing spondylitis and rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum. 2009; 60(6): 1647–1656.
- Baeten D, Sieper J, Braun J, et al. MEASURE 1 Study Group, MEASURE 2 Study Group. Secukinumab, an Interleukin-17A Inhibitor, in Ankylosing Spondylitis. N Engl J Med. 2015; 373(26): 2534–2548.
- Marzo-Ortega H, Sieper J, Kivitz A, et al. Measure 2 Study Group. Secukinumab and Sustained Improvement in Signs and Symptoms of Patients With Active Ankylosing Spondylitis Through Two Years: Results From a Phase III Study. Arthritis Care Res (Hoboken). 2017; 69(7): 1020–1029.
- Sieper J, Deodhar A, Marzo-Ortega H, et al. MEASURE 2 Study Group. Secukinumab efficacy in anti-TNF-naive and anti-TNF-experienced subjects with active ankylosing spondylitis: results from the MEASURE 2 Study. Ann Rheum Dis. 2017; 76(3): 571–592.
- Braun J, Baraliakos X, Deodhar A, et al. MEASURE 1 study group. Effect of secukinumab on clinical and radiographic outcomes in ankylosing spondylitis: 2-year results from the randomised phase III MEASURE 1 study. Ann Rheum Dis. 2017; 76(6): 1070–1077.
- Deodhar AA, Dougados M, Baeten DL, et al. Effect of Secukinumab on Patient-Reported Outcomes in Patients With Active Ankylosing Spondylitis: A Phase III Randomized Trial (MEASURE 1). Arthritis Rheumatol. 2016; 68(12): 2901–2910.
- Deodhar A, Blanco R, Dokoupilová E, et al. Improvement of Signs and Symptoms of Nonradiographic Axial Spondyloarthritis in Patients Treated With Secukinumab: Primary Results of a Randomized, Placebo-Controlled Phase III Study. Arthritis Rheumatol. 2021; 73(1): 110–120.
- Baraliakos X, Gossec L, Pournara E, et al. Secukinumab in patients with psoriatic arthritis and axial manifestations: results from the double-blind, randomised, phase 3 MAXIMISE trial. Ann Rheum Dis. 2020 [Epub ahead of print].
- Kapoor N, Kammüller M, Kolattukudy PE. FRI0025 No Reactivation of Dormant Mycobacterium Tuberculosis in Human in Vitro Granuloma Model after anti-IL-17A Treatment, in Contrast To anti-TNFα Treatment. Annals of the Rheumatic Diseases. 2016; 75(Suppl 2): 434.2–434.
- Deodhar A, Mease PJ, McInnes IB, et al. Long-term safety of secukinumab in patients with moderate-to-severe plaque psoriasis, psoriatic arthritis, and ankylosing spondylitis: integrated pooled clinical trial and post-marketing surveillance data. Arthritis Res Ther. 2019; 21(1): 111.
- European Medicines Agency. Cosentyx. Assessment report. Procedure No. EMEA/H/C/003729/II/0053/G. https://www.ema.europa.eu/documents/variation-report/cosentyx-h-c-3729-ii-0053-g-epar-assessment-report-variation_en.pdf.
- Mease PJ, McInnes IB, Kirkham B, et al. FUTURE 1 Study Group. Secukinumab Inhibition of Interleukin-17A in Patients with Psoriatic Arthritis. N Engl J Med. 2015; 373(14): 1329–1339.
- McInnes I, Mease P, Kirkham B, et al. Secukinumab, a human anti-interleukin-17A monoclonal antibody, in patients with psoriatic arthritis (FUTURE 2): a randomised, double-blind, placebo-controlled, phase 3 trial. The Lancet. 2015; 386(9999): 1137–1146.
- Kucharz EJ, Stajszczyk M, Batko B, et al. Zastosowanie sekukinumabu w leczeniu chorych na łuszczycowe zapalenie stawów — stanowisko ekspertów Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego i Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Forum Reumatologiczne. 2017; 3(2): 119–125.
- Gottlieb A, Sullivan J, van Doorn M, et al. Secukinumab shows significant efficacy in palmoplantar psoriasis: Results from GESTURE, a randomized controlled trial. J Am Acad Dermatol. 2017; 76(1): 70–80.
- Reich K, Sullivan J, Arenberger P, et al. Secukinumab is effective in subjects with moderate to severe plaque psoriasis with significant nail involvement: 16 week results from the TRANSFIGURE study. Presented at: 23rd World Congress of Dermatology; Vancouver, Canada; June 8-15. 2015.
- Armstrong AW, Vender R, Kircik L. Secukinumab in the Treatment of Palmoplantar, Nail, Scalp, and Pustular Psoriasis. J Clin Aesthet Dermatol. 2016; 9(6 Suppl 1): S12–S16.
- Kavanaugh A, Mease PJ, Reimold AM, et al. FUTURE-1 Study Group. Secukinumab for Long-Term Treatment of Psoriatic Arthritis: A Two-Year Followup From a Phase III, Randomized, Double-Blind Placebo-Controlled Study. Arthritis Care Res (Hoboken). 2017; 69(3): 347–355.
- Schett G, Baraliakos X, Van den Bosch F, et al. Secukinumab Efficacy on Enthesitis in Patients with Ankylosing Spondylitis: Pooled Analysis of Four Pivotal Phase 3 Studies. J Rheumatol. 2021 [Epub ahead of print].
- Letko E, Yeh S, Foster CS, et al. AIN457A2208 Study Group. Efficacy and safety of intravenous secukinumab in noninfectious uveitis requiring steroid-sparing immunosuppressive therapy. Ophthalmology. 2015; 122(5): 939–948.
- Dick AD, Tugal-Tutkun I, Foster S, et al. Secukinumab in the treatment of noninfectious uveitis: results of three randomized, controlled clinical trials. Ophthalmology. 2013; 120(4): 777–787.
- Schreiber S, Sands BE, Deodhar A, et al. OP0113 No Increased Incidence of Inflammatory Bowel Disease among Secukinumab-Treated Patients with Moderate To Severe Psoriasis, Psoriatic Arthritis, or Ankylosing Spondylitis: Data from 14 Phase 2 and Phase 3 Clinical Studies. Annals of the Rheumatic Diseases. 2016; 75(Suppl 2): 97.2–98.
- https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/cosentyx-epar-product-information_pl.pdf.
- Furer V, Zisman D, Kaufman I, et al. Immunogenicity and safety of vaccination against seasonal influenza vaccine in patients with psoriatic arthritis treated with secukinumab. Vaccine. 2020; 38(4): 847–851.
- Richi P, Martín MD, de Ory F, et al. Secukinumab does not impair the immunogenic response to the influenza vaccine in patients. RMD Open. 2019; 5(2): e001018.
- Chioato A, Noseda E, Stevens M, et al. Treatment with the interleukin-17A-blocking antibody secukinumab does not interfere with the efficacy of influenza and meningococcal vaccinations in healthy subjects: results of an open-label, parallel-group, randomized single-center study. Clin Vaccine Immunol. 2012; 19(10): 1597–1602.
