Multimedialna platforma wiedzy medycznej Internetowa Księgarnia Medyczna Kalendarium Konferencji
Forum Nefrologiczne - Edukacja
MENU
Na skróty Zdeponuj artykuł Wytyczne dla autorów Ahead of print

Tom 3, Nr 3 (2023)
Praca poglądowa
Opublikowany online: 2023-10-20
Dodaj do koszyka: 49,00 PLN
Pobierz cytowanie

Krwioupust. Ślepa uliczka medycyny czy nieustająca inspiracja dla współczesnej nefrologii. Cześć 2.

Wojciech Wołyniec1
Forum Nefrologiczne - Edukacja 2023;3(3):112-120.
Afiliacje
  1. Gdański Uniwersytet Medyczny, Klinika Chorób Zawodowych, Metabolicznych i Wewnętrznych, Powstania Styczniowego 9b, 81-519 Gdynia, Polska

dostęp płatny

Tom 3, Nr 3 (2023)
ARTYKUŁY EDUKACYJNO-POGLĄDOWE
Opublikowany online: 2023-10-20

Streszczenie

Krwioupust stosowany jest obecnie w leczeniu nadkrwistości i hemochromatozy. Przez wiele setek lat stosowny był jednak w leczeniu innych licznych chorób, w większości bez uzasadnienia. Podstawą do wykonania krwioupustu była chęć usuwania nadmiaru „humoru”, którym była krew. W rzeczy samej, upuszczenie krwi mogło przynieść poprawę stanu chorych cierpiących z powodu nadmiernej produkcji krwinek czerwonych, przeładowania żelazem, porfirii czy dny moczanowej. Obecnie puszczanie krwi zostało zastąpione przez leki oraz pozaustrojowe metody oczyszczania krwi. W pracy przedstawiono zarys historyczny i podstawy fizjologiczne krwioupustu.

Streszczenie

Krwioupust stosowany jest obecnie w leczeniu nadkrwistości i hemochromatozy. Przez wiele setek lat stosowny był jednak w leczeniu innych licznych chorób, w większości bez uzasadnienia. Podstawą do wykonania krwioupustu była chęć usuwania nadmiaru „humoru”, którym była krew. W rzeczy samej, upuszczenie krwi mogło przynieść poprawę stanu chorych cierpiących z powodu nadmiernej produkcji krwinek czerwonych, przeładowania żelazem, porfirii czy dny moczanowej. Obecnie puszczanie krwi zostało zastąpione przez leki oraz pozaustrojowe metody oczyszczania krwi. W pracy przedstawiono zarys historyczny i podstawy fizjologiczne krwioupustu.

Pełny tekst:

Dodaj do koszyka: 49,00 PLN
Pobierz cytowanie

Słowa kluczowe

krwioupust, plazmafereza, nadkrwistość, hemochromatoza, porfiria, metody pozaustrojowego oczyszczania krwi

Informacje o artykule
Tytuł

Krwioupust. Ślepa uliczka medycyny czy nieustająca inspiracja dla współczesnej nefrologii. Cześć 2.

Czasopismo

Forum Nefrologiczne - Edukacja

Numer

Tom 3, Nr 3 (2023)

Typ artykułu

Praca poglądowa

Strony

112-120

Opublikowany online

2023-10-20

Wyświetlenia strony

162

Wyświetlenia/pobrania artykułu

33

Rekord bibliograficzny

Forum Nefrologiczne - Edukacja 2023;3(3):112-120.

Słowa kluczowe

krwioupust
plazmafereza
nadkrwistość
hemochromatoza
porfiria
metody pozaustrojowego oczyszczania krwi

Autorzy

Wojciech Wołyniec

Referencje (45)
  1. Wołyniec W. Krwioupust. Ślepa uliczka medycyny czy nieustająca inspiracja dla współczesnej nefrologii. Cześć 1. Forum Nefrologiczne - Edukacja. 2023; 3(1): 7–13.
  2. Cook LS. Therapeutic phlebotomy: a review of diagnoses and treatment considerations. J Infus Nurs. 2010; 33(2): 81–88.
    CrossRefPubMed
  3. Holman DV. Venesection, before Harvey and after. Bull N Y Acad Med. 1955; 31(9): 661–670.
    PubMed
  4. Mory RN, Mindell D, Bloom DA. The leech and the physician: biology, etymology, and medical practice with Hirudinea medicinalis. World J Surg. 2000; 24(7): 878–883.
    CrossRefPubMed
  5. Aboushanab T, AlSanad S. Cupping Therapy: An Overview from a Modern Medicine Perspective. Journal of Acupuncture and Meridian Studies. 2018; 11(3): 83–87.
    CrossRefPubMed
  6. Nimrouzi M, Mahbodi A, Jaladat AM, et al. Hijamat in traditional Persian medicine: risks and benefits. J Evid Based Complementary Altern Med. 2014; 19(2): 128–136.
    CrossRefPubMed
  7. Rados C. Beyond bloodletting: FDA gives leeches a medical makeover. FDA Consum. 2004; 38(5): 9.
    PubMed
  8. Parapia LA. History of bloodletting by phlebotomy. Br J Haematol. 2008; 143(4): 490–495.
    CrossRefPubMed
  9. Grzybowski A. Sak J. Setna rocznica śmierci Edmunda Biernackiego (1866-1911) – filozofa medycyny I wynalazcy metody pomiaru szybkości sedymentacji erytrocytów. Archiwum Historii i Filozofii Medycyny. 2011; 74: 29–36.
  10. Garrick M. Bloodletting 1854. American Journal of Psychiatry. 2010; 167(12): 1435–1436.
    CrossRefPubMed
  11. Karamanou M, Androutsos G. Lasthénie de Ferjol syndrome: a rare disease with fascinating history. Intern Med J. 2010; 40(5): 381–382.
    CrossRefPubMed
  12. https://pl.wikipedia.org/wiki/Zespół_Münchhausena (23.12.2022).
  13. https://pl.wikipedia.org/wiki/Krew (23.12.2022).
  14. Wieniawska A. Rozdział V Metoda humoiralna, metoda sympatycznam, wiara w magię i panaceum. In: Karpiński A. ed. Wśród córek Eskulapa: szkice z dziejów medycyny i higieny w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku. Wydawnictwo DiG 2009.
  15. Dong Y, Dun Ba, Wang Dui PuBu, et al. Therapeutic Erythrocytapheresis Is Effective in Treating High Altitude Polycythemia on the Qinghai-Tibet Plateau. Wilderness Environ Med. 2020; 31(4): 426–430.
    CrossRefPubMed
  16. van Tellingen C. Bleeding-edge technology in cardiology - or the mixed blessings of phlebotomy throughout the ages. Neth Heart J. 2010; 18(4): 218–222.
    CrossRefPubMed
  17. Johnson S. Effect of gradual accumulation of iron, molybdenum and sulfur, slow depletion of zinc and copper, ethanol or fructose ingestion and phlebotomy in gout. Med Hypotheses. 1999; 53(5): 407–412.
    CrossRefPubMed
  18. Schmidt P. Transfuse George Washington! Transfusion. 2002; 42(2): 275–277.
    CrossRefPubMed
  19. Kambic HE, Nosé Y. Historical perspective on plasmapheresis. Ther Apher. 1997; 1(1): 83–108.
    CrossRefPubMed
  20. https://krew.gda.pl/hemochromatoza,221,pl.html (23.12.2022).
  21. Solheim SA, Bejder J, Breenfeldt Andersen A, et al. Autologous Blood Transfusion Enhances Exercise Performance-Strength of the Evidence and Physiological Mechanisms. Sports Med Open. 2019; 5(1): 30.
    CrossRefPubMed
  22. Joekes AM. The treatment of uraemia with special reference to acute renal failure. Postgrad Med J. 1949; 25(280): 61–70.
    CrossRefPubMed
  23. Penson J. Wydalanie pozanerkowe jako metoda leczenia ostrej niedomogi nerek. In: Penson J. ed. Choroby nerek. PZWL, Warszawa 1960: 196–198.
  24. Simonovich VA, Burgos Pratx LD, Scibona P, et al. PlasmAr Study Group. A Randomized Trial of Convalescent Plasma in Covid-19 Severe Pneumonia. N Engl J Med. 2021; 384(7): 619–629.
    CrossRefPubMed
  25. Bajpai M, Maheshwari A, Dogra V, et al. Efficacy of convalescent plasma therapy in the patient with COVID-19: a randomised control trial (COPLA-II trial). BMJ Open. 2022; 12(4): e055189.
    CrossRefPubMed
  26. Carter KC. Leechcraft in nineteenth century British medicine. J R Soc Med. 2001; 94(1): 38–42.
    CrossRefPubMed
  27. Eccles SJ, Butler PE. Leechcraft. J R Soc Med. 2001; 94(4): 206.
    CrossRefPubMed
  28. Eknoyan G. The wonderful apparatus of John Jacob Abel called the "artificial kidney". Semin Dial. 2009; 22(3): 287–296.
    CrossRefPubMed
  29. Bohm NM, Brown C. Bivalirudin dosing during prolonged intermittent renal replacement therapy: a case report. J Thromb Thrombolysis. 2021; 52(1): 345–349.
    CrossRefPubMed
  30. http://chpl.com.pl/data_files/Angiox250.pdf (23.12.2022).
  31. Tarnowska R, Car H. Hirudoterapia – za i przeciw. Farm Pol. 2009; 65(5): 331–337.
  32. Munshi Y, Ara I, Rafique H, et al. Leeching in the history--a review. Pak J Biol Sci. 2008; 11(13): 1650–1653.
    CrossRefPubMed
  33. Carter KC. Leechcraft in nineteenth century British medicine. J R Soc Med. 2001; 94(1): 38–42.
    CrossRefPubMed
  34. Morabia A. Pierre-Charles-Alexandre Louis and the evaluation of bloodletting. J R Soc Med. 2006; 99(3): 158–160.
    CrossRefPubMed
  35. https://pl.wikipedia.org/wiki/Pijawka_lekarska (23.12.2022).
  36. Księga Daniela Dn. In: Biblia Tysiąclecia. : 11–15.
  37. Donaldson IM. van Helmont's proposal for a randomised comparison of treating fevers with or without bloodletting and purging. J R Coll Physicians Edinb. 2016; 46(3): 206–213.
    CrossRefPubMed
  38. Milne I, Chalmers I. Alexander Lesassier Hamilton's 1816 report of a controlled trial of bloodletting. J R Soc Med. 2015; 108(2): 68–70.
    CrossRefPubMed
  39. Ostrowski J, Rutkowski B. Józef Dietl (1804-1878), outstanding internist and reformer of the medical sciences, and his contribution to nephrology. J Nephrol. 2013 [Epub ahead of print]; 26(Suppl. 22): 50–54.
    CrossRefPubMed
  40. https://pbc.gda.pl/dlibra/publication/1467/edition/662/content.
  41. Zhang SJ, Liu JP, He KQ. Treatment of acute gouty arthritis by blood-letting cupping plus herbal medicine. J Tradit Chin Med. 2010; 30(1): 18–20.
    CrossRefPubMed
  42. Xiong XJ, Wang PQ, Li SJ. Blood-Letting Therapy for Hypertension: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Chin J Integr Med. 2019; 25(2): 139–146.
    CrossRefPubMed
  43. Karhausen LR. Weeding Mozart's medical history. J R Soc Med. 1998; 91(10): 546–550.
    CrossRefPubMed
  44. https://www.gov.pl/web/zdrowie/uzyskanie-odznaki-honorowego-dawcy-krwi-zasluzony-dla-zdrowia-narodu1 (23.12.2022).
  45. https://plus.polskatimes.pl/prof-ewa-luczak-ernest-hemingway-to-pisarz-na-trudne-czasy/ar/c15-16301471 (23.12.2022).

Regulamin

Ważne: serwis https://journals.viamedica.pl/ wykorzystuje pliki cookies. Więcej >>

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach statystycznych, dostosowania serwisu do potrzeb użytkownika (np. język interfejsu) i do obsługi logowania użytkowników. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić opcje dotyczące cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci komputera. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności.

Czym są i do czego służą pliki cookie możesz dowiedzieć się na stronie wszystkoociasteczkach.pl.

Wydawcą serwisu jest  VM Media Group sp. z o.o, Grupa Via Medica, ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel.:+48 58 320 94 94, faks:+48 58 320 94 60, e-mail:  viamedica@viamedica.pl