Rozpoczęcie leczenia hemodializą a nagła śmierć sercowa – nieustające wyzwanie u progu nowej terapii.
Streszczenie
Ryzyko zgonu z powodu przyczyn sercowo-naczyniowych u chorych rozpoczynających leczenie hemodializami jest o 50% wyższe niż u chorych w 5 stadium przewlekłej choroby nerek przed rozpoczęciem leczenia nerkozastępczego. Nagła śmierć sercowa jest dominującą przyczyną zgonów w pierwszych miesiącach od rozpoczęcia terapii nerkozastępczej. Zidentyfikowanie czynników ryzyka wczesnej śmiertelności u pacjentów ze schyłkową niewydolności nerek ma ważne znaczenie dla ich przyszłej opieki. Ogłuszenie mięśnia sercowego, hipotensja śróddializacyjna, czy wystąpienie nadciśnienia płucnego u chorych po wytworzeniu przetoki tętniczo-żylnej to znane od lat stany powodujące pogorszenie funkcji mięśnia sercowego. Z kolei z badań obserwacyjnych wynika, że nie stwierdzono wyższej wczesnej śmiertelności u chorych z cukrzycą włączonych do programu dializ w porównaniu do chorych bez cukrzycy. W celach prognostycznych i rokowniczych, oprócz rutynowych badań wykonywanych w opiece nad chorymi dializowanymi, wskazane jest zarówno w okresie przeddializacyjnym jaki i po włączeniu do leczenia nerkozastępczego oznaczenie stężenia wysokoczułej troponiny, peptydu natriuretycznego oraz wykonanie badania echokardiograficznego. Uwagę należy jednak koncentrować na dynamice zmian wymienionych parametrów, a nie na ocenie pojedynczych oznaczeń.
Słowa kluczowe: przewlekła choroba nerekhemodializoterapianagły zgon sercowy.
Referencje
- Thompson S, James M, Wiebe N, et al. Alberta Kidney Disease Network. Cause of death in patients with reduced kidney function. J Am Soc Nephrol. 2015; 26(10): 2504–2511.
- Franczyk-Skóra B, Gluba A, Banach M, et al. Treatment of non-ST-elevation myocardial infarction and ST-elevation myocardial infarction in patients with chronic kidney disease. Arch Med Sci. 2013; 9(6): 1019–1027.
- Chan K, Moe SM, Saran R, et al. The cardiovascular-dialysis nexus: the transition to dialysis is a treacherous time for the heart. Eur Heart J. 2021; 42(13): 1244–1253.
- O'Lone E, Viecelli AK, Craig JC, et al. SONG-HD CVD Consensus Workshop Investigators. Establishing core cardiovascular outcome measures for trials in hemodialysis: report of an international consensus workshop. Am J Kidney Dis. 2020; 76(1): 109–120.
- Hazara AM, Bhandari S. Early mortality rates after commencement of maintenance hemodialysis: a systematic review and meta-analysis. Ther Apher Dial. 2020; 24(3): 275–284.
- Anderson RT, Cleek H, Pajouhi AS, et al. Prediction of risk of death for patients starting dialysis: a systematic review and meta-analysis. Clin J Am Soc Nephrol. 2019; 14(8): 1213–1227.
- Wolf M, Shah A, Gutierrez O, et al. Vitamin D levels and early mortality among incident hemodialysis patients. Kidney Int. 2007; 72(8): 1004–1013.
- Khan IH, Catto GR, Edward N, et al. Death during the first 90 days of dialysis: a case control study. Am J Kidney Dis. 1995; 25(2): 276–280.
- De Lima JJ, da Fonseca JA, Godoy AD. Baseline variables associated with early death and extended survival on dialysis. Ren Fail. 1998; 20(4): 581–587.
- Tsakiris D, Jones EH, Briggs JD, et al. Deaths within 90 days from starting renal replacement therapy in the ERA-EDTA Registry between 1990 and 1992. Nephrol Dial Transplant. 1999; 14(10): 2343–2350.
- Lunney M, Ruospo M, Natale P, et al. Pharmacological interventions for heart failure in people with chronic kidney disease. Cochrane Database Syst Rev. 2020; 2: CD012466.
- Buchanan C, Mohammed A, Cox E, et al. Intradialytic cardiac magnetic resonance imaging to assess cardiovascular responses in a short-term trial of hemodiafiltration and hemodialysis. J Am Soc Nephrol. 2017; 28(4): 1269–1277.
- Kanbay M, Ertuglu LA, Afsar B, et al. An update review of intradialytic hypotension: concept, risk factors, clinical implications and management. Clin Kidney J. 2020; 13(6): 981–993.
- Tumlin JA, Roy-Chaudhury P, Koplan BA, et al. MiD investigators and Committees. Relationship between dialytic parameters and reviewer confirmed arrhythmias in hemodialysis patients in the monitoring in dialysis study. BMC Nephrol. 2019; 20(1): 80.
- Correa S, Scovner KM, Tumlin JA, et al. Electrolyte changes in contemporary hemodialysis: a secondary analysis of the monitoring in dialysis (MiD) study. Kidney360. 2021; 2(4): 695–707.
- Simonneau G, Montani D, Celermajer DS, et al. Haemodynamic definitions and updated clinical classification of pulmonary hypertension. Eur Respir J. 2019; 53(1): 1801913.
- Thenappan T. Pulmonary hypertension in chronic kidney disease: a hemodynamic characterization. Pulm Circ. 2017; 7(3): 567–568.
- Walther CP, Nambi V, Hanania NA, et al. Diagnosis and management of pulmonary hypertension in patients with CKD. Am J Kidney Dis. 2020; 75(6): 935–945.
- Roca-Tey R. Permanent arteriovenous fistula or catheter dialysis for heart failure patients. J Vasc Access. 2016; 17 Suppl 1: S23–S29.
- Miller-Hodges E, Anand A, Shah ASV, et al. High-sensitivity cardiac troponin and the risk stratification of patients with renal impairment presenting with suspected acute coronary syndrome. Circulation. 2018; 137(5): 425–435.
- Harrison TG, Shukalek CB, Hemmelgarn BR, et al. Association of NT-proBNP and BNP with future clinical outcomes in patients with ESKD: A systematic review and meta-analysis. Am J Kidney Dis. 2020; 76(2): 233–247.
- Schaub JA, Coca SG, Moledina DG, et al. Amino-terminal pro-B-type natriuretic peptide for diagnosis and prognosis in patients with renal dysfunction: a systematic review and meta-analysis. JACC Heart Fail. 2015; 3(12): 977–989.
- Jacobs LH, van de Kerkhof JJ, Mingels AM, et al. Inflammation, overhydration and cardiac biomarkers in haemodialysis patients: a longitudinal study. Nephrol Dial Transplant. 2010; 25(1): 243–248.