Stosowanie wewnątrznaczyniowych środków kontrastujących u chorych z upośledzoną czynnością nerek — wspólne stanowisko Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego i Polskiego Lekarskiego Towarzystwa Radiologicznego

Streszczenie

Procedury radiologiczne obejmujące podawanie wewnątrznaczyniowych środków kontrastujących (ICM, intravascular contrast media) mają fundamentalne znaczenie dla współczesnej medycyny, przyczyniając się do poprawy diagnostyki i leczenia w różnych obszarach praktyki lekarskiej. Stosowanie ICM u pacjentów z upośledzoną czynnością nerek podlega jednak ograniczeniom ze względu na potencjalne ryzyko nefrotoksyczności nazywanej nefropatią kontrastową lub ostrym uszkodzeniem nerek wywołanym kontrastem. Historyczne dowody wskazywały, że ICM jest czynnikiem mogącym przyczyniać się do uszkodzenia nerek, co doprowadziło do powstania restrykcyjnych wytycznych zalecających ograniczone stosowanie ICM u chorych z upośledzoną czynnością nerek, uniemożliwiając wykonywanie kluczowych badań radiologicznych w sytuacji ostrego uszkodzenia nerek (AKI, acute kidney injury) czy przewlekłej choroby nerek. Poczynione w ostatnim czasie postępy podważają te tradycyjne poglądy, w szczególności nie potwierdzono bezpośredniego związku przyczynowego między podaniem środków kontrastujących a zwiększonym stężeniem kreatyniny w surowicy u ludzi. Co więcej, współczesne modele badawcze i metaanalizy nie wskazują na powiązania AKI ze stosowaniem środków kontrastujących. W niniejszym dokumencie, przygotowanym przez interdyscyplinarny zespół nefrologów i radiologów, przedstawiono zaktualizowane wytyczne dotyczące stosowania ICM w przypadkach zaburzeń czynności nerek, podkreślając obecne rozumienie zmniejszonego ryzyka nefrotoksyczności i zmieniając uprzednie, bardziej restrykcyjne podejście u chorych z zaburzeniami czynności nerek.