Możliwości diagnostyczne oceny ryzyka immunologicznego biorcy nerki przed przeszczepieniem i po jego wykonaniu

Abstract

Mimo ogromnego postępu, jaki dokonał się w zakresie stosowanych leków immunosupresyjnych, wciąż jedną z przyczyn utraty nerki jest odrzucanie. Szczególnie zagrożeni tym powikłaniem są biorcy zimmunizowani, którzy w większym stopniu niż biorcy niezimmunizowani są narażeni na ryzyko odrzucania humoralnego. Ten typ odrzucania może wystąpić zarówno we wczesnym okresie po transplantacji, jak i być przyczyną utraty nerki z przyczyn immunologicznych w późniejszym okresie. Przekłada się to na znacznie gorsze wyniki transplantacji w tej grupie chorych.

Rozwiązania nowoczesnej diagnostyki immunologicznej mogą przynieść istotne korzyści zarówno na etapie doboru do przeszczepu, jak i monitorowania odpowiedzi po transplantacji. W pracy przedstawiono metody pomiaru i oceny immunizacji na podstawie identyfikacji swoistości alloprzeciwciał anty-HLA i ich wykorzystanie na etapie:

— poprawy doboru do przeszczepienia — za pomocą obecnych metod możliwe jest określenie u zimmunizowanego biorcy kompletnej grupy „bezpiecznych” antygenów HLA, wobec których nie wykrywa się u niego przeciwciał. Oznaczenie swoistości przeciwciał anty-  -HLA jest też podstawą dla nowej, czulszej i dokładniejszej metody oceny immunizacji, tak zwanej virtual PRA, czyli określeniu częstości prawdopodobieństwa dodatniej próby krzyżowej wobec reprezentatywnej populacji potencjalnych dawców. Precyzyjna identyfikacja swoistości przeciwciał anty-HLA w połączeniu z rozszerzeniem zakresu typowania antygenów HLA u dawców i biorców umożliwia wprowadzenie tak zwanego virtual cross-match, który jest oparty na najlepszym doborze HLA przy jednoczesnym bezwzględnym unikaniu antygenów HLA dawcy, wobec którego biorca posiada przeciwciała; 

— monitorowania odpowiedzi humoralnej po przeszczepieniu jako identyfikacja przeciwciał specyficznych dla HLA dawcy, tak zwane donor specific antibody.

Ocena immunologiczna przed przeszczepieniem i monitorowanie po przeszczepieniu na podstawie nowoczesnej diagnostyki immunologicznej umożliwia uzyskanie wyników porównywalnych z grupą biorców niezimmunizowanych.