Przewlekła choroba nerek - klasyfikacja, epidemiologia i diagnostyka

Abstract

Choroba cywilizacyjna, za jaką zaczęto uznawać przewlekłą chorobę nerek (PChN), jest znacznie częstsza niż dotychczas sądzono. Szacuje się, że w Polsce na różne stadia tej choroby może cierpieć ponad 4 miliony ludzi. Do wstępnej identyfikacji pacjentów z PChN wystarcza wykonanie prostych badań przesiewowych, takich jak stężenie kreatyniny w surowicy i na tej podstawie oszacowanie stopnia przesączania kłębuszkowego (eGFR), oznaczenie albuminurii, ogólne badanie moczu z osadem oraz USG.
Stężenie kreatyniny jest prostym, dostępnym i tanim badaniem, jednak jego wartość dla nawet przybliżonej oceny czynności wydalniczej nerek jest jednak wątpliwa. Znacznie lepiej funkcję nerek odzwierciedla oszacowany za pomocą jednego z wielu wzorów (np. MDRD, Cockcrofta-Gaulta) eGFR. Najprostszymi wskaźnikami uszkodzenia nerek są: albuminuria, białkomocz, krwinkomocz po wykluczeniu jego przyczyn urologicznych, zmiany w badaniach obrazowych, z których najprostsze, najbezpieczniejsze dla chorego, dostępne i najmniej kosztowne jest USG. Pozwalają one rozpoznać PChN w najwcześniejszym, I stadium. Stałej opieki nefrologicznej wymagają pacjenci z PChN ze szczególnymi wskazaniami. Identyfikacja pacjentów z PChN, a wśród nich pacjentów zagrożonych progresją tej choroby do krańcowych stadiów jest podstawą wczesnego wdrożenia szeroko rozumianych działań nefroprotekcyjnych, a tym samym jednym z najważniejszych zadań nefrologii przyszłości.