Page 26 - Forum Medycyny Rodzinnej 1_2012

Basic HTML Version

16
www.fmr.viamedica.pl
WYBRANE
PROBLEMY
KLINICZNE
Dotychczas stadium zaawansowania
POChP określało się za pomocą klasyfikacji
opartej na wartości wskaźnika FEV1 (tab. 1).
Od dłuższego czasu trwa jednak dyskusja, czy
wskaźnik FEV1 jest wystarczającym czyn-
nikiem opisującym przebieg POChP [13].
Wpropozycjach aktualizacji międzynarodo-
wych rekomendacji GOLD w ocenie za-
awansowania POChP bierze się pod uwagę
(poza FEV1) nasilenie objawów oraz ryzyko
związane z postępem choroby i występowa-
niem zaostrzeń [2]. Na tej podstawie okre-
śla się 4 kategorie zaawansowania choroby
(ryc. 1, tab. 4). Nowe zalecenia zwracają
szczególną uwagę na konieczność opanowa-
nia objawów choroby oraz zmniejszenia jej
niekorzystnego wpływu na życie chorego
i jego bliskich. Dotychczas narzędziem naj-
częściej stosowanym w ocenie jakości życia
chorego na POChP był kwestionariusz Szpi-
tala Św. Jerzego [14–16]. Trzy lata temu au-
tor tego kwestionariusza zaproponował
krótki test (CAT,
COPD assessment test
)
składający się z 8 pytań pozwalających oce-
nić wpływ POChP na codzienne funkcjono-
wanie chorego (ryc. 2) [17].
ZAOSTRZENIE PRZEWLEKŁEJ
OBTURACYJNEJ CHOROBY PŁUC
Ważnym problemem u chorych na zaawanso-
wanąPOChP sąnawracające zaostrzenia, któ-
re pogarszają przebieg POChP i zwiększają
ryzykozgonu—dotyczy tozwłaszczazaostrzeń
wymagających leczenia szpitalnego [18, 19].
Jahnz-Różyk i wsp. oceniają, że w Polsce
średni koszt jednego zaostrzenia leczonego
w szpitalu wynosi około 6000 zł [20].
Nowe rekomendacje GOLD definiują
zaostrzenie jako nagły incydent nasilenia
objawów ze strony układu oddechowego.
Nasilenie to jest zazwyczaj większe niż to
wynika ze zmienności objawów podczas ko-
lejnych dni i powoduje zmianę w leczeniu [2].
Do najczęstszych przyczyn zaostrzeń za-
licza się wirusowe i bakteryjne zakażenia
górnych dróg oddechowych, zapalenia
krtani i tchawicy. Istotnym czynnikiem za-
ostrzeń jest także nieprzestrzeganie zale-
ceń lekarskich i nieradzenie sobie z cho-
robą [21]. W niektórych przypadkach za-
ostrzeń wymagających leczenia szpitalnego
konieczne jest różnicowanie między nasile-
niem niewydolności krążenia lub zatorowo-
ścią płucną [9].
Tabela 3
Choroby współistniejące z POChP
Choroby serca i układu sercowo-naczyniowego,
w tym udary mózgu i nadciśnienie [5]
Cukrzyca i/lub zespół metaboliczny [6]
Refluksowa choroba przełyku [7]
Rak płuca [8]
Zatorowość płucna [9]
Bezdech senny [10]
Lęk i depresja [11]
Choroby autoimmunologiczne,
zwłaszcza zapalenie jelita grubego [12]
Rycina 1.
Kategorie POChP zaproponowane przez
GOLD
Tabela 4
Kategorie POChP zaproponowane
w aktualizacji GOLD
(www.goldcopd.com)
Kategoria A—małe ryzyko, „małe” objawy
GOLD 1-2, zaostrzenia < 1; MRC< 2, CAT < 10
KategoriaB—małe ryzyko, „więcej” objawów
GOLD 1-2, zaostrzenia < 1; MRC> 2, CAT > 10
Kategoria C— duże ryzyko, „małe” objawy
GOLD 3-4, zaostrzenia
2; MRC< 2, CAT< 10
Kategoria D—dużo ryzyko, „więcej” objawów
GOLD 3-4; zaostrzenia
2; MRC> 2, CAT> 10
POChP to przewlekłe
zapalenie oskrzeli,
rozedma
i ogólnoustrojowe
zapalenie