Basic HTML Version
11
Forum Medycyny Rodzinnej 2012, tom 6, nr 1, 1–13
Marcin Kosobudzki, Alicja Bortkiewicz
Genetyczne uwarunkowania
chorób układu krążenia
ny (np.MYH7Ser532Pro)mogąprowadzićdo
zmiany reszty wiążącej aktynę zaangażowaną
w inicjowanie skurczu mięśni. Osłabienie
kurczliwościmoże równieżpojawić sięwDCM
wwynikumutacji sercowej troponiny (TNNT2
deltaLys210, i TNNI3 Ala2Val) [26].
Przedmiotemnajliczniejszych prac doty-
czących genów kandydatów są geny układu
neurohormonalnego. Wiąże się to ze szcze-
gólną rolą odgrywaną przez system neuro-
hormonalny w rozwoju i progresji HF. Szcze-
gólną uwagę poświęca się wariantom poli-
morficznym genu konwertazy angiotensyny
(ACE). Polimorfizm tego genu polega na
obecności (insercja) lub braku (delecja)
fragmentu składającego się z 287 par zasad
(w 16. intronie 17. chromosomu). Wyniki
badań dowiodły istnienia trzech odmian ge-
notypów: homozygotyDD lub II oraz hetero-
zygoty ID. Znaczącym odkryciem było wyka-
zanie, że na poziom aktywności ACE ma
wpływ gen ACE. Najwyższy poziom ACE
występuje u białych Europejczyków w grupie
homozygot allela delecyjnego (genotypDD),
zarówno u osób chorych z nadciśnieniem tęt-
niczym, chorych z HF, jak i zdrowych [1, 29].
Zaburzenia funkcji kanałów jonowych
Są to kardiomiopatie, do których można
zaliczyć kategorię chorób z zaburzeniami
funkcji kanałów jonowych. U podłoża tej
choroby leżą mutacje w genach, które ko-
dują kanały jonowe. Prowadzi to do zagro-
żenia złośliwymi arytmiami komorowymi
oraz nagłą śmiercią sercową [30].
Zespół wydłużonego odstępu QT
Dotychczas zidentyfikowano ponad 250
mutacji w białkach, które kodują kanały jo-
nowe. Mutacje posłużyły do wyróżnienia
8 typów zespołu wydłużonego odstępu QT
(LQTS,
long QT syndrome
), w tym 3 głów-
nych. Do tej pory nie udało się zidentyfiko-
wać odpowiedzialnej za chorobę mutacji
u 30–50%pacjentów z zespołemwydłużone-
go odstępu QT [31].
Dawniej podział LQTS przebiegał we-
dług dwóch zespołów: bardzo rzadki zespół
Jervela i Lange-Nielsena (współistnieje wro-
dzona głuchota, powodowany jest mutacja-
mi typu LQTS 1 lub LQTS 5 w układzie ho-
mozygotycznym), który był dziedziczony
autosomalnie recesywnie, oraz dziedziczo-
ny autosomalnie dominująco częstszy zespół
Romano-Warda (występuje pojedyncza
mutacja w układzie heterozygotyczny u któ-
regokolwiek z genów LQTS).
Gen związany z LQTS (LQT1 gen) został
zlokalizowany w 1991 roku przez Keatinga
i wsp. — znajduje się on na chromosomie 11
(11p15.5). Gen o wielkości około 400 kpz
zawierający 16 eksonów koduje podjednost-
kę
a
kanału sodowego, który jest zależny od
potencjału błonowego. Zidentyfikowano 11
mutacji tego genu, z czego 10 to mutacje
punktowe oraz 1 delecja 3 par zasad DNA.
Inne zidentyfikowane geny to:
— gen HERG (LQT2 gen), który znajduje
się na 7. chromosomie (7q35-36). Skła-
da się z 16 egzonów o wielkości 55 kpz.
Wykryto 10 mutacji HERG. Trzy z nich
to delecje, a pozostałe 7 to mutacje
punktowe. Konsekwencją tych mutacji
jest utrata funkcji białka, może pojawić
się także zaburzenie funkcji kanałów
natywnych;
— gen SCN5A (LQT3 gen), który jest zlo-
kalizowany na chromosomie 3 (3p21-
-24k). Składa się z 28 egzonów o wielko-
ści 80 kpz. Gen ten koduje podjednost-
kę
a
zależnego od potencjału błonowe-
go kanału sodowego. Mutacje tego genu
powodujące LQTS to 1 delecja i 5 muta-
cji punktowych;
— gen LQT4, umiejscowiony na chromoso-
mie 4 (4q25-27);
— gen minK (LQT5 gen, KCNE1), który
znajduje sięna chromosomie 21 (21q22.1).
Składa się z 3 egzonów o wielkości 40
kpz. Gen koduje białko błonowe (130
aa), które stanowi podjednostkę
b
kana-
łu potasowego. Mutacje tego genu po-
Dotychczas
zidentyfikowano ponad
250 mutacji w białkach,
które kodują kanały
jonowe