Zróżnicowanie zachowań zdrowotnych, wartości osobistych i kryteriów zdrowia w zależności od płci wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych

Streszczenie

WSTĘP: Zdrowie to jeden z najważniejszych elementów warunkujących życie jednostki.

CEL PRACY: Celem pracy była ocena wpływu płci na zachowania zdrowotne, wartości osobiste i kryteria zdrowia w grupie uczniów szkół ponadgimnazjalnych.

MATERIAŁ I METODY: Badania przeprowadzono w grupie 360 uczniów bydgoskich szkół ponadgimnazjalnych. Do przeprowadzenia badania wykorzystano: Inwentarz Zachowań Zdrowotnych (IZZ), Listę Wartości Osobistych (LWO) oraz Listę Kryteriów Zdrowia (LKZ).

WYNIKI: Z przeprowadzonej analizy wynika, że w IZZ najwięcej uczniów uzyskało niskie wyniki (56,7%), a najmniej wysokie (7,8%). Wyższe wyniki w poszczególnych podskalach IZZ, z wyjątkiem „praktyk zdrowotnych” odnotowano w grupie kobiet. W LWO kobiety i mężczyźni najczęściej wskazywali „udane życie rodzinne” jako symbol szczęścia osobistego, a najrzadziej „sławę i popularność”. Najwyżej cenioną kategorią wartości osobistych dla obu płci była „miłość i przyjaźń” (ns). Najmniej ważną kategorią dla kobiet było „bogactwo i majątek” (ns), a dla mężczyzn „ładny wygląd zewnętrzny i prezencja” (p = 0,043). Spośród kryteriów zdrowia w LKZ kobiety na pierwszym miejscu stawiały „należycie się odżywiać” (p < 0,001). Natomiast mężczyźni na pierwszym miejscu wskazali „czuć się szczęśliwym przez większość czasu” oraz „nie palić tytoniu” (ns dla obu).

WNIOSKI: Poziom zachowań zdrowotnych niezależnie od płci jest niski. Zachowania zdrowotne w zakresie „prawidłowych nawyków żywieniowych” oraz „zachowań profilaktycznych” różnią się w zależności od płci. „Miłość i przyjaźń” oraz „dobre zdrowie”, „sprawność fizyczna i psychiczna” to najczęściej wybierane kategorie wartości osobistych niezależnie od płci. Płeć ma wpływ na deklarowane symbole szczęścia oraz kryteria zdrowia.