Leczenie bólu w praktyce lekarza rodzinnego — doniesienie wstępne
Streszczenie
WSTĘP. Stosowanie opioidów związane jest z dużą skutecznością terapii przeciwbólowej, ale również z działaniami niepożądanymi i obawami pacjentów i lekarzy. Opioidy stosowane są również w terapii bólu nienowotworowego. Celem pracy była ocena stosowania opioidów w leczeniu bólu w praktyce lekarza rodzinnego.
MATERIAŁ I METODY. Do badania wykorzystano sporządzony przez autorów formularz ankietowy, który rozdano wśród lekarzy rodzinnych.
WYNIKI. Na pytanie, czy do leczenia bólu w praktyce lekarza rodzinnego stosuje Pan/Pani oprócz paracetamolu i niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) również opioidy, około 81,5% lekarzy rodzinnych udzieliło odpowiedzi twierdzącej. 19,2% respondentów stosuje opioidy tylko w leczeniu bólu nowotworowego. Około 65,4% ankietowanych lekarzy rodzinnych stosuje opioidy również w przebiegu leczenia dyskopatii, 30,8% w przebiegu leczenia neuralgii nerwu trójdzielnego, 30,8% w przebiegu leczenia półpaśca, 26,9% w przebiegu bólu trzewnego. Z badań autorów pracy wynika, że około 61,5% pacjentów chętnie przyjmuje opioidy, około 38,5% czyni to niechętnie. Najczęstsze obawy pacjentów związane z leczeniem opioidami to: uzależnienie, zawroty głowy, nudności, osłabienie, zaparcia, spowolnienie reakcji, senność, uzależnienie, stygmatyzacja morfinista, zespół odstawienny po przerwaniu terapii, powrót dolegliwości bólowych.
WNIOSKI. Opioidy mają szerokie zastosowanie nie tylko w leczeniu bólu nowotworowego. Większość pacjentów chętnie przyjmuje zalecone przez lekarza opioidy. W ponad połowie przypadków opioidy są stosowane z powodów innych niż ból nowotworowy w praktyce lekarza rodzinnego.
Słowa kluczowe: opioidybóllekarz rodzinny
Referencje
- Krajnik M, Żylicz Z, Adamczyk A. Jak działają opioidy w duszności? Polska Medycyna Paliatywna. 2003; 2: 183–190.
- Krajnik M, Żylicz Z. Mechanizmy działania przeciwbólowego opioidów. Polska Medycyna Paliatywna. 2003; 2: 111–118.
- Dobrogowski J, Wordliczek J. Zastosowanie silnie działających opioidów u pacjentów z bólem nienowotworowym (zalecenia). In: Dobrogowski J, Wordliczek J. ed. Leczenie bólu. Wyd. 1. PZWL, Warszawa 2007: 380–391.
- Clemens K, Klaschik E. Objawowe leczenie duszności silnymi opioidami i wpływ tej terapii na wentylację u chorych leczonych paliatywnie. Journal of Pain and Symptom Management . 2007; 33: 473–481.
- Lisowska B, Rell-Bakalarska M, Rutkowska-Sak L. Zastosowanie opioidów w leczeniu bólu w chorobach reumatycznych. Reumatologia. 2007; 45: 46–49.
- Czerwiński G, Mądrzejewska K, Dobosz K, et al. Analiza głównych przyczyn bólu u osób w średnim wieku w praktyce lekarza rodzinnego. Fam. Med. Prim. Care Rev. 2007; 9: 403–410.
- Jarosz J. Standardy postępowania w bólu przewlekłym. Przew Lek. 2008; 1: 158–161.
- Buczkowski K, Krajnik M, Budzyński J, et al. Znajomość zasad leczenia opioidami bólu nowotworowego wśród lekarzy rodzinnych województw kujawskopomorskiego i podlaskiego. Polska Medycyna Paliatywna. 2004; 3: 335–342.
